Resume
Samenvatting tekst socialezekerheidsrecht (GESLAAGD)
- Établissement
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Goede basis voor het examen.
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
SAMENVATTING TEKST:SOCIALEZEKERHEIDSRECHT TOEGEPAST OP
DE SITUATIE VAN DE GEDETINEERDE EN VAN
HET SLACHTOFFER
H1: SOCIALE ZEKERHEID EN GEDETINEERDEN
Sociale zekerheidsuitkeringen waarborgen voor een belangrijk aantal gedetineerden hun bestaanszekerheid en eventueel die van
hun gezin. Het is dus de vraag of deze sociale uitkeringen aangetast worden door de vrijheidsberoving die de gedetineerde treft.
- Het lot van de socialezekerheidsprestatie tijdens een detentieperiode is per soort prestatie anders geregeld
- Er bestaat niet één, maar vier stelsels van sociale bescherming: drie georganiseerd naar de diverse beroepsgroepen (WN,
ZEL, AMB) en een stelsel van sociale bijstand dat los staat van beroepsgroepen
- De invloed van detentie kan zowel (de opbouw van) het recht op een prestatie betreffen als de uitbetaling van een prestatie
die men voordien reeds genoot
DE GEDETINEERDE OF GEÏNTERNEERDE EN DE SOCIALE ZEKERHEID VOOR WERKNEMERS
De arbeid als gedetineerde brengt de betrokkene niet onder sociale zekerheid de gedetineerden verrichten wel arbeid voor een
WG, maar niet krachtens een arbeidsovereenkomst, noch tegen loon (art. 84, §4 WIR).
DE ZIEKTEVERZEKERING
DE ZIEKTEVERZEKERING ONDERDEEL VERZEKERING VOOR GEZONDHEIDSZORG TOT 1 JANUARI 2023
De ziekteverzekering in België beslaat voor de gezondheidszorg en arbeidsongeschiktheid (ziekte en validiteit).
A) Personele werkingssfeer
De gedetineerde kan op verschillende wijzen verzekerd zijn voor gezondheidszorg. Zo kan de gedetineerde zijn hoedanigheid van
‘gerechtigde’ behouden gedurende de hele periode van detentie of een deel daarvan op deze manieren:
- Omwille van het verzekerbaarheidssysteem in de ziekteverzekering, zal de gedetineerde bij de aanvang van detentie nog
een tijdlang verzekerd zijn: ‘uitlooprecht’.
- De gedetineerde kan kiezen voor het stelsel van ‘voortgezette verzekering’: dit is een tijdelijk verzekering die toelaat dat
personen niet langer onderworpen zijn aan de verzekering voor geneeskundige verzorging en die zich in een toestand
bevinden die door de wetgever als ‘behartenswaardig’ is erkend, toch nog gedurende een zekere tijd hun hoedanigheid van
gerechtigde in ziekteverzekering behouden.
Het is noodzakelijk dat de gedetineerde voor zijn detentie recht had op tussenkomst van de ziekteverzekering, dat hij een aanvraag
indient, verzegeld van verklaring van de gevangenisdirecteur waarin detentie wordt bevestigd én dat er bijdragen worden betaald
(relatief hoog met inkomen waarover gedetineerden beschikken).
- De gedetineerde die bij aanvang van zijn detentie arbeidsongeschikt was, behoudt tijdens de periode in de gevangenis de
hoedanigheid van gerechtigde voor zichzelf en voor zijn personen ten laste. Nadat de arbeidsongeschiktheid opgehouden is,
kan hij wel een verzekering aangaan.
- De gedetineerde die bij aanvang van zijn detentie gepensioneerd was, behoudt eveneens zijn hoedanigheid van
gerechtigde zolang hij pensioen geniet.
Ook als persoon ten laste van een andere gerechtigde (echtgenoot of partner) kan men verzekerd zijn. Om als persoon ten laste te
kunnen inschrijven moet men wel dezelfde hoofverblijfplaats hebben als de gerechtigde (domicilie). Gedetineerden worden als
tijdelijk afwezig beschouwd en behouden hun domicilie, tenzij ze geen gezin noch haardstede hebben (art. 18 KB 16 juli 1992
betreffende de bevolkingsregisters en het vreemdelingenregister). Wanneer wordt vastgesteld dat de gedetineerde geen
,gezin/haardstede meer heeft, bepaalt nieuw art. 1, §2 lid 6 van de wet van 19 juli 1991 dat de gedetineerde onmiddellijk wordt
ingeschreven met referentieadres op het adres van het OCMW van zijn laatste beheergemeente.
