Genetica
De cel
Bouw van de cel:
- Celkern
- kernmembraan is een membraan met poriën
- In de kern zit DNA = genetisch materiaal
- Cytoplasma
- Rond het cytoplasma zit het celmembraan
Centrosomen = bestaat uit 2 centriolen
→ bundeltjes microtubuli
→ zijn betrokken bij de de celdeling; vanuit het centrosoom ontstaat in de celkern tijdens de
celdeling een netwerk van vezels
Lysosomen = blaasjes/vacuole in het cytoplasma
Celkern:
Bestaat uit een kernmembraan dat een 2-lagige membraan is waar poriën in zitten, zodat
bepaalde moleculen er doorheen kunnen.
Dubbele celmembraan:
Tussen de vetzuurstaarten liggen cholesterolmoleculen en andere vetten cholesterol
verstevigt de membraan waardoor ze minder vloeibaar en minder doorlaatbaar word.
Dubbele fosfolipidenlaag
DNA
= drager van onze erfelijke informatie ⇒ draaiboek voor het cellulaire leven
Eigenschappen waarin we verschillen → oogkleur, haarkleur, lengte, etc.
Eigenschappen verantwoordelijke voor bouw van onze organen
Ziektes, etc.
Door deze informatie is de cel in staat om 1000den verschillende eiwitten aan te maken ⇒
nodig voor gezond functioneren en specifieke eigenschappen
,DNA wordt gedragen door chromosomen ⇒ de dragers van DNA → DNA wordt verdeeld
over 46 chromosomen.
Elke menselijke lichaamscel bestaat uit 46 chromosomen
- Eicel en zaadcel bevatten elk 23 chromosomen en maken samen 46 chromosomen
- 1 tot en met 22 en een geslachtschromosoom (X/Y)
- XX = meisje / XY = jongen
Als de eicel en de zaadcel voor het eerst samen versmelten krijg je een zygote = de eerste
cel van bevruchting.
DNA is een soort opeenstapeling van verschillende codes = genen
In totaal zo’n 22.000 eiwit coderende genen
● codes die instructies geven voor het aanmaken van specifieke eiwitten (die uit
bepaalde volgorde van AZ bestaan)
● codes die instructies geven voor de aanmaak van tRNA of mRNA
● codes om bepaalde genen (=reeks van codes) aan of uit te zetten
Wat is DNA?
● bepalend voor onze erfelijke eigenschappen (bv oogkleur, haarkleur, bloedgroep,
…..)
● heeft invloed op alle aspecten van onze lichaamsstructuur en –functie
● bevat de codes (=genen) voor de vorming specifieke eiwitten
Waar bevindt zich het DNA?
● Kern DNA
○ In de celkern
○ Verdeeld over chromosomen
○ Niet alle DNA zit opgeslagen op de chromosomen in de celkern
● Mitochondriaal DNA
○ mtDNA → ringvormige structuur
○ In de mitochondriën
○ Codes voor het celmetabolisme
○ mtDNA wordt enkel via de moeder doorgegeven
○ In de eicel → veel cytoplasma met mitochondriën
○ In de zaadcel → in kopje, geen cytoplasma enkel celkern
○ Mitochondriaal DNA is ringvormig (in een cirkel)
DNA = nucleïnezuur ⇒ Desoxy Ribo Nucleic Acid
NucleÏnezuur = grote moleculen die bestaan uit C, H, O, N, en P
Opgebouwd uit subeenheden = Nucleotiden
Bestaat uit:
Suiker → desoxyribose of ribose
Fosfaatgroep → zorgt voor de streng (suikers worden met elkaar verbonden via de
fosfaatgroep)
Stikstofhoudende base → kan variëren: A, G, C, T
4 basen van DNA moet je kennen!!
A = Adenine
G = Guanine
,T = Thymine
C = Cytosine
DNA = desoxyribose
RNA = ribose
DNA structuur
A = Adenine
G = Guanine
T = Thymine
C = Cytosine
DNA = een dubbele helix
= 2 strengen van nucleotiden
H-’brugje’ tussen complementaire stikstofbasen
A plakt aan T
G plakt aan C
Door de specifieke vorm van stikstofhoudende bases kunnen slechts bepaalde verbindingen
aangegaan worden.
46 chromosomen = 23 paren (behalve voortplantingscellen)
Elk chromosoom heeft eigen eigenschappen → bijv. 1 is voor krullen in haar, 2 is voor lengte
van je teen, 3 is voor kromming van je neus, etc.
Chromosomen zijn enkel zichtbaar tijdens de celdeling
- sterke condensatie van de dunne chromatinedraden (zie als een soort bol wol)
- Rond histonen (= soort eiwit)
- In niet delende cel = chromatinedraden
Chromatine = bol wol → die wordt opgewind en wordt een strak opgerold gedeelte wat tot
een kopie wordt gemaakt/1 staafje van chromosoom → moedercel wikkeld op en maakt
verschillende staafjes en verdubbelen → die verdubbeling is het chromosoom (X) exacte
kopie is een chromatide → naar iedere dochtercel gaat dan 1 chromatide
, 2 SOORTGELIJKE CHROMOSOMEN DIE SAMEN EEN PAAR VORMEN WORDEN
HOMOLOGE CHROMOSOMEN GENOEMD.
Homologe chromosomen
Chromosomen worden gerangschikt en genummerd
● 1 chr van moeder – 1 chr van vader = 1 paar
● Volgens grootte & bandenpatroon (=verschillende kleuren op het chromosoom)
● Grootste chromosoom = nr 1
● Kleinste chromosoom = nr 22
● Geslachtschromosomen = nr 23
Bevatten gelijkaardige (maar niet altijd dezelfde!) genen
Ze hebben dezelfde opbouw, maar zijn niet identiek! – bv Bv verschillende genen voor
oogkleur, haarkleur,….
vrouw: homologe geslachtschromosomen: X en X
man: geen homologe geslachtschromosomen: X en Y
Gen
= funtionele eenheid van ergelijkheid
= stuk genetisch materiaal op een bepaald chromsoom dat codeert voor 1 eiwit (sommige
gene coderen voor tRNA, rRNA)
IEDER CHROMOSOOM BEVAT ACHTER ELKAAR GELEGEN SPECIFIEKE GENEN
EEN GEN IS EEN DEELTJE VAN HET DNA OP EEN BEPAALD CHROMOSOOM EN IS DE
AANLEG VOOR EEN ERFELIJKE EIGENSCHAP
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur annemijnvandongen. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
