HART - EN VATEN
ANGINA PECTORIS ACUUT HARTINFARCT SHOCK SYNCOPE
Kransslagader of zijtak wordt volledig
Door vernauwing van de kransslagaders is de
afgesloten. Deel van de hartspier krijgt
bloedstroom belemmerd maar toch nog voldoende Een veralgemeende zuurstoftekort ter
geen zuurstof meer en necroseert in enkele Kortstondig bewustzijnsverlies ten gevolge
Wat voor de basisvoorziening. Bij zware lichamelijke
uren tot een dag. Afgestorven spierweefsel
hoogte van de cel ten gevolge van een
van kort zuurstofgebrek in de hersenen.
inspanningen volstaat bloedstroom niet en treden gestoorde circulatie.
wordt vervangen door bindweefsel of
symptomen op.
littekenweefsel
Oorzaken SHOCK
Acuut bloed en/of vochtverlies
4 Klassen: Cardiale problematiek
Klasse 1: Bijna geen klachten (stille ischemie) Mechanische problematiek van circulatie Oorzaken
Klasse 2: Klachten bij zware inspanning (angina Functionele stoornissen in bloedflow Hartritmestoornissen
pectoris) Soorten SHOCK Lang stilstaan
Klasse 3: Klachten bij lichte inspanning Hypovolemische shock Emoties,…
Klasse 4: Pijnaanvallen in rust (onstabiele angor) Cardiogene shock
Obstructieve shock
Distributieve shock
Vaak onverwacht
Symptomen zijn idem zoals angor pectoris Spitse neus
Maar heviger en langer Gemarmerde huid (livedo reticularis)
Typische drukkende pijn op de borstkas
Medicatie (nitroglycerine) geen effect Bleke, klamme huid Bleek
Bij inspanning, dwingt pt zijn inspanningen te
Nausea / braken, patiënt voelt zich Koude extremiteiten Parelend zweet op handen en voorhoofd
verminderen of te stoppen
Symptomen Pijn verdwijnt al of niet bij rust
ellendig, misselijk en nausea Vertraagde capillaire refill Onwel en duizelig
Bleek tot grauw, koud klam zweet Onrust → apathie → suf Als rechtop blijft staan of zitten, zakt hij
Verloopt in aanvallen van 5 tot 30 minuten
Ev. Koortsig (de eerste dagen) Urineproductie ↓ bewusteloos in elkaar
Nitroglycerine (nitraten) helpt direct
Soms pijnloos Van snelle weke → verlaagde pols
Ev. bewustzijnsveranderingen Hyperventilatie
Circulatiestilstand
Parameters
Afhankelijk van vitale functies
Rust, halfzittend Rust Slachtoffer laten neerliggen in platte ruglig
Zuurstof toedienen Zuurstof Initiële behandeling Rust
Indien gekend: medicatie toedienen (nitroglycerine) Dringende hulpverlening Hemodynamische ondersteuning Niets per os tot goed wakker
Behandeling Parameters controleren Zo kort mogelijke tijd tussen infarct en CPR Ev. wat koude aanbrengen
Gespecialiseerde hulpverlening behandeling “TIME IS TISSUE” Oorzakelijke behandeling Bij langdurig bewustzijnsverlies en/of
Oplijnen herhaaldelijke syncopes: arts of ziekenhuis
Bij de patiënt blijven Medicatie geen effect
Patiënt rustig laten zitten heeft ook geen
VIP behandeling (door MUG, op Spoed en IZ)
effect
Ventilatoire ondersteuning: 02 + beademing
Infuus – vochtbeleid.
Pompwerking
Verdere EHBO behandeling
Shockhouding/ ruglig. Patiënt met benen
hoger (uitz. cardiogene shock).
