1 Intro
Dioxinecrisis
Principe
- Transformator olie was een mengsel van PCBs.
- PCB’s zijn industriële chemische stoffen die toxisch en moeilijk afbreek zijn. Door ze
te verwarmen krijg je nog meer toxische dioxines.
- Vetsmelter Verkest mengde deze transformator olie in vet en vet werd gebruikt als
basis voor dierenvoer. Via dierenvoer zijn ze in mensen terechtgekomen.
- Noemt dioxine crisis maar was eigenlijk PCB crisis.
Gevolgen:
Politieke en economische crisis
- Export blokkade: ze wilden onze producten niet meer
- Recall van producten
- Vernietiging van producten
- 1000den laboanalyses om producten vrij te geven
- Enorme economische kost
- Ontslag ministers
- CVP (CD&V) uit regering
- Parlementaire onderzoekscommissie ging na wat fouten waren en hertekende het
voedselveiligheidsbeleid in BE en EU
- In 2015 nog altijd vragen om de gezondheidseffecten, deze zijn nog altijd niet
duidelijk.
Dioxine
- Mengsel van congeneren: structuur waar analogen in gevormd worden nl. Cl kan op
verschillende plaatsen. 1 of zelfs 8 Cl mogelijk
- 2,3,7,8-TCDD (trichlorodibenzodioxine) is het meest toxisch
- Persistente stof: stabiel, moeilijk afbreekbaar
- Vetoplosbaar en accumuleert in vetweefsel van mensen en dieren
- Toxisch: kanker, chlooracne
- Komt vrij bij verbranding
- In natuur: bosverbranding, vulkaanuitbarsting, …
- Mens: auto's, roken, kachels, afvalverbranding, ...
2000 White paper on food safety in the EU
1) Aanstellen van Een Europese voedselautoriteit
- Onafhankelijk van industriële en politieke interesses
- Streng openbaar onderzoek
- Wetenschappelijke autoriteit
- Werkt nauw samen met nationale wetenschappelijke instanties
- Zwaktes:
- Tekort aan wetenschappelijke ondersteuning van wetenschappelijk advies
- Tekortkomingen in het monitoren en bewaken van voedselveiligheid issues
- Gaten in het rapid alert system
- Tekort aan coördinatie van wetenschappelijke samenwerking en analytische
ondersteuning
, - Taken van de autoriteit
- Risico assessment via wetenschappelijk advies
- Risicocommunicatie voor alle zaken die een direct of indirecte impact hebben
op gezondheid en veiligheid van de consument
- Risico management
- Verantwoordelijkheid van Europese instituties die verantwoording afleggen
aan het Europese publiek
- Een toekomstige uitbreiding van de bevoegdheden van de Autoriteit mag
echter niet worden verwaarloosd in het licht van de ervaring met de werking
van de Autoriteit, het verkregen vertrouwen en de mogelijke noodzaak om het
Verdrag te wijzigen.
2) Herschrijven van voedselveiligheid wetgeving
- Actieplan met een breed scala aan maatregelen om de communautaire wetgeving te
verbeteren en coherenter te maken, die alle aspecten van voedingsproducten van
"boer tot bord" bestrijkt en een voorstel voor algemene levensmiddelenwetgeving zal
bevatten
- Verordening die van kracht is in alle lidstaten
- Verantwoordelijkheid ligt bij de industrie: bij diervoederfabrikanten, boeren en
levensmiddelenbedrijven,
- Traceerbaarheid van diervoer, voeding en hun ingrediënten
- Goede risicoanalyse via wetenschappelijke onderbouwing van risico’s, risico’s
beperken en communiceren
a) risicobeoordeling (wetenschappelijk advies en informatie analyse)
b) Risico management (regulatie en controle)
c) risico communicatie
- Precautionary principle: geen risico’s nemen als bepaalde aspecten niet duidelijk zijn.
Uit voorzorg bepaalde maatregelen nemen.
