Notes de cours
Eigentijdse Geschiedenis RUG Hoorcolleges
- Cours
- Établissement
Zeer uitgebreide en gestructureerde aantekeningen van alle hoorcolleges van Eigentijdse Geschiedenis, 2022/2023.
[Montrer plus]
Vendeur
S'abonner
didomeurs
Aperçu du contenu
EIGENTIJDSE GESCHIEDENIS1: The Cold War in Global Context, 1945-1991
Spellman twee duidelijke lijnen:
- De strijd vanaf 1945 tussen kapitalisme en communisme en het ontstaan van een
nieuwe situatie na 1991 waarbij ons liberale systeem onder druk komt te staan
- De confrontatie tussen globalisering en haar tegenreacties, identiteit onder druk
Eigentijdse Geschiedenis
Geoffrey Barraclough kwam als eerste met de term ‘contemporary history’. 1964: An
Introduction to Contemporary History. Had zelf het idee dat dit een tijdelijke term zou zijn
bij gebrek aan beter. Een nieuw tijdperk was aangebroken volgens hem (discussies over
wanneer dit nou daadwerkelijk begonnen was, in Groningen 1945). De nieuwe fase was een
‘period of readjustment’ op mondiale schaal. Atoombommen in Japan was het embleem van
de nieuwe tijd: vanaf nu in staat om het leven op aarde te vernietigen. Barraclough
voorstander van de geschiedenis mondiaal te beschrijven, tegen Eurocentrisme.
“Contemporary history begins when the problems which are actual in the world today first
take visible shape.’
Fundamentele veranderingen volgens Barraclough:
- Veranderde positie EU in de wereld
- Het einde van koloniale rijken
- De opkomst van Azië en Afrika (Global Shift)
- Belangrijke ideologische stromingen (voornamelijk communisme) die in veel
gebieden de overhand krijgen
o Somber over de toekomst van democratie
- Nieuw contact tussen witte en zwarte mensen, de afstand is aan het verdwijnen
- Nucleaire verandering, beschikking over atoomwapens een fundamentele verandering
voor het leven op aarde
Kritiek: ook Barraclough een product van zijn eigen tijd, klimaatcrisis nu aan het rijtje toe te
voegen.
Containment
Atlantic Charter (1941). Handvest tussen VS en VK. Amerikanen en Britten gingen
nadenken over hoe naoorlogse wereld eruit zou moeten zien.
- Alle grenswijzigingen door de oorlog worden hersteld in de oude situatie
- Volkeren zouden zelfbeschikkingsrecht krijgen
, o Van groot belang omdat alle landen die nog onder een koloniaal rijk vielen
ineens hoop hadden
o Misverstand VS en VK: VS telde koloniën wel mee want was zelf een kolonie
geweest maar VK zag dit alleen voor EU
- Vrije wereldhandel
- Demilitarisering van agressorstaten
- Na de oorlog moest er een organisatie de veiligheid mondiaal moest beschermen
o Verenigde Naties
Pakte allemaal anders uit: VN al snel klem in de nieuwe situatie, com en kap altijd veto tegen
elkaar. Na verloop van tijd werd duidelijk dat Sovjets niet terug zouden trekken uit Europa,
weinig sprake van soevereiniteit. Grote angst in West-Europa dat het communisme op zou
rukken, veel sympathie en aanhang in Frankrijk/Italië. Veranderde later weer want
communisme werd minder aantrekkelijk.
George F. Kennan: containment
Er moest een nieuwe politiek bedacht worden vanuit het westen om met de dreiging uit het
oosten om te gaan. Kennan kwam met de containment policy. Hij had in Oost-Europa
gewerkt en wist hoe het Sovjetsysteem vanbinnen werkt en had gezien dat een politiek van
appeasement niet werkt. Ook Stalin zal net als Hitler niet onder de indruk zijn van pogingen
tot appeasement. Containment tot op de dag van vandaag een belangrijk begrip in de
Amerikaanse politiek. Kennan was diplomaat en kon niet open schrijven over zijn ideeën,
schreef anoniem:
- Long Telegram (1946)
o Legt het gedrag van de SU uit op basis van zijn ervaring. Democratie is hier
onbekend, autocratisch bewind van bovenaf en hier moet op worden
ingespeeld.
o Politiek advies: angst dat Roosevelt teveel tegemoet zou komen aan de eisen
van Stalin, Kennan meer op de lijn van Churchill. Roosevelt wilde
bemiddelen, Churchill wilde duidelijke afscheiding.
o Hoop voor de toekomst: ik heb gezien hoe de samenleving in de SU fungeert
en dit is geen aantrekkelijk alternatief voor mensen in het westen. Als het
westen vasthoudt aan zijn eigen systeem dan zal het de strijd tegen de SU
winnen. De economie in de SU stelt weinig voor, een reus op lemen voeten,
interne spanningen. Confrontatie kan worden gewonnen door containment.
Niet uit op militaire confrontatie (Truman deed dit wel, Trumandoctrine
gebaseerd op Kennan maar voegde militair optreden en economische steun
(Marshallplan) toe in ‘landen van strategisch belang voor de VS. Truman voerde
weldegelijk een propagandaoorlog, Kennan wilde hier niks van weten)
- X-article (Foreign Affairs 1947)
, McCarthyism
Het idee dat ontwikkelingen de verkeerde kant op gingen, in het nadeel van de VS. SU had 5
jaar eerder dan de Amerikanen hadden verwacht ook een atoombom, China werd
communistisch, oorlog in Korea, confrontatie in Europa/Berlijn, Midden-Europese landen
vielen binnen communistische invloedsfeer. Hoe kon dit gebeuren?
Joe McCarthy (senator uit Wisconsin) maakte snelle politieke carrière. Eerst democraat
daarna republikein. Zaaide voortdurend angst. The Red Scare: angst voor communistische
invloeden. McCarthyism was breder dan communisme, ook rassenkwestie werd erbij gepakt:
angst voor alles dat anders is dan de doorsnee Amerikaan.
In Hollywood al sinds 1948 mensen verdacht, mensen konden nu de wereld binnenshuis
halen via televisie en de mensen door wie deze programma’s werden gemaakt kwamen veel
uit Europa en de angst bestond dat hiermee communistische ideeën werden verspreid
stiekem:
- Robin Hood, steelt van de rijken geeft aan de armen
- Alice in Wonderland, communistsche heilstaat?
Sovietisation
- 1945-1948: Transitiefase
o Niet duidelijk wat er zou gebeuren, werd soevereiniteit teruggegeven
- 1948-1953: Terreur
o Zelfde periode als McCarthy
o Grootschalige politieke processen, iedereen die tegen Stalin was werd
afgekeurd
- 1953-1956: Destalinisatie
o Chroesjtsjov opvolger, minder terreur en geen persoonlijkheidsverheerlijking
meer want dit is niet de bedoeling van het communisme. Liet de teugels een
beetje vieren, meer mogelijkheden op politiek en economisch gebied
- 1956-1968: Opstanden
o Polen, Hongarije
o Grote opstanden (vooral jonge mensen) die meer vrijheid en meer partijen
willen. Meer ruimte, minder censuur.
o Niet anticommunistisch maar vinden dat communisme meer te bieden heeft
dan wat er onder Stalin gebeurd. Andere vorm van communisme.
o Hard de kop ingedrukt
- 1968-1989: ‘Normalisatie’
o Proces van depolitisering: communisme is aan de macht maar de burger mag
meer vrijheden krijgen zolang zij dit accepteren.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur didomeurs. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,48. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
79202 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans