1. INLEIDING EN LEEFTIJD
INLEIDING OPDRACHTEN
Eerste opdracht: mediagebruik van persoon beschrijven
- Mediagebruik
o Soorten media (tv, krant, radio, social media), hoeveelheid, inhoudsvoorkeuren, …
- Sociale kenmerken
o Geslacht, leeftijd, sociale klassen gezinssituatie, etnische achtergrond
o Alle vijf aan bod laten komen!
- Verklaring mediagebruik
o Op basis van lesnotities, reader en wetenschappelijk materiaal (boeken,
wetenschappelijke artikels, …)
MEDIAGEBRUIK IS (DEELS) SELECTIEF
Mensen maken deels zelf een mediakeuze, deze gebeurd deels selectief.
TV-publiek:
o Structurele factoren (het weer, de gezinssituatie):
maken dat mensen worden blootgesteld zonder dat ze daar naar opzoek naar waren.
Bijvoorbeeld, je hebt kleine kindjes die kijken naar Plop, de sociale context stuurt je zo
dat je ook meekijkt naar Plop. Niet omdat je dit zelf leuk vind maar je kleine kinderen
kijken dit dus jij kijkt mee.
o Actieve perspectief:
mensen kijken vannuit hun eigen behoefte naar bepaalde tv genres. Om een bepaalde
nood te voldoen kijk je naar het nieuws. Dit is het perspectief dat we aanhouden
doorheen deze lessen.
Geen van beide perspectieven is volledig, maar tesamen komen we tot het mediagebruik.
Zie overzichtstabel, hierin wordt aangehaald hoe mensen hun mediakeuze doen aka
verschillende keuzemomenten. Hier maak je vaak al een actieve keuze. Stel dat je TV kijkt,
welke zender, welk programma etc.
Mensen gaan hun ook sneller indentificeren wanneer het personage zichtbij hun zelf staat. Ook
na de blootstelling, zullen er ook andere percepties/effecten ontstaan. We gaan uit van een
selectief publiek.
6
,Uses and gratifications
Het overkopelend perspectief, waarbij de andere bij aan sluiten, mensen doen dit bewust.
Affectgebaseerde theorieën
MOODMANAGEMENT THEORIE – DOLF ZILMANN:
Gaat ervannuit dat mensen bepaalde gemoedstoestanden hebben.
En startend hiervan gaan ze bepaalde mediakeuzes maken. Bijvoorbeeld, positieve staat willen
ze zolang mogelijk behouden, dit gaan ze proberen continueren, dus gaan ze gebruik maken van
media die helpen om dit verder te zetten, dus bijvoorbeeld vrolijke muziek gaan luisteren.
Theorie die voorspeld hoe emoties een impact gaan hebben op ons mediagebruik.
Uitgangspunten:
o Individuen zullen negatieve “mood states” proberen minimaliseren & positieve te
maximaliseren door gebruik van media.
o Mensen gaan dus bepaalde keuzes gaan maken obv van media(inhouden)
Kenmerken media(inhoud):
Excitatory potential
Verwacht je van de inhoud dat die arousal/sensatie gaat zorgen of niet? Relevant voor mensen
die zich verveeld voelen. Gaan kijken op je smartphone tijdens de les.
Hedonic valence
Gaat het over positieve of negatieve media(inhoud). Tiktok filmpjes, memes etc zijn meestal
positief. Stel dat er negatieve emoties zijn, mensen gaan grijpen dan naar iets postief en op
tiktok gaan scrollen.
Absorbing potential
In welke mate zijn sommige media meeslepend. Meegesleept worden in een verhaal. Je gaat
niet aan andere dingen denken/doen.
o Transportation: in welke mate voel je je in een verhaal getransporteerd.
Stel dat je zorgen/negatieve emoties hebt, dan ben je in staat deze te vergeten dankzij het
meeslepend verhaal.
