PRAKTIJK –
FYSIOTHERAPIE
2022-2023
BIJ INTERNE
AANDOENINGEN
1ste Matser REVAKI
lindsey wittische
UNIVERSITEIT ANTWERPEN – FACULTEIT GGW
, PRAKTIJK FYSIOTHERAPIE BIJ INTERNE AANDOENINGEN
HOOFDSTUK 1: MANUELE LYMFEDRAINAGE - FILL AND
FLUSH METHODE
BELANGRIJKE OPMERKING:
Grote studies hebben aangetoond dat de toevoeging van MLD aan compressie- en oefentherapie
voor borstkanker gerelateerd lymfoedeem waarschijnlijk geen significante vermindering van het
volume van de getroffen arm zal opleveren.
De doeltreffendheid van MLD op de onderste ledematen en de borst moet nog worden
bewezen.MLD kan psychologische en symptomatische voordelen opleveren (Lymfoedeem
Framework).
De oorzaak van veel oedema aan het bovenste lidmaat is door de behandeling van borstkanker.
Het systeem is beschadigd door radiotherapie. Wij gaan dus handmatig het vocht gaan
transporteren. (Problemen liggen vaak in de axillazone)
Het is belangrijk om te weten dat het niet de behandeling is voor lymfe oedeem, maar het is een
deeltje ervan.
Wat ook een belangrijk aspect is bij de behandeling, is dat we de anatomie goed weten van het
lymfesysteem. Want je ziet het niet liggen en voelt het ook niet echt goed.
BASISPRINCIPES:
- Lineair: visualisatie van lymfevocht in de collectoren.
- Splash: visualisatie van lymfevocht in lymfecapillairen
- Sterrenstof: Lekkage van lymfevocht uit de capillairen in het interstitium
- Diffuus: visualisatie van lymfevocht in het interstitium
- Dermale backflow: Door een blokkade in een lymfcollector kan de lymfe niet proximaal in de
lymfcollector bewegen, maar draineert via de precollectoren en de lymfcapillairen naar het
interstitium.
We moeten het opwaarts gaan transporteren. We moeten denken aan andere locaties waarnaar we
het kunnne transporteren aangezien er een probleem is in de axillaire zone.
1
,Locatie lymfeknopen:
- axilla —> meeste problemen zitten hier.
- subraclavicilair
- humerale knopen aan de binnenzijde van de humerus.
- cubilatele knopen —> 3cm proximaal van de epic. medialis.
Naar welke plaats gaan we het vocht transporteren als er een probleem is aan de axilla ?
naar de supraclaviculaire knopen
We kunnen het direct van de arm naar supraclaviculaire knopen transporteren = mascagni pathway
(gelocaliseert in de deltopectorale groef) Bij borstkanker kunnen we dit dus gebruiken.
We kunnen het ook van de arm naar de aangedane axilla transporteren en dan verder over de
ventrale of dorsale anastemosis transporteren naar de onaangedane axilla (contralateraal). In de
typische patiënten gebruiken we dus deze 3 pathways.
*anastomosis = drainage pathway tussen de 2 lymfeknopen in de axilla.
Afbeelding: Collectoren > precollectoren > lymphe capillaries > interstitium > skin
Als we de vloeistof zouden injecteren dan gaat het van de huid naar dencollectoren. Maar het
transport gaat lineair van collector naar collector. Als je dus cleane lijnnen ziet is het normaal.
Als je Splash zien dan weten we dat het vocht in de capillairen zit, dit betekend dat het abnormaal
transport is. Een ander patroon dat we ook kunnen zien is stardust, dit betekend dat er een lekkage is
van de capillairen naar het interstitium en het is ook abnormaal transport. Diffuse een complete
beschadiging van het interstitium.