Zolang gedetineerden domicilie behouden bij partner kunnen ze persoon ten laste blijven van deze partner. Ze kunnen eventueel,
na overbrenging van hun domicilie naar het adres van het OCMW, als feitelijk gescheiden echtgenoot beschouwd worden en nog
steeds persoon ten laste zijn op volgende voorwaarden dat ze zich in een situatie bevinden:
- dat men instaat voor het onderhoud van minstens 1 kind ten laste
- dat men alimentatiegeld ontvangt
- dat men een pensioen geniet als feitelijk gescheiden echtgenoot
Bv. stel je ouders zijn net gescheiden, maar de domicilie van de vader staat nog steeds op hetzelfde adres van je moeder. Je moeder
ontvangt alimentatiegeld van je vader. Je vader pleegt een misdrijf en komt in detentie terecht. Je moeder kan zich als feitelijk
gescheiden nog steeds als persoon ten laste opstellen. Ze heeft nog steeds alimentatiegeld nodig, maar dit gaat moeilijk als de vader
in de gevangenis zit.
Aansluiten als ‘verblijvende’ in het algemeen stelsel = personen andere dan de reeds verzekerde categorieën die ingeschreven zijn in
het Rijksregister van de natuurlijke personen. De persoonlijke bijdragen voor deze restcategorie zijn gemoduleerd in functie van de
financiële draagkracht van de betrokkene en zijn gezin. Men kan vrijgesteld worden van bijdrage indien men drie onderbroken
maanden genieten van een leefloon of een hiermee overeenkomstige bijstandsuitkering.
Wat het gezin van de gedetineerde betreft kunnen volgende situaties zich voordoen:
1) De echtgenoot/partner van de gedetineerde is gerechtigde in ziekteverzekering voor zichzelf (op basis van professionele
activiteit) en de personen ten laste (waardoor ze ook verzekerd zullen zijn)
2) De gezinsleden kunnen zich aansluiten als ‘vrijblijvende’ (o.b.v. hun inschrijving rijksregister). Diegene die zich inschrijft
(alsook personen ten laste) worden dan rechthebbende op geneeskundige verzorging. Bijdrage aan ziekenfonds hangt af
van belastbaar gezinsinkomen (+ rekening met inkomen gedetineerde).
B) Gezondheidszorgdekking
Art. 5, eerste lid Verordening 28 juli 2003 tot uitvoering van art. 22, 11° van de wet betreffende de verplichte verzekering voor
geneeskundige verzorging en uitkeringen: geneeskundige verstrekkingen worden geweigerd zolang de rechthebbende in een
gevangenis opgesloten is of in een gesticht voor sociale bescherming geïnterneerd is niet de hoedanigheid van de rechthebbende
gaat op zich verloren tijdens detentie, maar wel het recht op terugbetaling van medische kosten kan worden beschouwd als
concretisering van het algemeen subsidiariteitsprincipe in ziekteverzekering. Art. 136, §2 Ziekteverzekeringwet: de prestaties
worden geweigerd indien werkelijk schadeloosstelling is verleend krachtens andere Belgische wetgeving, vreemde wetgeving of in
het gemeen recht. De ziekteverzekering komt dus niet tegemoet in medische kosten aangezien aan gedetineerden
schadeloosstelling is verleend door de kracht van strafinrichtingen.
- Art. 136, §2 werkelijke schadeloosstelling verleend
- Art. 5 de gehele periode van opsluiting (ongeacht de strafinrichting medische kosten in schadel. voorziet of niet)
Art. 5, tweede lid: de weigering geldt niet voor geneeskundige verstrekkingen tijdens de periode gedurende dewelke de
rechthebbende zich ten gevolge van een beslissing van de bevoegde overheid buiten de gevangenis/het gesticht voor sociale
bescherming bevindt, onder toepassing van penitentiair verlof of elektronisch toezicht FOD Justitie staat in voor de
tenlasteneming van de veroordeelden in beperkte detentie.
In de gevangenis genieten gevangenen van een volledig kosteloze medische verzorging (art. 96-104 ARS) gratis verzorgd door de
geneesheer van de inrichting, geneesmiddelen ook gratis ten laste van de inrichting. Indien ze beroep willen doen op vrij gekozen
arts toestemming nodig van de directeur van de strafinrichting de gedetineerde moet zelf de honoraria en geneesmiddelen
betalen (art. 96 ARS). Het hangt dus af van de toestemming en financiële draagkracht van gedetineerde. De geneesheer van de
strafinrichting woont het onderzoek steeds bij.
Minder alledaagse geneeskundige verstrekkingen (bv. kopen van bril, plaatsen van tandprothese) zijn wel ten laste van de
gedetineerde. Indien de gedetineerde over onvoldoend geld beschikt, kan de overheid een deel of het geheel van de kosten van
deze verstrekkingen ten laste nemen. Wanneer de gedetineerde lijdt aan een aandoening en deze niet binnen de gevangenis kan
behandeld worden
Penitentiair Geneeskundig en Heelkundig Centrum van Sint-Gillis (+- 30 patiënten), het Medisch Centrum van penitentiair
complex Brugge (+- 20) of de polikliniek van de gevangenis van Lantin. Men kan ook worden overgebracht naar een normaal
ziekenhuis (met bewaking). In ernstige gevallen kan een veroordeelde in voorlopige vrijheid worden gesteld (art. 97 ARS).
