Kennis en maatschappij
,Inleiding: Kennis en maatschappij
Overzicht – les 1
1.1 Opzet – inhoud van de cursus
1.2 Lessen, examen
1.3 Studiemateriaal, literatuur
1.4 Practicalia
1.5 Introductie
1.6 Actoren voor wetenschappelijke kennis in de kennismaatschappij
1.1 Toelichting bij de cursus
Inhoud:
Cursus met historische evolutie als achtergrond
Kennis is centraal begrip in hedendaagse maatschappij
Welke casussen?
Merk op: grondig veranderd ten opzichte van vorig jaar! (zie hieronder)
- Interne ‘crisis’ wetenschap
- Wetenschappelijk onderzoek & media, & ideologie, & religie, & economie
- Wetenschappelijk onderzoek & censuur
- Ideologische debatten waarin geschiedenis een rol speelt:
o 1619 – 1776 debate
o Black Athena debate
o History wars (Australië)
o 1302
Voorbeeld Guldensporenslag:
De historische gebeurtenis wordt vaak gelabeled binnen politiek ideologische verhalen. Politici
gebruiken en misbruiken de historische gebeurtenis vandaag de dag om te wijzen op de tegenstelling
tussen de Fransen versus de Vlamingen. Dit terwijl historici nuanceren dat de Guldensporenslag een
strijd om eigenheid was tussen verschillende groepen.
,1.2 Lessen, examen
Lessen opgesplitst in 2 delen
- Deel 1: historische ontwikkeling
- Deel 2: wetenschappelijke kennis vandaag / casussen
Examen = mondeling, met voorbereiding. Twee vragen, voor elk deel één vraag. Géén open boek examen.
Wat is te kennen?: alle slides, alles wat in de les wordt meegedeeld & alle aangereikte literatuur waarvan
melding ‘te kennen’
1.3 Studiemateriaal, literatuur
Je hebt zelf de keuze of je de lessen kennis en maatschappij al dan niet bijwoont. Wanneer je steeds aanwezig
bent in de lessen hoef je onderstaande literatuur niet te lezen met uitzondering op de shortcuts uit AP World
History. Wanneer je zelfstudie verkiest word er van je verwacht om A Four Thousand Year History van P. Fara
en The War on Sciencevan O. Shawn.
Historische achtergond, evoluties Casussen (en context)
J.H. Bentley e.a. (eds.), Traditions & Encounters. A O. Shawn, The War on Science, Milkweed Editions,
Global Perspective on the Past, New York, McGraw- 2016, 514 p.
Hill Education, 2015 (6th ed.), 2 vol.
AP World History (pdf beschikbaar via Canvas) (short S. Ritchie, Science Fictions, Random House, 2020,
cuts!) 368 p.
P. Fara, Science. A Four Thousand Year History, Bijkomende literatuur wordt aangereikt tijdens de
Oxford, OUP, 2009, 482 p. lessen
A. Ede & L.B. Cormack, A History of Science in
Society. From Philosophy to Utility, Totonto, Univ. of
Toronto Press, 2012, 435 p.
Ch. Van Doren, A History of Knowledge. Past, Present
and Future, 1991, 422 p.
1.4 Practicalia
verplaatsing lessen 13/10, 27/10, 3/11
, 1.5 Introductie
1.5.1 Waarom een cursus met historische achtergrond? Waarom geschiedenis? Welke geschiedenis?
Waarom geschiedenis studeren
Helpt relativeren en begrijpen van eigen situatie, kritisch reflecteren over de sociale werkelijkheid
o Plezier van het weten, kennis
o Begrip en appreciatie, herkenning en erkenning
o Nederigheid en reflectie met betrekking tot het heden
o Rol van toeval (er is immers geen doel van de mensheid)
o Rol van het individu
o Perspectief en context
o Nuance en complexiteit (het verleden is niet het verhaal van de ‘goodies and badies’)
o Begrip verleden vermijdt misbruik van verleden ten dienste van het heden
o Fragiliteit van het heden
o Verleden --> heden --> toekomst?
Voorbeeld naunce en complexiteit: conflict Rusland & Oekraïne
Lijkt een hedendaagse problematiek maar kent zijn oorsprong reeds in de middeleeuwen. Dit zie je ook
duidelijk terug in andere oorlogsconflicten kijk maar naar Israël en Palestina.
Voorbeeld agogische relevantie van geschiedenis: opbouwwerk Noorderwijk Brussel
Historische achtergrond tussen groepen kan je niet snappen zonder de historiek van de wijk te kennen en
begrijpen.