=>De lijn gaan van splash (minst beschadigd) naar diffusie tvolledig beschadigd)
Normaal transport Dermaal rerouting
2
,Mensen krijgen een injectie met interstianine green ?? Deze substantie worden opgenomen door het
lymfesysteem en dan kan je met een camera kijken hoe het systeem in het echte leven transporteert.
= lymphe fluoroscopie
HANDBEWEGINGEN
- Pinchtest: oppakken van een huidplooi (ALTIJD BILATERAAL)
Positieve pinchtest: u kunt de huid niet oppakken dermale backflow is aanwezig,
spoel proximaal naar een gebied waar u de huid wel kunt oppakken (vergelijkbaar
met Stemmer teken)
Postief = geen functioneel transport
- Empty lymfeklieren
- Fill-in: Duwen van de lymfe uit het interstitium in het lymfestelsel.
Transporteer het vocht van het interstitium naar de capillairen > precollectoren >
collectoren > in het lymfatisch systeem
- Flush: Het transporteren van lymfevocht proximaal in de collectoren, capillairen of
interstitium
Collectorflush: lage druk, zachte slagen
transporteer vloeistof door de collectoren
Interstitiële flush: hoge druk, knijpende slagen
Transporteer het vocht dat in het interstitium zit
LYMFEOEDEEM VAN DE BOVENSTE LEDENMATEN
Denk aan het comfort van de patiënt, als deze een kussen wilt onder het hoofd, dan leg je dat daar.
Eveneens een knierol onder de knie.
Volg de nummering, dit is het stappenplan.
Case 1: Lymfoedeem van hand en onderarm
Ter hoogte van de hand en de onderarm is de lymfeopname aangetast. U ziet een positieve
pinchtest, wat betekent dat u geen huidplooi ter hoogte van de hand en onderarm kunt opnemen.
Dit is mogelijk na een okseloperatie voor bijvoorbeeld borstkanker.
1. EMPTY LYMPH NODES RETROCLAVICULAR , AXILLAR AND HUMERAL
Retroclavicular Axillar Humeraal
Belangrijk dat alle knopen proximaal worden vrijgemaakt zodat er plaats is voor nieuw vocht.
- Retroclaviculair = klein beetje in de diepte onder de clavicula. 5x circulaire bewegingen met
lichte druk
- Axillair = in de diepte (echt heel diep) en achter de pectoralisspier. (deze loopt als een
driehoek)
- Humeraal = vingers aan de binnenzijde van de bovenarm plaatsen en craniale circulaire druk
geven (naar jezelf)
3
,2. COLLECTOR FLUSH DORSAL EN VENTRAL ANASTOMOSIS
Spoel vanaf de aangedane zijde naar het borstbeen (of naar de niet-aangedane zijde) (= richting van
het lymfetransport). Let op de positie van de patiënt. De arm moet ondersteund worden.
Flush ventral anastomosis Flush dorsal anastomosis
Aangedane arm moet altijd gesteunt zijn !! Dit kan ofwel op het lichaam zelf of anders op jou
schouder leggen.
De richting van de collectorflush is van de aangedane zijde naar de gezonde zijde.
- Dorsaal = langs de rug wrijven (boven naar beneden)
- Ventraal = langs de voorzijde over de bovenzijde borstregio (boven naar beneden)
lichte druk is voldoende voor het transport in de collectoren te stimuleren.
3. COLLECTOR FLUSH UPPER ARM + MASCAGNI PATHWAY (= DELTOPECTORAL GROOVE )
Flush upper arm
De Mascagni pathway is een functioneel gebied waar we dus altijd een collectorflush gaan doen.
(mondt uit in de supraclaviculaire knoop)
lichte druk richting proximaal uitvoeren van de elleboog tot aan de axillaire regio en pathway.
Zorg dat de hele arm omvat is met beide handen.
Blijf altijd contact houden met de patient ook als je terug keert, maar dan zonder druk. Nadat je het
hebt gevult, ga je het ook moeten leegmaken.
