GYNAECOLOGISCHE URGENTIES
INLEIDING
Elke jonge vrouw is zwanger tot het tegendeel bewezen is
Vragen aan een zwangere
o Duur van de zwangerschap
o Aantal baby’s verwacht
o Ligging kind: hoofdligging, stuitligging, dwarsligging
o Aantal zwangerschappen
Gravitas (aantal zwangerschappen)
Abortus ( doodgeboren kind)
Partus ( effectieve bevalling)
Mater ( aantal keer moeder)
o Pijnklachten-duur-intermezzo-persweeën
o Ligging placenta
Placenta previa= placenta voor baarmoedermond
o Bloedverlies
o Vruchtwaterverlies
o Kleur vruchtwater
o Gynaecoloog, centrum
o Complicaties tijdens zwangerschap
o Voorgeschiedenis moeder, algemene toestand moeder, medicatie
CASUS 1
Transport niet op de rug linker zijlig
o Anders venen worden platgedrukt
CASUS 2
Abdominale pijn, zwanger, weeën om de 2 min, slijmprop verloren, verlies vruchtwater
thuisbevalling
Materiaal
o Doeken, deken, schaar, klem, pipet voor afzuigen slijm, zuurstof klaarhouden
Niet persen tegen gesloten cervix cervix in oedeem en niet meer open gaan kind kan er niet
door
Bij geboorte , eerst voelen of de navelstreng niet rond de nek zit
Niet trekken tijdens de geboorte
Klemmen als de navelstreng niet meer pulseert
Niet doorknippen
Nooit op de navelstreng trekken
Geboorte van de placenta, bijhouden controle op volledigheid
Oxytocine voor placenta te kunnen uitdrijven
Bij verstrengeling van navelstreng rond nek
1
, o Proberen los te maken rond het hoofd
o Strak: doorknippen van navelstreng bevalling verplicht
Fases bevalling
o Weeën
o Ontsluiting
o Persweeën
o Draaien van hoofdje
o Geboorte
CASUS 3
Zwangere vrouw, weeën om de 10min, vruchtwater gebroken
Navelstreng prolaps
o Navelstreng voor opening baarmoederopening niet bevallen brancard, trendelenburg,
O2 geven 15 l, linker zijlig, patiënt niet laten persen stemspleet niet laten sluiten door blazen,
puffen en zingen dringend transport
Stuitligging
o Volledige: benen gekruist
o Onvolledig: 1 been gestrekt, de andere geplooid
Risico bij trekken stuit kind gaat hoofd kantelen naar achteren kan er niet door, hoofd vast
Geboorte
o Ondersteun het kind, niet trekken of duwen
o Pasgeborene is glibberig
o Preventie van afkoeling
o Pasgeborene op buik van moeder
o Navelstreng klemmen op 10 cm van de buik van het kind als het kind huilt/ademt
o Kind huilt niet stimuleren met zachte tikjes op voetjes, afdrogen, slijmpjes afzuigen, zo
nodig beademen
o Niet op de navelstreng trekken
Geboorte van het lidmaat
o Niet aan trekken
o O2 geven, niet persen
o Snel transport, linker zijlig en hoofd lager
CASUS 4
Zeer hevig bloedverlies loslating van de placenta of placenta previa
Dringend transport, zijlig, infuus, O2
Elke zwangere draagt een gordel
CASUS 5
Epileptisch insult bij zwangere vrouw laatste 2 weken gewicht bijgekomen, oedemen, hoge
bloeddruk eclampsie
Symptomen
o Oedemen
o Proteïnurie
o Verminderd zicht
o Hemolyse
2
, o Bloeding
o Epileptisch insult
Agnodike athene 4de eeuw v Chr: vroedvrouw= ode aan de vrouw
CASUS 6
Verloop zwangerschap
o 1ste trimester
1/10 zwangerschap miskraam
Kan hevige bloedingen geven
CAVE: clandestiene abortus ( sepsis, shock, bloedingen)
Extra-uteriene zwangerschap, soms geen bloedverlies
de
o 2 trimester
Trauma ( baarmoeder 5cm boven pubis), bij schijnbaar mineur trauma toch
gynaecologische controle
Miskraam
Labo ( foetale cellen, bloedgroep moeder resus neg)
Merit ptah: eerste vrouwelijke arts
Imperforatio hymen opstapeling van maandstondenbloed
o Abdominale pijn laag in de buik
o Misselijk
o Cyclus onbekend, geen menstruatie
CASUS 7
Stomp perineaal trauma
o Conservatief
o Lokaal ijs
o Incisie van hematoom
o Zenuwschade? Inwendig onderzoek
o Sfincter schade
Penetrerend trauma
o Vwp ter plaatse en stabiliseren
o Chirurgie
CASUS 8
Collectie thv eierstok en verdikking eileider PID
Pelvic inflammatory disease: infectie via de vagina naar omhoog
Risicofactoren
o Meerdere partners
o Betrekkingen op hoge leeftijd
o Partner met gonoccen of chlamydia infectie
o Jonge leeftijd
o Spiraaltje?
o Verkrachting in voorgeschiedenis
Behandeling
o AB
o Controle op SOA
3
, Complicatie
o Infertiliteit
o Extrauteriene zwangerschap
Elisabeth garrett: eerste ovariectomie
CASUS 9
Torsi ovarium geen vascularisatie ovarium ischemie ovariëctomie in vele gevallen
Symptomen
o Acute hevige abdominale pijn
Diffrentiaal diagnose
o Ectopische zwangerschap
o Endometriose
o Gastro-intestinale problemen
CASUS 10
Geruptureerd ovariumcyste hevige bloeding veroorzaken
Symptomen
o Abdominale pijn
o Misselijk en braken
o Hypotens
o Tachycardie
Behandeling
o Dringende heelkunde ovariectomie
CASUS 11
Endometriose
o Intermittente abdominale pijn
o Fertiliteitsproblemen
o Soms moeilijk te behandelen, medicamenteus of chirurgisch
CASUS 12
Kanker ovarium omental cake
Makkelijke uitzaaiing ovarium ligt niet ingekapseld
Ovarium carcinoom
o Staging
o Chemotherapie
o Wertheim resectie: hysterectomie radicalis et totalis ( baarmoeder, eileider en eierstok) +
omgevende kleren
o Debulking chirurgie ( weefsel bij uitzaaiing wegnemen vb darm)
o Meestal prognostisch slecht
CASUS 13
Complicatie heelkunde
o Hoog risico op Longembolen
4