geschiedenis samenvatting tijdvak 9 en 10 compleet
14 vues 1 fois vendu
Cours
Geschiedenis
Type
HAVO
Algemene en complete samenvatting van geschiedenis tijdvak 9 en 10. Incl. verkorte kenmerkende aspecten. Alles overzichtelijk weergegeven. Duidelijke en beknopte samenvatting.
Geschiedenis tijdvak 9 en 10
Tijdvak 9: De wereld in de tijd van wereldoorlogen
9.1 De eerste wereldoorlog
Ka’s-> het voeren van twee wereldoorlogen
Massavernietigingswapens en betrokkenheid burgers
- Sinds 1815 machtsevenwicht in Europa, tussen grondmachten
Rusland, Oostenrijk-Hongarije, Frankrijk, Duitsland en Engeland
- Engeland, Duitsland en Frankrijk machtigste landen rond 1900, door: imperialisme en
industrialisatie
- Oorzaken WOI
1. Nationalisme
2. Militarisme
3. Bondgenootschappen
4. Industriële wedloop Spanning tussen
5. Imperialisme landen stijgt
- Bondgenootschappen
Centralen: Duitsland, Oostenrijk-Hongarije, Italië
Geallieerden: Frankrijk, Engeland, Rusland
- Aanleiding WOI: moord op Oostenrijkse kroonprins door Servische nationalist-> O-H verklaart
Servië oorlog-> Duitsland verklaart Rusland oorlog, want Rusland steunt Servië->
bondgenootschappen treden in werking
- Von Schlieffenplan (1906)
Doel: tweefrontenoorlog voorkomen
Plan mislukt door snelle mobilisatie Ru + hulp En aan België
28 juni 1914 Moord Oostenrijkse kroonprins
Augustus 1914 Duitse inval België -> En verklaart Du oorlog
Tot herfst 1914 Bewegingsoorlog
Herfst 1914-herfst 1918 Loopgravenoorlog
Maart 1918 Vrede RU en Du, door communistische revolutie
Ru -> strijd oostfront voorbij
Sinds 1917 VS vecht aan geallieerde kant
- Massavernietigingswapens: gifgas, tanks, vliegtuigen, vlammenwerpers
- Totaaloorlog: gehele bevolking erbij betrokken. Ook vrouwen + achtergebleven burgers ingezet
bij oorlogsproductie
- 11 november 1918: wapenstilstand
Waarom? 1. Duitsland kansloos
2. opstanden tegen regering in Duitsland
3. keizer weg-> nieuwe regering-> wapenstilstand
- Verdrag van Versailles (1919)
Onderhandelingen zonder Duitsland
Duitsland allen schuldig
Duitsland geen lid van Volkenbond
Straf voor Duitsland
1. Herstelbetalingen
2. Koloniën + gebieden afstaan
3. Leger inkrimpen
9.2 De economische wereldcrisis
, Ka-> crisis van het wereldkapitalisme
- 24 oktober 1929= zwarte donderdag
Aandelenkoers crasht
- Oorzaken crisis
1. Optimisme over economie ‘’live now, pay later’’
2. Overproductie in landbouw + bedrijven -> boeren, banken en bedrijven in gevaar
3. Lonen stegen nauwelijks
4. Beurskrach: aandelenkoersen beginnen te dalen
- Gevolgen
Wereldwijde economische crisis jaren 30
Door internationale handel een wereldwijde crisis (iig kapitalistische landen)
- Reacties Amerikaanse regering
Liberaal Hoover: niet ingrijpen, crisis lost zichzelf op. Vasthouden aan gouden standaard
Roosevelt: actief ingrijpen, new deal. Veel geld in economie stoppen, uitkeringen,
subsidies
- Uiteindelijk is de crisis eigenlijk opgelost door de tweede wereldoorlog
9.3 De totalitaire systemen
Ka-> totalitaire ideologieën: communisme en fascisme/nationaalsocialisme
- Kenmerken totalitaire staat
1. Bevolking geïndoctrineerd met de ideologie (propaganda, onderwijs etc.)
2. Macht en persoonsverheerlijking
3. Terreur (onwettig geweld door staat)
4. Censuur en geen vrijheid van meningsuiting
- Leiders Sovjet-Unie
1. Lenin (kaal, klein sikje)
2. Stalin (bos haar, dikke snor)
Veranderingen industrie en landbouw
Collectivisatie= alles voor de staat
Vijfjarenplannen: productie afdwingen bij verzet bevolking-> verhoging productie
eisen en terreur
- Grote terreur (1926-1938)
Stalin -> ‘’grote zuivering’’
Slachtoffers: hoge communisten
Eerst showproces (neprechtszaak)
- 3 totalitaire staten
1. Fascisme: Italië. -> leider Mussolini
2. Nationaalsocialisme: Duitsland-> leider Hitler
3. Communisme: SU -> leider oa Stalin
Ideologie/ kenmerk Fascisme Nationaalsocialisme Communisme
Nationalisme X X X
Geweld X X X
Rassenleer X
Censuur X X X
Verheerlijking leider X X X
Antidemocratisch X X X
Totalitair X X X
9.4 propaganda en communicatie
Ka-> propaganda, communicatie en massaorganisatie
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur heijkamplynn. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,89. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.