PIMV04 kipsignalen
Les 1: Pluimvee Sector
De kip komt oorspronkelijk uit India/Zuidoost Azië.
De kip heet de Bankivahoen (Rode Boshoen) en legt
12 eieren per jaar.
De Japanse langstaart had in 1900 een staart van 3 meter.
Die staart kan nu tot 17 meter lang worden.
De Zijdehoender heeft geen normale veren, 5 tenen,
een typische huidskleur en is 7-8 weken broeds.
In 1957 woog de kip in 56 dagen (8wkn) 905g, in 1978 1,808 kg en in 2005 4,202 kg.
De pluimveehouderij houdt veel meer in dan alleen kippen.
Leghennen: verdeling aantal dieren Verdeling bedrijven
Vleeskuikens: Verdeling aantal dieren Verdeling bedrijven
1.1 Productiekolom leghensector
Fokkerijorganisaties gebruiken zuivere- of basislijnen. Dit gebeurt in een aantal stappen, waarbij
gesproken wordt over grootouder- en ouderdieren.
Vermeerdering is de tak waarin ouderdieren worden gehouden. Er wordt onderscheidt gemaakt in
vermeerderingsbedrijven voor de leg en voor het vlees. Ouderdieren zijn hennen en hanen. De hanen
bevruchten de hennen zodat die eieren bevrucht zijn. De bevruchte eieren worden uitgebroed in
de broederij.
,Op een broederij worden broedeieren van moederdieren in 21 dagen uitgebroed. De broedeieren
worden na ontvangst ontsmet en ingelegd in broedkasten. Na 18 dagen worden de eieren
overgelegd in uitkomst-kasten, zodat de kuikens op dag 21 van de broedladen afgeraapt kunnen
worden. De kuikens worden na uitkomst gesext en krijgen op de broederij de eerste vaccinaties.
Op opfokbedrijven worden eendagskuikens in 17 weken opgefokt tot een legkip. De opfokhennen
krijgen gedurende deze 17 weken een groot aantal vaccinaties toegediend. Dit ter preventie van een
aantal ziekten die voorkomen in de opfok zelf en later op het legbedrijf.
In leghennenbedrijven leggen de legkippen eieren voor consumptie. De legkippen komen op 17
weken leeftijd vanaf een opfoklegbedrijf op het legbedrijf. Zij leggen op een leeftijd van ongeveer 20
weken hun eerste eieren. De dieren blijven ruim 14 maanden op het legbedrijf en leggen daarbij
ongeveer 320-330 eieren. Men denkt in de toekomst 500 eieren te kunnen realiseren.
Als laatste hebben we handel. Dit zijn eierverzamelaars, verpakkers, verwerkers en retail.
Een leghen begint vanaf een leeftijd van ca. 20 weken eieren te leggen en doet dit dan zo’n 500
dagen. De houderij van leghennen in de afgelopen decennia sterk gewijzigd. Van kooisystemen naar
scharrelsystemen.
1.2 productiekolom vleespluimveesector
In de fokkerij worden bewuste keuzes gemaakt met welke dieren er verder zal worden gefokt. De
genetische eigenschappen van alle kippen in de hele piramide van de vleessector worden bepaald in
de fokkerij. Fokkerijen houden de zuivere lijnen waaruit zogenoemde hybriden worden gefokt, in
stand en verbeteren ze continu. Bij vleeskuikens bestaan de bovenste lagen van de piramide uit
zuivere lijnen, overgrootouders en grootouders. Eén dier in de fokkerij staat aan de basis van
miljoenen vleeskuikens.
In opfokvermeerderingsbedrijven worden de eendagskuikens, afkomstig uit de fokbroederij,
opgefokt tot een leeftijd van ongeveer 19 weken. Daarna gaan ze naar het vermeerderingsbedrijf en
worden ze vleeskuikenouderdieren genoemd.
Op de vermeerderingsbedrijven worden opnieuw kruisingen gemaakt. Vader en moeder stammen
allebei van andere lijnen (of kruisingen van lijnen) af. Door deze dieren op het vermeerderingsbedrijf
met elkaar te laten paren, ontstaat de ideale mix: een vleeskuiken met goede productie-
eigenschappen. Vooral de aanleg van spieren wordt vanuit de vaderlijn overgeërfd. In de moederlijn
moet ook met eiproductie rekening gehouden worden (zonder broedeieren immers ook geen
vleeskuikens!) en gaat het dus niet alleen om vleesaanzet.
Op de broederijen worden de eieren waar de vleeskuikens uitkomen uitgebroed.
Op het vleeskuikenbedrijf groeien de vleeskuikens van 1 dag oud in ongeveer 6 weken uit tot
slachtrijpe kippen. Traag groeiende kuikens zijn tussen 7 en 9 weken slachtrijp. Vleeskuikens zijn
topsporters die onder goede omstandigheden onvoorstelbaar hard kunnen groeien.
Als we kijken naar de handel zijn er slachterijen die slachtrijpe vleeskuikens slachten en maken ze
gereed voor retail.