4
,Flush Mascagni pathway
4. EMPTY LYMPH NODES (RETROCLAVICULAR , AXILLAR AND HUMERAL) + CUBITAL LYMPH NODES
Ondersteun de arm (inklemmen in de zij) en plaats je 3 vingers op 3cm proximaal van de epicondylus
medialis en geef een lichte circulaire druk.
5. INTERSTITIAL FLUSH AT THE LEVEL OF THE LYMPHEDEMA OF THE FOREARM
Je kunt dit in 2 of 3 keer doen. Als het lymfoedeem uitgebreid is, begin je niet distaal op de
onderarm, maar verdeel je de onderarm in 2 tot 3 zones waarin je de interstitiële spoeling apart
doet. Na elke zone doe je een opvulling op een functioneel gebied van de arm voordat je een meer
distale zone van de onderarm spoelt.
Flush forearm
Als je de arm zo zet, dan ga je de zwaartekracht in je voordeel gebruiken. Hier geef je een zeer hoge
druk naar het functionele gebied toe. gebruik lichaamsgewicht!
PLAATS DE HANDEN SEMI-CIRCULAIR —> als je een weerstand van de huid voelt dan stop je daar en
ga je niet verder zodat je deze niet scheurt.
6. FILL IN PROXIMAL OF THE LYMPHEDEMA , ABOVE THE ELBOW
Je weet niet precies waar de lymfecollector zit, daarom doe je een opvulling rond de hele omtrek
van de arm. Elke keer 5 keer op dezelfde plek. Vervolgens doe je een collector flush. Dit herhaal je tot
je de hele omtrek van de arm hebt gedaan: 5x opvullen, 5x collectorspoelen.
Fill in Flush
Je rolt de duimen van distaal naar proximaal en je beweegt ook de huid naar boven. Geef ook
voldoende druk !!
=> je hebt lymfe vaten waar we vocht kunnen doorduwen. Maar we willen ook grotere moleculen in
het systeem transporteren. Dus je wilt openingen in de wand van de vaten openen door het
bewegen van de huid. De ankerfilamenten gaan dan openingen vrij geven.
Je gaat volledig rond moeten gaan want je weet niet exact waar het is. Je doet 5x een fill en 5x
korte flush anders geraakt het niet opnieuw gevult.
5
,Als de arm in secties is opgedeelt en het niet-functionele gedeelte bevindt zich aan de onderarm, dan
doe je; Interstitial flush > fill in > empty cubitaal > collector flush > empty nodes > collector flush >
empty cubitaal > start sectie 2.
7. EMPTY CUBITAL LYMPH NODES
8. COLLECTOR FLUSH UPPERARM + COLLECTOR FLUSH MASCAGNI PATHWAY
9. EMPTY LYMPH NODES RETROCLAVICULAR , AXILLAR AND HUMERAL
10. COLLECTOR FLUSH UPPERARM + MASCAGNI PATHWAY
11. EMPTY CUBITAL LYMPH NODES
12. INTERSTITIAL FLUSH FOREARM
13. INTERSTITIAL FLUSH OF THE LYMPHEDEMA OF THE HAND
Flush hand
De hand moet gesteund zijn, want zo kan je zelf heel vrij met je handen bewegen.
duimen naar proximaal en niet zijwaarts OF je kan het met 1 hand doen.
Je gaat ook hier weer EERST de interstitiele flush doen van het hand en dan van de vingers,
vervolgens weer van het hand en dan werk je opwaarts.
