Samenvatting MKK Kennistoets: Ontwikkeling van het kind (8/10)
11 vues 1 achat
Cours
Kennistoets (MKKKENNISTOETS)
Établissement
Hogeschool Arnhem En Nijmegen (HAN)
Book
Nederlands Leerboek Jeugdgezondheidszorg
Dit is een volledige samenvatting over de ontwikkeling van het kind; op basis van het cursusmateriaal, de slides en mijn eigen notities. Er wordt dieper ingegaan op de zwangerschap en geboorte, alle ontwikkelingsdomeinen binnen de verschillende leeftijdsfasen en de seksuele ontwikkeling (31% van de...
samenvatting verpleegkundige kennis leerjaar 2 (3.1) leerboek nederlandse jeugdgezondheidszorg
Tout pour ce livre (19)
École, étude et sujet
Hogeschool Arnhem en Nijmegen (HAN)
Minor het kwetsbare kind
Kennistoets (MKKKENNISTOETS)
Tous les documents sur ce sujet (8)
Vendeur
S'abonner
nmaes
Aperçu du contenu
Ontwikkeling van het kind
1) Prenatale en perinatale periode
a) Zwangerschap
Introductie
Een kansrijke start
“De eerste 1000 dagen – d.i. de periode vanaf de conceptie, de zwangerschap en de eerste twee levensjaren – zijn
cruciaal voor een goede start en een optimale ontwikkeling van een kind. Hierbij is de gezondheid van de moeder vóór
en gedurende de zwangerschap een significante voorspeller voor eventuele latere problemen.”
Zwangerschapsduur
De zwangerschapsduur wordt berekend van de eerste dag van de laatste menstruatie (AD = 40 weken).
In realiteit begint de zwangerschap twee weken na de gebruikelijke rekendatum, omstreeks de ovulatie (38 weken).
Conclusie: Er is dus een onderscheid tussen de amenorroeduur en de daadwerkelijke leeftijd van het embryo.
Terminologie
Geboortedatum
Er is sprake van een miskraam of spontane abortus bij een doodgeboorte tot 16 weken zwangerschap.
Een baby is immatuur als het kind dood ter wereld komt tussen 16 weken en 24 weken zwangerschap.
Een baby is prematuur als het eerder dan 37 weken vóór de uitgerekende datum wordt geboren.
Een baby is à term als het tussen drie weken vóór en twee weken na de rekendatum wordt geboren.
Een baby is serotien als het pas na 42 weken ter wereld komt, meestal na het inleiden van de bevalling.
Geboortegewicht
Een baby is dysmatuur als het te licht weegt in verhouding tot de duur van de zwangerschap.
Een baby is macrosoom als het een geboortegewicht van meer dan 4,5 kilogram heeft (gemiddelde = 3,5kg).
Conceptie
Hormonenwerking zonder zwangerschap
1) De folliculaire fase:
Onder invloed van follikel stimulerend hormoon (FSH) rijpt één eicel en is er een oestrogeenstijging. De baarmoeder
wordt opgebouwd en de FSH-productie wordt onderdrukt door een negatieve terugkoppeling naar de hypofyse.
2) De ovulatie:
Er is een piek in luteïniserend hormoon (LH) onder invloed van het oestrogeen. Hierdoor vindt een eisprong plaats.
3) De luteale fase:
Het oestrogeen- en progesteron-niveau blijven gedurende de luteale fase vrij hoog. Indien er geen bevruchting heeft
plaatsgevonden, verschrompelt het gele lichaam of corpus luteum (‘eicelverpakking’). De oestrogeen- en progesteron-
spiegels dalen, wat voor de baarmoeder een teken is om het slijmvlies af te stoten. Er ontstaat een menstruatie.
Principe: De ovulatiecyclus en de menstruatiecyclus (baarmoederslijmvlies) verlopen synchroon o.i.v. hormonen.
,Conceptie
1) Binnen de eileider versmelten de vrouwelijke eicel (48u) en mannelijke zaadcel (4d-6d) tot een diploïde zygote (2n).