7
,Semantic affinity of the media content
Stel je ervaart negative emoties door slechte punten, dat je niet wilt geconfronteerd worden
door hier aan herrinerd worden. Dus je gaat dit ontwijken. Voorbeeld hiervan is dat tijdens
coronapandemie, je het nieuws niet meer wilt zien.
<> U&G: omwille van die emoties maken ze bepaalde selecties, gaat er vannuit dat het
onbewust is.
Persoonlijkheidsfactoren
Mensen die introvert zijn, hebben een andere soort mediakeuze dan extraverte personen. Dit
komt ook terug in onderzoeken naar wie je bent op social media. Hoe ziet je instafeed eruit,
bijvoorbeeld.
Sociologische factoren
o Geslacht, leeftijd, gezinssituatie, etnische achtergond, sociale klasse bepalen ook
welk media je gaat gebruiken.
USER AND GRATIFICATIONS
Er wordt verwezen naar het feit dat wij allemaal vannuit bepaalde sociale en psychologische
factoren bepaalde behoeftes gaan hebben.
Een oude persoon, die misschien op pensioen is, die kan verschillende behoeftes hebben.
Oudere mensen zijn inet meer in werkcontext te vinden, hebben al sociale contacten
verloren daar. Hebben behoefte aan sociale contacten, hebben een grotere behoeften
dan volwassene. Deze noden kunnen worden ingevuld door bepaalde mediagebruik.
Bijvoorbeeld, ze sluiten zich aan bij een vereniging.
Media is ook een makkelijke manier om behoeftes te bevredigen. TV wordt als gezelschap
gezien, kan ook afgesteld worden op basis van soaps. Het zijn precies personen die je over de
vloer krijgt. Zo heb je het gevoel dat je nog in contact bent met andere. Kan ook tegenstrijds
zijn, en krijg je gevoelens die je niet verwacht had.
8
, MEDIA WORDEN GEBRUIKT OM BEHOEFTEN TE BEVREDIGEN
Figuur, gratifications obtained from new media (1940-2011): verschillende mediastudies
What missing a newspaper means: mensen die altijd hun kranten lazen, er kwam een staking
en toen gingen ze studie doen wat die mensen hebben gemist tijdens de krantenstaking.
Media kan aan vele behoeften doen, kan verschillend zijn per regio. Mensen die op facebook
zitten, die er al een hele tijd op zitten, hebben al een bepaald dagboek gecreeerd en dit kan
niet gedaan worden met een ander mediaplatform.
Het gaat over verschillende noden: tonen wie jij bent (identiteitsnoden). Nieuws is voor
sommigen routine, entertainment, maar het is ook een manier om je status aan te tonen en te
laten zien wie je bent
AFFECTGERELATEERDE BEHOEFTEN
1. Emotie
o Ingebouwde reacties die mensen hebben op bepaalde situaties. Waarbij er snel
een evaluatie worddt gemaakt op een bepaalde situatie, zo wordt een emotie
getriggerd.
§ Je gaat op vakantie naar Afrika, er staat een leeuw voor je, je voelt angst. Je
hart gaat sneller kloppen. Er is ook een gedragsmatige angst aan
gekoppeld, je gaat snel willen weglopen.
o Zijn erg functioneel, ze maken ons klaar voor een bepaald gedrag dat gunstig zou
kunnen zijn in een situatie.
o Concrete situaties
§ Je krijgt examenvragen en je kent ze niet, angst.
§ Je haalt je rijbewijs, joepie, positieve emotie.
o Benaderingen
§ Dimensies – SAM SCALE
• Arousal/opwinding: heel excited naar zeer rustig. Mensen die heel
kwaad zijn, zijn heel actiegericht. Boosheid creeert een actiedentens.
• Valence: lachend naar verdrietig of iets tussenin
• Dominantie: van klein naar groot, agressie doet je sterk in je
schoenen staan. Angst is eerder klein en kwetsbaar.
9
