Didactiek muziek
Wat is muziek
Klank – vorm – betekenis model wordt de essentie van muziek gecombineerd met de 5 domeinen.
Bundel 1: Muziek op de basisschool – algemeen Muziek
beluisteren
Met het kind als uitgangspunt en het lied (of het luisteren naar muziek, of het instrumentaal
musiceren of …) als centrum wisselen in de Muzikale Opvoeding op de basisschool een aantal
gevarieerde activiteiten elkaar af in een speelse sfeer.
De kinderen luisteren, spelen, bewegen, zingen, klappen ritmes, spreken, spelen op instrumenten,
improviseren, tekenen, lezen, noteren.
Die activiteiten verwijzen naar bepaalde inhouden op gebied van melodie, ritme, vorm, klankkleur,
meerstemmigheid/ harmonie en dynamiek.
Volgend schema is als draaischijf bedoeld. Eén activiteit kan verwijzen naar verschillende inhouden
en één bepaalde inhoud kan door verschillende activiteiten beleefd worden.
De bedoeling van dit alles is de kinderen op te voeden tot muziek en met muziek.
Opvoeden tot muziek
betekent het ontwikkelen van de zin voor melodie, ritme, vorm,
klankkleur en meerstemmigheid/harmonie.
Vorm aanduiden met letters zoals bij de ABA vorm.
Opvoeden met muziek
betekent dat we de muziek in de hele opvoeding integreren. Via
de muziek vormen we het kind cognitief, affectief, sociaal,
motorisch en conatief.
In het boek “Muziek Meester” gebruikt men een didactische cirkel die uiteindelijk dezelfde waarden
weergeeft. Klank staat hier voor melodie, ritme, klankkleur, dynamiek en meerstemmigheid. Vorm
staat voor vorm (door herhaling, contrast variatie). Betekenis staat voor het cognitieve, affectieve,
sociale, psychomotorische, creatieve en conatieve.
, 1. Kies dus jouw lesonderwerp (staat centraal) = muzikale
omgangsvorm
2. Koppel daar uit het leerplan doelen aan:
- Kies vooral doelen die je koppelt aan de muzikale
bouwsteen: opvoeden TOT muziek
- Kies ook aanvullend enkele doelen die horen bij
opvoeden MET muziek
- Kies géén overvloed aan doelen
3. Zorg dat je de les opbouwt met een variatie van
activiteiten ui de kleinste cirkel, zo maak je van elke
muziekles een muzikaal actieve les
Muzikale omgangsvormen in de klas
In de lagere school worden lestijden muziek wekelijks uitgedrukt in een lestijd van één keer 50
minuten of twee keer 25 minuten. Muzikale activiteiten kunnen in dit rooster best in een ruime
variatie aangeboden worden.
Alle muzikale omgangsvormen kunnen aan bod komen:
- muziek maken
- muziek beluisteren
- muziek lezen en noteren
- bewegen op muziek
- vocaal en instrumentaal musiceren
- nadenken en praten over muziek
Vergeet echter niet om te zorgen voor voldoende afwisseling. Kinderen zingen heel graag, maar
probeer dit dan te combineren met instrumentaal musiceren.
Zorg ook eens voor een muzikaal verhaal, een klankspel. Bij het luisteren naar muziek zorg je best
voor afwisselende klasvriendelijke stijlen. Laat kinderen ook eens muziek ontwerpen, noteren,
uitvoeren. Keuze te over. Aan jou als leerkracht om deze boeiende uitdaging aan te gaan.
Muziek beluisteren in de klas
Inleidend
De meest volkomen manier om muziek te beleven is het meemaken van een echt concert of een
liveoptreden. Daar dit praktisch niet altijd haalbaar is moeten we proberen om de muziek in klas zo
optimaal mogelijk te laten klinken. Kinderen zijn veel gewoon via de media en het zou
onverantwoord zijn om opnames te laten horen waarbij krassen op LP’s of slechte luid-sprekers een
slechte weergave geven van het te beluisteren fragment.
Doelstellingen
Bij de start van een lesvoorbereiding is de eerste bekommernis een aantal doelen voorop stellen. De
doelstellingen hieronder zijn mogelijke doelstellingen. Als leerkracht kan je nog tal van alternatieve
doelstellingen bedenken.