Belang: Er kan bevruchting optreden indien men seks heeft tussen vier dagen voor de ovulatie en twee dagen erna.
2) Een keten van celdelingen wordt geactiveerd. Het eerste stadium is de morula (D3) ontstaan na vier delingen (16 cellen).
3) Na drie à vier dagen bereikt de morula de baarmoederholte, vervoerd door een vochtstroom in de eileider.
4) De blastocyste (D5) circuleert nog drie à vier dagen, waarna het zich innestelt in het endometrium. De blastocyste
bestaat uit twee soorten cellen: (1) de trofoblast die zich later zal ontwikkelen tot de placenta en de vruchtvliezen
en (2) de embryoblast waaruit de kiemschijven en uiteindelijk het kind zich zal gaan ontwikkelen.
5) De trofoblast maakt HCG-hormoon aan dat de zwangerschap in stand houdt. Het corpus luteum verschrompelt
niet en de oestrogeen- en progesteronproductie wordt voortgezet. Zo blijft het endometrium in de secretiefase in
stand en wordt een volgende follikelrijping en eisprong tegengegaan (negatieve terugkoppeling naar hypofyse).
Link: Een zwangerschapstest is gebaseerd op het al dan niet aanwezig zijn van het HCG-hormoon in de urine.
Vervolg: Na 3m stopt de HCG-productie, verdwijnt het gele lichaam en neemt de placenta de hormoonfunctie over.
De placenta
De placenta vormt een barrière die de foetus beschermt tegen schadelijke stoffen en ziekteverwekkers.
De placenta staat in voor de uitwisseling tussen moeder en kind: = O2 + voeding => <= CO2 + afvalstoffen =.
De placenta heeft een immunologische functie, met name acceptatie van de zwangerschap door het lichaam.
De placenta heeft een hormonale functie, met name de productie van progesteron en oestrogeen. Hierdoor wordt
de zwangerschap in stand gehouden en het moederlijke lichaam voorbereid op de tijd na de geboorte.
De navelstreng
In de navelstreng bevinden zich drie bloedvaten: twee arteriën/slagaders (=> placenta) en één vene (=> foetus).
De navelstreng heeft een gemiddelde lengte van 50 cm. Een afwijking hiervan kan geboorte-complicaties geven.
Voorbeeld: Een te korte navelstreng kan afscheuren, waarbij onmiddellijk ingrijpen noodzakelijk is.
Voorbeeld: Een heel lange navelstreng kan leiden tot omstrengeling m.a.r. vruchtdood of zuurstofgebrek.
De vruchtvliezen
De vruchtvliezen – zijnde het chorion en het amnion – hebben een beschermende werking tegen infecties.
Het vruchtwater in de amnionholte (300 à 2000ml) biedt bewegingsruimte en bescherming tegen schokken.
Probleem: Het vruchtwater heeft een verwekend effect. De vettige vernix caseosa beschermt de foetus.
Opmerking: Bij serotiene baby’s is deze laag meestal volledig verdwenen m.a.r. een erg rimpelige huid.
, De foetus slikt het vruchtwater door waarmee de darmen, de nieren en de blaas in werking worden gesteld.
Implicatie: Indien één van deze functies niet goed werkt, kan er polyhydramnion of oligohydramnion ontstaan.
De zwangerschap
Globaal verloop
1) In de embryonale fase (D1-W8) ontwikkelen de placenta, de navelstreng en alle functiesystemen (organogenese).
Hoe: De cellen groeperen, differentiëren (onderscheid in bouw) en specialiseren zich (onderscheid in functie).
Implicatie: In deze fase is het ongeboren kind erg kwetsbaar voor teratogenen of schadelijke externe invloeden.
Nuance: Sommige orgaansystemen blijven de hele zwangerschap kwetsbaar, zoals het centraal zenuwstelsel.
2) In de foetale fase (W9-G) groeien en ontwikkelen de aangemaakte orgaanstelsels zich verder, de zogenaamde rijping.