14. INTERSTITIAL FLUSH LYMPHEDEMA FINGERS
15. INTERSTITIAL FLUSH HAND
16. INTERSTITIAL FLUSH FOREARM
17. FILL IN PROXIMAL OF THE LYMPHEDEMA , ABOVE THE ELBOW (AS DESCRIBED ABOVE)
18. EMPTY CUBITAL LYMPH NODES
19. COLLECTOR FLUSH UPPERARM + MASCAGNI PATHWAY
20. EMPTY LYMPH NODES RETROCLAVICULAR , AXILLAR AND HUMERAL
21. COLLECTOR FLUSH ANASTOMOSES
22. EMPTY LYMPH NODES RETROCLAVICULAR , AXILLAR AND HUMERAL
Case 2: Lymphedema of the entire arm
1. EMPTY LYMPH NODES RETROCLAVICULAR , AXILLAR AND HUMERAL
2. COLLECTOR FLUSH DORSAL AND VENTRAL ANASTOMOSIS
3. COLLECTOR FLUSH MASCAGNI PATHWAY
4. EMPTY LYMPH NODES RETROCLAVICULAR , AXILLAR AND HUMERAL
5. INTERSTITIAL FLUSH OF THE UPPERARM (YOU CAN DIVIDE THIS INTO DIFFERENT ZONES)
6
, - Hoge druk om het vocht door het interstitium te duwen.
- Alleen met het L – gedeelte van het hand
Groot oppervlak = lage druk
Klein oppervlak = hoge druk
We nemen hier de mascagni pathway niet mee, we gaan tot het deel onder de humerus kop.
6. FILL IN PROXIMAL OF THE LYMPHEDEMA = AT THE MASCAGNI PATHWAY AND AT THE AXILLA (THE
LYMPHOFLUOROSCOPY SHOWED THAT OFTEN SOME LYMPH VESSELS IN THE AXILLA ARE STILL
FUNCTIONAL )
Mascagni pathway : Van de okselplooi naar de deltopectorale groeve, gevolgt door een korte
collectorflush naar de supraclaviculaire knoop.
Axilla : Aan het binnendeel van de arm hebben we een verzameling van collectoren (dicht tegen de
axilla) doen we een fill in. En dan gevolgd door een collector flush naar de axilla.
7. COLLECTOR FLUSH MASCAGNI PATHWAY, COLLECTOR FLUSH AXILLA (AND BREAST)
8. EMPTY LYMPH NODES RETROCLAVICULAR , AXILLAR AND HUMERAL
9. INTERSTITIAL FLUSH UPPERARM
10. EMPTY CUBITAL LYMPH NODES
11. INTERSTITIAL FLUSH FOREARM (YOU CAN DIVIDE THIS INTO DIFFERENT ZONES)
12. EMPTY CUBITAL LYMPH NODES
13. INTERSTITIAL FLUSH UPPERARM
14. FILL IN PROXIMAL OF THE LYMPHEDEMA = AT THE MASCAGNI PATHWAY AND AT THE AXILLA
15. COLLECTOR FLUSH MASCAGNI PATHWAY, COLLECTOR FLUSH AXILLA (AND BREAST)
16. EMPTY LYMPH NODES RETROCLAVICULAR , AXILLAR AND HUMERAL
17. INTERSTITIAL FLUSH UPPERARM
18. EMPTY CUBITAL LYMPH NODES
19. INTERSTITIAL FLUSH FOREARM
20. INTERSTITIAL FLUSH HAND
21. INTERSTITIAL FLUSH FINGERS
22. INTERSTITIAL FLUSH HAND
23. INTERSTITIAL FLUSH FOREARM
24. EMPTY CUBITAL LYMPH NODES
25. INTERSTITIAL FLUSH UPPERARM
26. FILL IN PROXIMAL OF THE LYMPHEDEMA = AT THE MASCAGNI PATHWAY AND AT THE AXILLA
27. COLLECTOR FLUSH MASCAGNI PATHWAY, COLLECTOR FLUSH AXILLA (AND BREAST)
28. EMPTY LYMPH NODES RETROCLAVICULAR , AXILLAR AND HUMERAL
29. COLLECTOR FLUSH ANASTOMOSES
- EMPTY LYMPH NODES RETROCLAVICULAR , axillar and humeral
7