,Een vleeskuiken groeit in 42 dagen van eendagskuiken tot een kuiken van 2,5 kg. Consumenten
vragen steeds meer traag groeiende vleeskuikens. Omdat de omloopsnelheid van vleeskuikens veel
hoger is dan die van leghennen, zijn er relatief veel meer ouderdierenbedrijven dan in de legsector.
Bij ouderdieren is het van belang beperkt te voeren en water te verstrekken, omdat ze genetisch zo
zijn geselecteerd dat ze snel vlees aanzetten. Als ze te snel groeien zullen ze minder vruchtbaar zijn.
1.3 Pluimveehouderij in Nederland en internationale context
Nederland is een belangrijke exporteur van pluimveeproducten. De sector levert zo een wezenlijke
bijdrage aan de Nederlandse economie. De export is voor een groot deel gericht op Europa.
Wereldwijd is een aantal grote productielanden actief.
Het aantal bedrijven met leghennen neemt geleidelijk af. Bijna tweederde van de bedrijven is
gespecialiseerd in leghennen voor consumptie-eieren. Op de grotere bedrijven speelt automatisering
een belangrijke rol. Mede als gevolg van marktontwikkelingen zal de omvang van het gemiddelde
bedrijf verder groeien. Het aantal leghennen in Nederland zal op gelijk niveau blijven.
Wereldwijd groeit het verbruik van pluimveevlees (kip, kuiken, kalkoen en eend) sterker dan dat van
andere vleessoorten. Gemiddeld genomen is het beeld voor pluimveevlees positief. In Nederland
zien we al enkele jaren een gelijkmatige stijging van de binnenlandse productie. Import en verbruik
zijn de laatste jaren nagenoeg gelijk. Per saldo neemt de zelfvoorzieningsgraad en daarmee de
exportafhankelijkheid toe. Het is voor de sector van belang om zich te oriënteren op de wensen van
de exportmarkten, zodat hiermee de afzet op langere termijn zo ver mogelijk geborgd kan worden.
1.4 Houderijsystemen
Er zijn wereldwijd diverse houderijsystemen voor leghennen en vleeskuikens. Welk systeem hangt af
van lokale kosten en regelgeving. Binnen Nederland en de EU bestaan er een aantal belangrijke
houderijsystemen waarvan de producten ook via aparte ketens worden afgezet, aangezien ze
allemaal een ander marktsegment bedienen. De scheiding van de productstromen wordt streng
gecontroleerd, omdat aan de buitenkant meestal niet goed te zien is uit welk systeem een product
afkomstig is.
Leghennen
- Legbatterij: sinds 2012 verboden
- Koloniehuisvesting: alternatief voor de legbatterij en de tijdelijk toegestane verrijkte kooi
- Scharrel: scharrel betekend niet automatisch dat ze ook naar buiten komen
- Vrije uitloop: de dieren krijgen ongeveer 4 m2 vrije uitloop per hen
Vleeskuikens
- Kooihuisvesting: in Nederland niet toegestaan, maar in veel andere landen wel gebruikelijk
- Gangbare vleeskuikenhouderij
- Grondstal met vrije uitloop: voor traag groeiende vleeskuikens
- Biologisch
, 1.5 Wetgeving
SKAL houdt toezicht op de hele biologische keten, in opdracht van de Ministerie van EZ.
De pluimveesector moet voldoen aan de algemene regels die in diverse verordeningen zijn
vastgelegd. De belangrijkste zijn de Wet Dieren en het Besluit.
Daarnaast zijn er verordeningen die door de sector zelf zijn ingesteld. Voorheen was het
productschap verantwoordelijk voor het uitvoeren en handhaven van deze verordeningen.
Nu ligt die verantwoordelijkheid voor wettelijke zaken bij NVWA en voor sectorale regelingen bij
AVINED.
De specifiekere houderijsystemen hebben bovendien te maken met extra eisen:
Skal
Skal Biocontrole zet zich als toezichthouder in voor aantoonbare betrouwbaarheid van biologische
producten in Nederland. Biologisch is een wettelijk beschermde term. Een landbouwproduct of
voedingsmiddel mag alleen biologisch heten als het productieproces aan wettelijke voorschriften
voldoet. De Europese overheid bepaalt de regels.
Europese wetgeving (KAT)
Naast de Skal-regels in Nederland zijn er nog andere kwaliteitssystemen in Europa. KAT is de
belangrijkste controlerende instantie voor eieren uit alternatieve houderijsystemen in Duitsland en
omringende landen.
1.6 Anatomie, gedrag en behoeften van de kip
In de communicatie met adviseur of dierenarts is het goed de
juiste begrippen te gebruiken om verwarring te voorkomen.
Afwijkingen kunnen constateren begint bij het herkennen van
een normaal dier. Als je weet hoe een kip in elkaar zit, kun je
makkelijker beredeneren wat mogelijke oorzaken van
afwijkingen zijn.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur StudentAeres. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.