2. Dispotionele domein P.4
Persoonlijkheidstrekken over de tijd: stabiliteit vs. verandering P.4
3. Biologische domein P.22
Genen en persoonlijkheid P.22
Fysiologische benadering tot persoonlijkheid P.40
Evolutionaire benadering van persoonlijkheid P.59
4. Cognitieve- en ervarings domein P.80
Intelligentie P.80
Persoonlijkheid en emotie p.110
5. Sociale en culturele domein P.126
Persoonlijkheid en sociale interactie P.126
Geslacht, gender & persoonlijkheid P. 139
Cultuur & persoonlijkheid P.155
1
, INLEIDING
1. KLASSIEKE THEORIEËN
De meeste ‘grote’ klassieke theorieën vertrekken vanuit een universele benadering:
fundamentele psychologische processen en kenmerken die gelden voor alle mensen, of hoe
mensen in het algemeen kunnen beschreven worden
o Universeel: eerst afvragen wat er geldt voor alle mensen
Vb. sigmund freud = iedereen heeft een id, ego, super ego…
2. HEDENDAAGS ONDERZOEK NAAR PERSOONLIJKHEID
Legt meestal (in tegenstelling tot de klassieke theorieën) de nadruk op individuele en
groepsverschillen (=> niet universeel)
o vb. verschillen tussen mannen en vrouwen = differentiele psychologie
Elke onderzoeker vertrekt vanuit zijn eigen perspectief. Elk van de bestaande perspectieven
omvat delen van de waarheid.
o Binnen differentiele psychologie gaat elke onderzoeker zich spcifieren in een bepaald
perspectief vb. last aan maag naar maag en darm specialist gaan
o Elk van deze specialist gaat zijn specialisatie gaan bekijken, als je wilt weten hoe een
gezondheid werkt zal je mening van verschillende specialisten nodig hebben
Vb. ouderen op verschillende manieren bekijken
o Herkennen dat er verschillende maar even belangrijke kennisdomeinen zijn!!!
o Onderzoekers gaan op verschillende domeinen samenwerken om onderzoeksvragen
beter te beantwoorden samenbrengen van info
3. KENNIS DOMEINEN
Is een gespecialiseerd gebied binnen de wetenschap van de psychologie van waaruit psychologen
zich richten op het leren over specifieke en beperkte aspecten van de menselijke natuur
o Elke specialistaie heeft eigen kennis, zullen ernaar moeten streven om te kijken wat
persoonlijkheid is
Integratie nodig om “volledig beeld” van de persoonlijkheid te krijgen
3.1 ZES KENNISDOMEINEN
(enkel de vette behandelen we)
Dispositionele domein
o De aandacht wordt vooral gericht op manieren waarop individuen verschillend zijn
van elkaar. Dit domein doorkruist daardoor alle andere domeinen.
Individuen kunnen verschillend zijn op vlak van emotie, zelfocncept,…
Handelen: trekken dat zich in het leven gaan ontwikkelen
2
, o Het centrale doel is om fundamentele disposities te identificeren (i.e. meest
belangrijke manieren waarop individuen verschillend zijn)
Centrale vraag: hoe verschillen individuen op dit vlak van elkaar?
Doel: wat zijn fundamentele disposities? Hoe zijn individuen verschillend?
Biologische domein
o Mensen zijn in de eerste plaats verzamelingen van biologische systemen
Kijken naar genetische behandeling (tweeling), fysiologische behandeling &
evolutionaire
o Die systemen zijn de bouwstenen voor gedrag, denken en emoties
Intrapsychische domein
o Mentale mechanismen van de persoonlijkheid, vaak niet op ‘bewust niveau’
o Persoonlijkheidspsychologie : Freud’s klassieke theorie en meer moderne
benaderingen van de psychoanalyse (onderdrukking, ontkenning, projectie etc.);
Motieven voor behoeften (power, achievement, intimacy) (TAT)
Cognitief en ervaringsdomein
o Aandacht voor cognitie en subjectieve ervaringen zoals bewuste gedachten,
gevoelens, overtuigingen, verlangens
Zelf en zelfconcept
Streefdoelen
Emotionele ervaringen
Intelligentie
Sociale en culturele
o Persoonlijkheid beïnvloedt en wordt beïnvloed door cultuur en sociale contexten
In 2 richtingen beinvloed en wordt beinvloed
o Onderzoek naar culturele verschillen tussen groepen (bv. naar agressie)
o Individuele verschillen in culturen — Hoe komt persoonlijkheid tot uiting in een
sociale context?
Hoe komt persoonlijkheid door cultuur tot uiting?
persoonlijkheidstaktieken
Domein van Aanpassing
o Persoonlijkheid heeft een sleutelrol bij onze manier van ‘copen’ en aanpassen aan
gebeurtenissen in het dagelijks leven
o Persoonlijkheid staat in verband met gezondheid en staat in verband met
problemen bij coping en aanpassing
o Persoonlijkheidsstoornissen
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur ameliedekerf. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.