Het is toch een strikt mondeling examen bestaande uit 3 vragen (je krijgt een uur) bij ofwel Casteels
ofwel de Hoon
Farmacologie 2
Enkele begrippen
- EPAR = european public assessment report -> evaluatie van elk geneesmiddel dat
beschikbaar en leesbaar is voor leken
- SmPC = summary of Product Characteristicts -> bijsluiter of officiële handleiding waarvan de
indicaties heel belangrijk zijn
- Ema = europees geneesmiddel agentschap
- FAGG = federaal agentschap van geneesmiddel en gezondheidsproducten
- Off label = niet volgens de laberl/indicatie van de bijsluiter (ouderen, jongeren, meer
dosissen uit 1 vaccin)
- Benefit/risk = verhouding benefit/risk kan positief zijn of negatief zijn
- OTS = over the counter -> zonder medisch voorschrift
- MA = VHB = vergunning voor het in de handel brengen
Inleiding: Transmissie in het perifeer en autonoom zenuwstelsel
- Perifeer Zenuwstelsel
o Afferent: zendt sensorische prikkels door naar CZS
o Efferent: autonoom ZS & motorisch CZS
Autonoom ZS bestaande uit pre- en postggaire vezels met een synaps in
autonome gglia
Parasympatisch ZS
o Preganglionaire vezels:
cellichamen in mesencefalon, MO en sacrale RM
o Postganglionaire vezels:
Bezenuwen glad spierweefsel, hart, exocriene klieren
Orthosympatisch ZS
o Preganglionaire vezels:
cellichamen in het thoracale RM
bezenuwen glad spierweefsel, hart, exocriene klieren, Eilandjes
van Langerhans, lever, nier, vetweefsel en skeletspier
o Neuron-effectorjunctie = het contactgebied tussen de postggl vezels
en het bezenuwde weefsel
! Opm. Activiteit van preganglionaire neuronen (orthS en paraS) w geregeld
door neerdalende banen < hersenen, vele faramca die het CZS beïnvloeden
kunnen daarom ook de activiteit van ortoS en paraS wijzigen door central
outflow naar dit ZS te beïnvloeden
* Uitzondering bij
zweetklieren
1
, Enterisch ZS: bestaande uit intrinsieke neuronen in de intramurale plexus
met synaps en parasympatische ganglia
o Innervatie door postganglionaire vezels van OS & preganglionaire
vezels van PS
Motorisch ZS bestaande uit α en γ-neuronen
projectie van ventrale ruggenmerg skeletspier
= neuromusculaire junctie tussen spier en neuronen
Neuromusculaire junctie
Weefsels met enkel ortho bezenuwing Weefsels met enkel para bezenuwing
- Zweetklieren - M. constrictor pupillae
- Bloedvaten - M ciliaris
- Nier - GI klieren
- M. dilatator pupillae - Traanklieren
- Skeletspier - Bronchiale gladde spieren
- Pilomotorspieren
Chromaffiene cellen van bijniermerg =
embryologisch homoloog met postggl OS neuronen
(cholinerge bezenuwing)
- In dit deel van de cursus bespreken wij farmaca die interageren met het efferent deel vh
perifere ZS
-> eigenlijk de interacte met de NT’s van het perifere ZS
belangrijkste NTs: Ach (acetylcholine) en NA (noradrenaline)
mediëren cholinerge en adrenerge transmissie
,EXAMEN: bespreek alle geneesmiddel klassen die kunnen interfereren met de cholinerge
neurotransmissie thv de neuromusculaire junctie?
EXAMEN: welke geneesmiddelklassen hebben een invloed op de synaps van het autonoom ZS?
Definities
- Co-transmissie = een veralgmeend fenomeen waarbij neuronen meer dan 1 NT of modulator
vrijzetten. Hierbij kan één bestanddeel sneller verwijderd of geïnactiveerd worden, of kan de
relatieve balans van de NTs variëren naargelang de toestand
- Denervatiesupersensitiviteit = supersensitiviteit tgv (langdurige) farmacologischeblokkade.
o Proliferatie van receptoren
o Verlies van mechanismen voor NT-verwijdering
o Verhoogde postsynaptische gevoeligheid
Opm. het opheffen van die blokkade kan leiden tot reboundeffecten
- Presynaptische modulatie = presynaptische receptoren regelen NT-vrijzetting vooral door
modulatie van Ca instroom in het zenuwuiteinde. De meeste presynaptische recetoren zijn
GPCRs.
- OPGELET: gnm die we bespreken beperken hun actie tot perifere ZS (niet door BBB)
meerdere farmaca gaan wel door BBB & zullen daar ook centrale effecten vertonen
3
, 1. Cholinerge transmissie
1.1. Anatomie
- Ach komt in perifeer ZS voor als NT:
Autonoom ZS Parasympatisch ZS ganglia en alle neuro-effectorjuncties
Orthosympatisch ZS ganglia en enkele NE-juncties : zweetklieren
Enterisch ZS
Neuromusculaire junctie motorisch ZS
1.2. Synthese, vrijzetting en afbraak van Acetylcholine
- synthese door acetylatie van choline in cytoplasma van zenuwuiteinde
o acetyl CoA acetyl-choline
o enzym: acetyltransferase (CAT)
- opslag van Ach in secretiegranule (getransporteerd door actief transport)
- vrijzetting: prikkel zenuwuiteinde depolarisatie exocytose activatie post-synapt R
- afbraak door hydrolyse tot choline (SNEL)
o Ach choline
o Enzym: cholinesterase
Ach bindt enzym via anionische plaats
Hydrolyse Ach thv esterase plaats + acetylering op -OH van serine
Hydrolyse acetyl-enzym = spontaan + snel
- heropname choline thv zenuwuiteinde door actief transport
- ! Botulinetoxine gaat presynaptisch inwerken waardoor Ach niet kan worden vrijgezet
impact op autonome synaps of neuromusculaire junctie
1.3 Receptoren
1.3.1. Nicotine-receptoren
- Locatie
o Postsynaptische cellichamen in ortho & para gglia
o Chromaffiene cellen bijniermerg
o Neuromusculaire junctie
o CZS
- Transductiemechanisme
o Opening direct-R-gekoppeld kationkanaal zeer snelle depolarisatie
- Types
o NM type: thv NMJ
o NN type: thv CZS en autonome ganglia
1.3.2 Muscarine-receptoren: 3 klinisch belangrijk (correlaat goed gekend)
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur juliettevanvries. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €15,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.