, Art. 5 van de verordening tot uitvoering van artikel 22, 11° van de wet betreffende verplichte verzekering voor geneeskundige…
14/7/1994: de geneeskundige verstrekkingen in het kader van de wettelijke ziekteverzekering worden geweigerd zolang de
rechthebbende in een gesticht voor sociale bescherming is geïnterneerd hoedanigheid van rechthebbende op zich gaat verloren,
maar wel recht op terugbetaling van medische kosten = uitzonderingsbepaling.
Omdat de wettelijke ziekteverzekering geen terugbetaling voorziet en de periode van internering overbrugd moet worden art. 84,
§2 Interneringswet: de kosten van de noodzakelijke medische zorgen van de geïnterneerde, valt ten koste van de staat.
C) De wetgeving m.b.t de interne en externe rechtspositie van de gedetineerde (respectievelijk wet 12 januari 2005 en wet 17 mei
2006): het recht op gezondheidszorg wettelijk verder uitgebouwd (doch nog niet uitgevoerd)
Basiswet WIR behandelt eveneens de rechten van de gedetineerde m.b.t. de gezondheidszorg: de gezondheidsvoorziening in het
gevangeniswezen (infrastructuur), de rechten van de gedetineerde als patiënt en de gezondheidszorgbescherming (hygiëne,
voeding, enz.). Normaliseringsbeginsel: art. 88 WIR: de gedetineerde heeft recht op een gezondheidszorg die gelijkwaardig is aan de
gez. in de vrije samenleving, hij wordt zo spoedig mogelijk een aan de gevangenis gebonden arts gebracht telkens hij erom verzoekt
(zie ook art. 87 WIR). Verder wordt er ook een Penitentiaire gezondheidsraad opgericht die aan de minister adviezen verleent
teneinde kwaliteit van de gez. te bevorderen in het belang van de gedetineerde patiënt (art. 98 WIR, KB 12/12/2005).
Zoals we weten heeft de patiënt ook recht om bezoek te ontvangen van een arts van vrije keuze (art. 91 WIR) i.v.m. de
diagnosestelling. Voor behandeling of therapie geldt een andere regeling. De vrij gekozen arts heeft de bevoegdheid om raadgeving
te dienen, na onderzoek deelt hij de betreffende diagnose/onderzoeken mee met de geneesheer van de gevangenis. Hij moet het
met hem eens zijn over de procedure. In geval van niet kan hij wijzen op een derde arts. Bij afwijzing kan de gedetineerde wel
beroep instellen bij de Beroepscommissie van de Centrale Raad (art. 165,166 WIR). Om deze bepalingen van art. 91 WIR in werking
te laten treden KB ter vastlegging van de regels van het bezoek en de tenlasteneming van de kosten verbonden aan het advies.
Het KB werkt de procedure verder uit bij meningsverschil van de artsen.
Wanneer de gedetineerde een medisch aanbevolen behandeling nodig heeft waarvoor de gevangenis onvoldoende is uitgerust,
wordt hij op verzoek van de aan gevangenis verbonden arts overgebracht naar een gespecialiseerde gevangenis of doorverwezen
naar een ziekenhuis of instelling die er wel over beschikt (art. 93 WIR). Dit wordt volgens art. 94 WIR beschouwd als bijhuis van de
gevangenis.
Is de arts van oordeel dat de geestelijke/lichamelijke gez. van een gedetineerde ernstig geschaad wordt door voorzetting van
detentie, of daarmee verband houdende omstandigheden, meldt hij dit (met instemming gedetineerde) aan de directeur en het
diensthoofd van de dienst voor gezondheidszorg, bij de penitentiaire administratie (art. 94 WIR). In geval van
levensgevaar/overlijden de directeur zorgt er zo snel mogelijk voor dat de door gedetineerde aangeduide personen worden
ingelicht (art. 95 WIR) (! Art. 72 WER: voorlopige invrijheidsstelling om medische redenen) procedure: art. 73 en volgende WER.
DE ZIEKTEVERZEKERING ONDERDEEL VERZEKERING GEZONDHEIDSZORG VANAF 1 JANUARI 2023
Federale ministerraad 7 okt 2022: akkoord integratie gevangeniszorg in verplichte ziekteverzekering
Huidige regeling: gedetineerden onder FOD Justitie voor gezondheidszorg is de gedetineerde verzekerd voor gezondheidszorg?
Doel nieuwe regeling: toegankelijkheid en kwaliteit zorg gedetineerden verbeteren (gelijk met die van vrije burgers, maar
inachtneming gevangeniscontext) + gedetineerden deel uitmaken van breder gezondheidsbeleid en zinvol detentiebeleid (met
inachtneming flexibiliteit voor ontwikkeling van lokaal en gedifferentieerd zorgaanbod)
Interministeriële Conferentie voor Volksgezondheid: gedetineerden en geïnterneerden = rechthebbenden van verplichte
ziekteverzekering, eerste fase verantwoordelijkheid verzorging buiten gevangenis of inrichting van FOD Justitie
overgenomen vanaf 1 jan 2023
Latere fase verzorging binnen detentie
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur criminologiestudente. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €9,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
80467 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans