De leraar op ontdekking
*Placemat
Effectieve communicatievaardigheden
Basisvoorwaarden: aanvaarding, empathie en echtheid
Geheugensteuntje empathisch luisteren/verbindende communicatie:
Growth mindset: “kan niet bestaat niet”
Communicatie op twee niveaus:
1. Inhoudsniveau (=wat)
2. Betrekkingsniveau (=hoe)
Verbaal en non-verbaal
“Je kan niet niet communiceren”
(Wlatzlawick)
Er is ruis mogelijk op veel vlakken!
Verkeerd begrijpen van wat zich afspeelt op emotioneel niveau
Verkeerd begrijpen van de onderstroom
…
Vb Ik kom thuis om 4u snachts na uitgaan, ouders vinden dit laat, wij vinden dit vroeg.
Bovenstroom en onderstroom
Basisvoorwaarden voor effectieve communicatie:
echtheid, aanvaarding en empathie
= houding van waaruit jij communiceert.
If you talk to a man in a language he understands, that goes to his head. If you talk to him in his language, that
goes to his heart.
~ Nelson Mandela
Fragment down the road:
1
, Open houding, goede luisterhouding, heel empathisch (ruimte laten voor het moment), niet
enkel Dieter, ook Ruben had een mooie luisterhouding. Aanvaarden van de andere (=
iedereen is oke, het word op die manier benoemt)
3 basisvoorwaarden voor effectieve communicatie
1. Echtheid/ authenticiteit = jezelf zijn
2. Aanvaarding = ik ben oké, jij bent oké
3. Empathie = inlevingsvermogen
Echt zijn
= Betrouwbaar, authentiek, geloofwaardig
- Jezelf laten zien zonder schijn of masker
- Je gevoelens (durven) laten zien, jezelf kwetsbaar durven opstellen
- Woorden aan je gevoelens geven, durven over je gevoelens praten
Eerst oprecht jezelf durven zijn, pas dan betekenisvolle relatie aangaan met de ander
à Zelfkennis/zelfbewustzijn= belangrijke voorwaarde (door te reflecteren)
Aanvaarding/acceptatie
= “Ik ben ok, jij bent ok.”
- De ander volledig accepteren zoals hij/zij is als persoon.
- Ook jezelf accepteren zoals jij bent als persoon.
à ken je eigen ‘kwaliteiten’ (zelfkennis/zelfbewustzijn)
Let op: aanvaarding/acceptie ≠ goedkeuring
gedrag (wat hij/zij doet) vs. persoon (wie hij/zij is)
bepaald gedrag kan je afkeuren op een ‘goede manier’ feedback geven
Empathie
Empathie = je inleven in de situatie van de ander (relatieniveau!) en daarbij
luisteren naar je eigen gevoel (contact met jezelf- luisteren met je hart)
“Alles wat aandacht krijgt groeit”
= growth mindset
We gaan ervan uit dat
we kunnen veranderen.
Ik kan dat niet, ik kan Het was onwennig,
niet veranderen maar ik ga op zoek naar
feedback hoe ik dat
beter zal kunnen.
Reflecteren
2
, 1.1 Wat is reflecteren?
Handelen
Terugblikken op één of meerdere ervaring(en) Denken
Voelen
Willen
Context
» Deze ervaring(en) in je bewustzijn brengen
» Er betekenis aan verlenen
» Vandaaruit keuzes maken voor nieuwe perspectieven
Waarom is reflecteren zo zinvol?
zelfkennis ontwikkelen, groeiproces zelf in handen nemen, persoonlijk en professioneel
groeien
Over welke ervaring(en) kan je reflecteren?
Enkele tips:
- Ervaring(en) uit het (dichte of verre) verleden – tijdens de ervaring vereist gevorderde
vaardigheden
- Je maakt zelf deel uit van de ervaring(en), je hebt ze zelf opgedaan
- De situatie blijft ‘aanwezig’, blijft ‘hangen’, houdt je bezig, keert telkens terug …
- Positieve of negatieve ervaring(en).
De lift van Korthagen
‘liften’ voor jezelf én de ander
Waarom liften?
- vanuit een ander perspectief naar een
situatie kijken
- de elementen hebben voortdurend
een invloed op elkaar
- een soepele lift = met elk element
contact blijven houden
++ HANDELEN - FLOW!
HA
Invloed van de context
ND
= wie, wat, waar, wanneer, …
Heeft ook een invloed op hoe je reageert, wat je voelt, doet, …
ELE
In je bewustzijn brengen
= Grondig over nadenken
N
Je kan er ‘afstand van nemen’, wil niet te snel tot praktische oplossingen
overgaan, maar nadenken over onderliggende zaken.
Betekenis aan verlenen
= Wat betekent dit nu voor mij?
3