3) Controles en implementatie van wetgeving
- Officiële controles nodig bij alle delen van de voedselproductie keten. Audits in alle
lidstaten. Uitvoering van zo'n controlesystemen is een nationale verantwoordelijkheid
- Communautair kader van nationale controlesystemen: voedselveiligheidsnormen in
de hele Europese Unie
4) Consumenteninformatie
- Consumenten moeten goed geïnformeerd blijven. De Commissie samen met de
nieuwe Europese voedselautoriteit
- Alle documenten rond voedselveiligheid zijn gratis ter beschikking op europese
website
5) Internationale dimensie
- De gemeenschap is de grootste importeur/exporteur van voedselproducten
- Actieve rol van gemeenschap in internationale instanties
Food safety in EU
, - Europees parlement met volksvertegenwoordigers
- Europese raad vertegenwoordigt lidstaten
- De Europese Commissie (EC)
- = de uitvoerende macht van de Europese Unie (EU).
- Met 27 commissioners onder leiding van een president
- De Commissie is onderverdeeld in afdelingen / directoraten-generaal / DG's /
ministeries (Bvb DG SANTE). Dus binnen de commissie heb je ministeries en
daarbinnen bureaus die de audits gaan uitvoeren (Bvb FVO).
- Controle autoriteiten is in Europa ‘Food and Veterinary Office. In België is controle
autoriteiten rond voedselveiligheid het FAVV.
- Assessment bodies voeren de risico assessment uit. Op europees niveau is dit
EFSA.
7 pijlers
EFSA
- Is een onafhankelijke Europese agentschap gefinancieerd door het EU budget dat
apart opereert van de EC, Europees Parlement en EU lidstaten
- Doen vooral risicobeoordeling
DG SANTE
- The Directorate-General for Health and Food Safety (DG SANTE), until 2014 known
as the Directorate-General for Health and Consumers (DG SANCO), is a
Directorate-General of the European Commission. The DG is responsible for the
implementation of European Union laws on the safety of food and other products, on
consumers’ rights and on the protection of people’s health
- Missie
- Om Europa een gezondere, veiligere plaats te maken waar consumenten
vertrouwd kunnen zijn dat hun interesses worden beschermd
- Doel
- Beschermen en verbeteren van volksgezondheid
- Verzekeren dat voedsel van Europa veilig is en gezond
- Gezondheid en welzijn van landbouwdieren beschermen
- Beschermen van gezondheid van gewassen en bossen
- Regulatie 178/2002 General Food Law
- Regulation 882/2004 – General rules for Official Controls
, - Regulation 854/2004 Specific rules for official controls on products of animal origin
- Regulation 852/2004 General rules on hygiene
- Regulation 853/2004 Specific hygiene rules for products of animal origin
FVO
- Voert audits, inspecties en gerelateerde niet-audit activiteiten uit om te verzekeren
dat EU wetgeving op voedselveiligheid, dierengezondheid en welzijn,
plantengezondheid en in het gebied van medische apparatuur goed wordt
geïmplementeerd en gehandhaafd
- Voornamelijke rol van FVO is om audits en inspecties uit te voeren om te verzekeren
dat nationale autoriteiten (lidstaten, kandidaat landen, derde landen) aan hun
wettelijke verplichtingen voldoen
- Meerjarenprogramma
- FVO rapporten zijn openbaar
- Follow up (administratief, follow-up audits, on the sport audits, ...)
- Als niet-nalevingen voldoende serieus zijn, kunnen sterkere acties ondernomen
worden door de EC
Basiswetgeving in België
- FAVV
- Opgericht in 2000
- Is bevoegd over 16 wetten
- Is inspectiedienst
- FOD VG houdt zich bezig met wetgeving
- FOD economie
- Gewesten: verantwoordelijk voor de landbouwaspecten
Belgische wetgevende principes
- Grondwet: is de basiswetgeving
- Wetten: worden gestemd in federaal parlement
- Koninklijk besluit
- Ministerieel besluit
- Omzendbrieven
- Strafwetboek: straffen, omkopen, vervalsing, verbreken van zegels
- Wet van 25 februari 1991 betreffende de aansprakelijkheid voor producten met
gebreken: de producent is aansprakelijk voor de schade veroorzaakt door een
gebrek in zijn product
Europese wetgevende principes
- Verordening
- Richtlijn
- Advies
- Besluit
- Aanbeveling
Toegepast in Belgisch recht
Speciale gevallen
Wetgevende principes