Cardiogene shock
Knellende kledij losmaken
Ritme stoornissen
Complicaties LI-hart decompensatie
Uitwendige bloeding aanpakken
Longoedeem
Rechtstreekse druk: Drukverband of
Ruptuur hartspier
Manueel
Onrechtstreekse druk: Knevel (in uiterste
nood)
, SOORTEN SHOCK
HYPOVOLEMISCHE SHOCK CARDIOGENE SHOCK OBSTRUCTIEVE SHOCK DISTRIBUTIEVE SHOCK
Een falen van de hartfunctie zorgt voor
Te weinig circulerend volume waardoor zuurstoftekort in de cel
Door mechanische belemmering van de
Wat zuurstoftransport gedaald is, waarbij minstens 20% Cardiac Index (Cardiac output/BSA) <
bloedsomloop
Door functionele stoornissen in de bloedflow
van circulerend bloedvolume verloren is gegaan. 1,8l/min/m2 betekent onvoldoende
perfusie van de weefsels
Ernstige bloedingen
Aanhoudende diaree en braken Diverse hartaandoeningen, zowel coronair, Longembolie
Infectie: Septische shock
Oorzaken Uitgebreide brandwonden cardiomusculair, elektrisch als mechanisch Harttamponnade
Vreemde eiwitten: Anafylactische shock
Bepaalde ziekteprocessen (peritonitis) (kleppen) Spanningspneumothorax
Overmatig urineverlies
Retrosternale pijn
Snel koud Cardiac output ↓
Beklemmend, toesnoerend gevoel op
Rillen met pilli-erectie huid (“kippevlees”) Veneuze druk ↑ Septische shock (complicatie ernstige infectie)
borstkast
Pols ↑ Sympt. hypovolemie Eerst symptoomarm, dan algemene shocktekenen
Braken
Aanvankelijk systolische druk gelijk en diastolische Tachycardie
Grauwe gelaatskleur
Symptomen druk ↑
Angstig
Bloeddruk ↓ Anafylactische shock
Plots snelle bloeddrukval Gestuwde halsvenen Algemene shocktekenen
Zwakke, soms versnelde pols
Cave: Hypertensie Cyanose Larynxoedeem met gierende ademhaling
Dalende bloeddruk ! Benen niet hoger bij
De ademhalingsfrequentie gaat als eerste Tachypnoe Oedeem van Quincke (gezicht die opzwelt)
cardiogene shock want dit belast de
veranderen Thoracale pijn
hartspier meer. Wel halfzittend of ruglig
Verdere behandeling
Zuurstof 10l/min
Bij vermoeden inwendige bloeding:
bloeddruk niet te snel opdrijven, wel
normaliseren bloedsomloop.
Warm houden: in deken wikkelen = rondom
Initiële behandeling Verdere EHBO behandeling rond, liefst alu-deken
Hemodynamische ondersteuning Shockhouding/ ruglig. Patiënt met benen IV-perfusie en toegangsweg
CPR hoger (uitz. cardiogene shock). Kristalloïden: 3ml per ml bloedverlies
Oorzakelijke behandeling Knellende kledij losmaken Colloïden: 1ml per ml bloedverlies
Behandeling Oplijnen Uitwendige bloeding aanpakken Medicatie: NaHCO3, Corticoïden, Inotropica,
VIP behandeling (door MUG, op Spoed en IZ) Rechtstreekse druk: Pijnstillers
Ventilatoire ondersteuning: 02 + beademing Drukverband of Manueel Transfusie bij acuut bloedverlies
Infuus – vochtbeleid. Onrechtstreekse druk: Ondersteuning ademhaling
Pompwerking Knevel (in uiterste nood) CVD-meting
2 IV-toegangswegen met grote katheter
Blaaskatheterisatie
Invasieve bloeddrukmeting
pH en bloedgaswaarden
Diverse onderzoeken
, RESPIRATOIR STELSEL
PARTIELE LUCHTWEGOBSTRUCTIE TOTALE LUCHTWEGOBSTRUCTIE CO-INTOXICATIE
Bij geringe intoxicatie = < 30% Hb is bezet
door CO
Hoofdpijn
Kortademigheid
Algemene spierzwakte
Beklemmend gevoel op de hartstreek
Naar keel grijpen
Hartkloppingen
Rood aanlopen Niet kunnen spreken, hoesten of ademen
Misselijkheid
