Hoofdstuk 3 psychologie:
Gewaarwording en waarneming
Hersenwerking
• Wij zijn in staat om informatie op te nemen vanuit de wereld rondom ons
• Belang zintuigen: omzetten van energie in informatie
• Vijf zintuigen: zien, horen, ruiken, smaken en voelen
• Prikkels uit het milieu worden door de zintuigcellen via de sensorische zenuwen naar
het centraal zenuwstelsel
• Daar worden ze gedetecteerd, gecombineerd en geïnterpreteerd.
• Discussie: Zijn alle sensaties terug te brengen tot deze zintuigen?
• Evenwicht?
• Proprioceptie? (of positiezin= vermogen van organisme om positie van eigen
lichaam en lichaamsdelen waar te nemen)
• Rationeel denken?
- Gewaarwording (sensatie) opnemen van informatie uit de buitenwereld door de
zintuigen; passief proces
- Waarneming (perceptie) interpreteren, organiseren en begrijpen van de
verschillende stimuli; actief proces
De gewaarwording of sensatie
• 5 tot 7 zintuigen zijn onze voelsprieten. Wij zijn in interactie met geheel ons lichaam
en specifiek via de zintuigen.
• Sensatie of gewaarwording naar perceptie of waarneming:
o Proces:
Van stimulatie naar zenuwprikkels (neurale impulsen)
Representaties van de prikkels in de cerebrale cortex naar waarneming van
betekenisvolle gehelen
• Gevolg:
o Geen direct contact met de buitenwereld van de hersenen
o Contact via transformaties van prikkels naar impulsen
o Ervaring van een buitenwereld en een binnenwereld die elk zijn
wetmatigheden kent.
Proces van gewaarwording
• Neem als voorbeeld: zien van kleuren of horen van geluiden (licht en geluidsgolven)
• Transductie: van externe prikkels (fysische realiteit) naar chemische en elektrische
signalen tot het een neurale activiteit wordt in ons lichaam. (ontstaan van
neurotransmitters)
• Neurale activiteit worden naar de hersenen gevoerd via het zenuwstelsel
• Waar de gewaarwording een waarneming wordt
, Transductie is het omvormen van energie in een andere energie:
electroprikkels in chemische prikkels. Vb: van golflengte (prikkel) naar
info zenuwstelsel
Contralateraal: wat links wordt aangevoeld wordt in de rechter
hersenhelft gedetecteerd
Dominante zintuigen
• Centraal in ons bewustzijn staat horen, zien en voelen (tastzin)
• Hoe verloopt de gewaarwording
• Fysische prikkel en de transductie
• Komt tot de cortex via de thalamus
• Contralateraal
• Primaire cortex (detecteren en integreren)
• Associatiecortex (coderen)
• Sensorische adaptatie
• Men merkt eerder het verschil in energie strekte op dan dat men de prikkel
zelf detecteert.
• Receptoren passen zich aan de omgeving aan
Pijn gevoel
• Aparte receptoren staan in voor het pijngevoel (receptoren zijn eiwitten in
celmembraan, cytoplasma of celkern)
• Het gevoel is onderhevig aan verschillende factoren:
• Intensiteit en onverwachte pijn
• Gewaarwording is subjectief: vb fantoompijn
• Pijngrens kan verlegd worden: fakir in Indië
• Pijn is gevoelsgebonden en wordt sterk bepaald door het geheugen
• Beïnvloedbaar door medicatie:
• Morfine en heroïne
• endorfine
Waarneming
• Van sensaties naar betekenisvolle gehelen (via de associatiecortex)
• Is meer dan het detecteren van impulsen. Ook herinnering en persoonlijke
kenmerken kleuren de waarneming. Een waarneming Is een psychische constructie.
• Organisatie van de perceptie onderzocht door de gestaltpsychologie
• Betekenisvolle gehelen vormen gebeurt niet alleen door de omzetting van de
sensaties. Belang van cognitieve activiteit en verwachtingen
• Gestalt wet: het geheel is altijd meer dan de som der delen: het principe van de
emergentie (=opdoemen)
• Organisatiewetten:
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur mirte04. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,89. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.