Nuance: Bij de geboorte is niet alles af: geen weerstand, de darmwerking moet nog op gang komen (cfr. krampjes)…
Voorbeeld: De zuigeling stremt de moedermelk onder invloed van chymase. Dit komt de vertering ten goede.
lengte = 4-6 mm lengte = 27-31 mm
Trimesters
trimesters in zwangerschap toelichting
- organogenese: de organen ontwikkelen zich uit de kiembladen
eerste trimester:
- embryonale hart: ritmische contractie die echografisch (6w) is vast te stellen
organogenese
- ervaringen bij zwangere vrouw: klachten zoals vermoeidheid, misselijkheid…
, tweede trimester: - geslacht vaststellen rond de veertiende week
differentiatie, rijping, groei - ervaringen bij zwangere vrouw: ‘leven voelen’, beste periode qua klachten
- de aangemaakte organen groeien
derde trimester:
- ervaringen bij de vrouw: de borsten worden groter, de buik komt steeds meer in
groei
de weg te zitten, meer moeten plassen door druk op de blaas
Embryonale ontwikkeling
Drie kiembladen
1) Endoderm of binnenste kiemblad: het ademhalingsstelsel en spijsverteringsstelsel.
2) Mesoderm of centrale kiemblad: botten, spieren, bloedsomloop, urinewegstelsel en voortplantingsstelsel.
3) Ectoderm of buitenste kiemblad: huid, haar, tanden, zintuigen en centraal zenuwstelsel (hersenen + ruggenmerg).
Opmerking: Het hormonale stelsel ontstaat zowel uit het binnenste, het centrale als het buitenste kiemblad.
Prenatale diagnostiek
Screeningsonderzoeken
Bloedonderzoek: onderzoek naar antistoffen, resusfactor (bloedgroep) en infectieziekten zoals hepatitis B of HIV.
NIPT-test: screening van risico op ernstige chromosomenafwijkingen zoals het syndroom van Down (trisomie 21).
20-wekenecho: onderzoek naar aangeboren afwijkingen zoals schisis, spina bifida, hydrocephalus, hartafwijking…
Invasieve onderzoeken
Enkel bij reële indicatie
Er blijkt een verhoogd risico uit de prenatale screening.
De vrouw moet medicijnen gebruiken die schadelijk kunnen zijn.
De vrouw heeft al twee of meer onverklaarbare miskramen gehad.
Er komen aangeboren of erfelijke aandoeningen voor in de familie of bij eerdere kinderen.
Doel: De aanstaande ouders tijdig informeren over eventuele afwijkingen in functie van een informed choice.
b) Bevalling en geboorte
Bevalling
Geboorteligging
Hoofdligging: achterhoofdligging (!), kruinligging met gezicht naar voren, aangezichtsligging of voorhoofdsligging.
Probleem: Bij deflexieligging gaat het hoofd met grotere afmeting door het bekken m.a.r. langere uitdrijving.
Er is vaak nood aan medisch-technische ingrepen als tangextractie, vacuümextractie of zelfs een keizersnede.
Stuitligging: volkomen stuitligging (met de benen eerst) of onvolkomen stuitligging (met de billen eerst).
Probleem: De navelstreng wordt dichtgedrukt waardoor het kind geen zuurstof krijgt. De geboorte moet dan
snel mogelijk plaatsvinden, waardoor de schedel amper tijd krijgt om zich aan te passen aan het baringskanaal.
Dwarsligging: afwijkende ligging waarbij de gynaecoloog het kind draait omstreeks de 36ste zwangerschapsweek.
Kunstverlossing
Er bestaan twee vaginale kunstverlossingen: de vacuümextractie (zuignap) en de forcipale extractie (verlostang).
Probleem: Deze hebben nadelige effecten (bv. vochtophoping) en risico op complicaties (bv. facialis parese).
Er bestaan twee soorten keizersnede: de primaire sectio (vóór baring) en de secundaire sectio (bij complicaties).
Nadeel: Een natuurlijke bevalling geeft minder kans op astma, hooikoorts en allergieën door natuurlijke besmetting.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur nmaes. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €8,16. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