Symptomen Angstig, geagiteerd, paniek Cyanose
Nog kunnen spreken Zeer vlug bewustzijnsverlies
50 à 60% bezetting
Bewustzijnsdaling
Bewustzijnsverlies tot diep coma
Roze huid
Bij meer dan 60% bezetting
Meestal letaal omwille van de
ademhalingsstilstand
Bewust slachtoffer
EIGEN VEILIGHEID
5 x backblows
Professionals dienen CO-meter te dragen
5 x heimlichmaneuver
Patiënt uit ruimte halen of ruimte
Krachtig laten hoesten Indien nodig: verder afwisselen
verluchten
Behandeling Zeker geen backblows (slaan tussen de Borststoten zijn uitzondering
Asap 100% O2
schouderbladen)
Ademhaling zo nodig ondersteunen
Bewusteloos
Asap bloedafname (COHb) om oa
Start CPR
hyperbare therapie te overwegen
Controleer luchtweg
, THORAXTRAUMA
SPONTANE PNEUMOTHORAX -
RIBFRACTUREN GESLOTEN PNEUMOTHORAX HEMOTHORAX OPEN PNEUMOTHORAX SPANNINGSPNEUMOTHORAX
KLAPLONG
Gebroken rib kan longweefsel beschadigen Schot-, steekwonde Primaire vorm Door het luchtlek ontstaat een grote druk
waardoor één of meer openingen naar Gerafelde wonde bij stomp voorwerp Bij jonge, sportieve mannen in de getroffen thoraxhelft. Deze druk
pleuraspleet ontstaan. Lucht stroomt Secundaire vorm verdringt de mediastinale structuren: hart
Oorzaken binnen. Betrokken long trekt samen door Verwikkeling bij longca en chronische en grote bloedvaten. Dit is
eigen elasticiteit. Ventilatie in long neemt longproblemen levensbedreigend.
af en valt uit.
Dezelfde symptomen als gesloten
pneumothorax. Maar hier worden ze
Goed gelokaliseerde pijn Toenemende ademnood vergezeld van shocksymptomen vanwege Ademnood Paradoxaal ademen
Snellere, oppervlakkige ademhaling Bleek → cyanose ernstig bloedverlies. Ernstig bloedverlies Plotse scherp pijn, zwakt snel af Snelle bewusteloosheid door hypoxie
Symptomen Bleke, klamme huid Goed gelokaliseerde pijn -Bleek Eventueel ventiel pneumothorax: een Activiteit kan niet verder gezet worden Subcutaan emfyseem
Angstige patiënt Versnelde pols -Polypnoe zuigende wonde Dyspnoe neemt toe bij inspanning Beademing is moeilijk, omdat longen niet
Ev. Paradoxale ademhaling en fladderthorax Onrust -Koud, klam zweet Ook beschadigd longweefsel meer kunnen uitzetten.
-Dalende bloeddruk
-Stijgende pols
Eerste hulp
Eerste hulp Eerste hulp
Vreemd voorwerp ter plaatse laten
Halfzittende houding Halfzittende houding Eerste hulp
Wondopening luchtdicht afkleven
Rust (om O2 te beperken) Rust Ruglig aangewezen Eerste hulp
Houding afhankelijk
Niet afkoelen Niet afkoelen, rillen vermijden Zuurstof Rust
Zuurstof toedienen Zo snel mogelijk decompressie van
Observatie Zuurstof: Hudsonmasker met 6 à 10 liter IV-lijn en infuus (waakinfuus 0,9NaCl) Halfzittende houding
Infuus en bloedafname thoraxhelft
Bij paradoxale ademhaling: zuurstof Observatie Observatie
Rust Intubatie en beademing
Behandeling Observatie
Verdere behandeling
Dikwijls ook shocksymptomen
Verdere behandeling Verdere behandeling Verdere behandeling RX thorax
Thoraxdrainage
Rx thorax Rx thorax Rx Thorax Klinisch onderzoek
Verdere behandeling Ev. heelkunde
Steun-rekverband Ev. Thoraxdrainage Thoraxdrain ? Soms drainage
Rx Thorax
Gepaste pijnstilling Bloedafname Ev. Beademing Ev operatief ingrijpen bij herhaling
Thoraxdrainage
Ev. Hospitalisatie Perifeer infuus Transfusie
Ev. Thoraxheelkunde
Beademing, Observatie
Ev. beademing