In deze samenvatting zit de volledige cursus van psychopedagogiek samengevat. Ook bepaalde leerinhouden uit de PowerPointpresentaties zitten hierin verwerkt.
Deel 1, Algemene inleiding op de
pedagogiek :
Kinderen, geen gewone mensen :
Inleiding :
Iedereen Beeld van hoe kinderen horen te zijn
Soms uitgedaagd om beelden te bevragen
→ Hoe mee om te gaan
→ We krijgen vaak beelden ‘kinderen horen dit niet te
doen’
Moeten we ons bewust van zijn
Vanzelfsprekendheid
De stellingen van Ariès :
Philippe Ariès (1914-1984) Boek: L’enfent et la vie familiale sous
l’Ancien Régime
Twee stellingen over ontdekking van het kind
→ Populair, maar ook kritiek
Tijdens de middeleeuwen was er geen sprake van ‘het kind’ :
Eerste stelling
“Tijdens de middeleeuwen heeft het kind als afzonderlijke antropologische
categorie niet bestaan”
→ Middeleeuwse samenleving had weinig oog voor het kind
→ Nog minder voor de adolescent
→ Steunt op schilderijen en geschreven bronnen Aandacht voor kledij
en spel van kinderen
Kleine kind Periode van fysieke hulpeloosheid werd erkend
→ “Het kind was een soort huisdier, een aapje zonder
schaamte” (Ariès)
Bewijzen waarom ze niet gehecht waren aan kinderen
Kindermishandeling en kindermoord
Geweld, dood en seksualiteit niet verborgen gehouden voor kinderen
Oudere kinderen werden arbeidskrachten
Gezin was economische eenheid, aandacht voor werken
Affectieve contacten onderhouden buiten het gezin
17e eeuw, de ontdekking van het kind :
Tweede stelling 17e eeuw
1
, Ontdekking van moderne kind
→ Kind wordt belangrijk en krijgt een plaats
→ Eerst bij hogere klassen, nadien bij de rest
Bewustzijn van kind + Gevoel voor kind Affectief geladen houding
Kinderen zijn plezier binnen huiselijke kring
Maar ook besef dat ze beschermd moeten worden
Ouder-kind relatie werd geprivatiseerd1 Affectie centraal
Wat waren typische gezinsproblemen?
Uitgesteld volwassenheid (lang afhankelijk van ouders)
Communicatiestoornis tussen generaties
Verborgen leed bij gezinsproblemen (verwaarlozing, mishandeling,
…)
Scheiding tussen wereld van kinderen en volwassenen
Vervolledigd door de school en internaten
→ Vaste positie in maatschappij
→ Oversteeg loutere beroepsopleiding
De grote opsluiting Meer discipline verwachten van kinderen
De ontdekking van het kind, een grote omslag? Kritiek op
Ariès! :
Welke kritiek komt er op Ariès?
1. Eerste stelling:
→ Onderzoek zegt dat middeleeuwen niet zo duister waren
→ Sprake van liefde tussen ouder en kind (affectieve functie)
2. Praktijk van de kindermoord:
→ Bestaat, maar veralgemeend
→ Geslacht kind en sociaaleconomische toestand bepaald of
kindermoord nodig was
3. Tweede stelling:
→ Geen plotse omslag, maar geleidelijk
→ Pedagogische belangstelling nam toe (eerst de hoogste klassen)
Ariès Gebruikt eenzijdige bronnen en interpreteert letterlijk
Wat is een aanvulling op zijn stellingen?
Functie van de school
17e en 18e eeuw Kind zijn wordt scholier zijn
Stijgende verwachtingen tegenover de school
1
= Van de buitenwereld afgeschermd
2
, → Opvoedingsdoelen uitgebreid
→ Onderwijs gezien als moralisering en weg tot
hervorming
→ Politieke taak voor onderwijs
→ Existentiële opdracht: toekomst mens
verzekeren
Niet aan toeval overlaten Maar organiseren
School centraal plaatsen
→ Omslag in pedagogische praktijk
Hoe?
→ Zwaartepunt van de opvoeding verlegt zich geleidelijk van het gezin
naar de school
= Institutionaliseringsproces
Bedenking:
School niet meer weg te denken uit de maatschappij nu
Maar kan de school wel alles aan Latten liggen hoog
→ Boom van educaties
De paradox van het opvoeden, grootbrengen door
kleinhouden :
Lea Dasberg over kind- en jeugdland :
Wereld kinderen en volwassenen uit elkaar gegroeid Eigenheid
Lea Dasberg Boek: Grootbrengen door kleinhouden als
historisch verschijnsel
→ Ommekeer in leven van kinderen
→ Paradoxale opvoeding
1250 tot 1750
Kind is volwassene in zakformaat Vaststelling komt overeen met Ariès
→ Geen aparte categorieën
1750 tot 1945
Evolutie naar kinder- en jeugdland Volwassenen vinden dat een kind, kind
moet zijn
→ Groeien tot volwassene
→ Kinderen bevrijden van fysieke en mentale
lasten
→ Verschijnselen nemen nieuwe vormen aan
+
Nieuwe verschijnselen
3
, (kinderlectuur, kinderkleding, …)
Paradoxale aan kinder- en jeugdland duidelijk voor Dasberg
→ Veel plaats en aanbod voor kinderen
→ Geïnfantiliseerd2 Kinderlijke leefwereld was creatie van volwassenen
→ Grootbrengen door klein te houden
WOII Scharniermoment in de geschiedenis van het kind
→ Gedaan met kinder- en jeugdland
→ Realiteit dringt binnen
Leugendetector Ogen voor onverteerbare waarheid
→ Afschermen jeugdland was fictie en fout
Pedagogische inconsistentie
→ We willen het kind blijven isoleren in jeugdland, terwijl het de volwassen wereld
ziet
→ We blijven zeggen dat kind en volwassenen anders zijn
Dasberg Geen geïnfantiliseerde jeugd, maar gedesoriënteerde jeugd
Het paradoxaal karakter van het opvoeden blootgelegd :
Volgt Ariès (ommekeer in geschiedenis van het kind) + Aanvulling
Paradoxale situatie
Opvoeder wilt het kind grootbrengen
(emanciperen) door
het kind klein te houden
(bevoogden)
De moderne Westerse omschrijving van opvoeden :
De ‘shift’ van socialisatie naar opvoeding :
Ariès en Dasberg Evolutie in de omgang met het kind
Premoderne Westerse samenleving groeit het kind op in de realiteitVan socialisatie
→ Raakt gesocialiseerd3 naar opvoeding
Wanneer verandert dit? Moderne Westerse maatschappij
→ Kinder- en jeugdland niet realiteit
→ School als opvoedingsmilieu
2
= Volwassenen creëerden zich een ‘kinderlijk’ beeld van het kind en koesteren dit. Kind
is hulpeloos, klein,
onschuldig, … Zorgt voor vertedering en bewondering. Al het ruwe (zoals moord)
gemeden in boeken, want
er moest een happy end zijn.
3
= Ingeleid en ingewijd in de realiteit, ingevoerd in praktijken van de samenleving
(geloof, beroepen, …)
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur FemmieBaeyens. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,89. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
