Samenvatting Biologie hoofdstuk 10; Voeding en vertering. Nectar 5 vwo 4e ed.
5 vues 0 fois vendu
Cours
Biologie
Type
VWO / Gymnasium
Dit document bevat een volledige samenvatting van hoofdstuk 10; voeding en vertering. Alle 5 de paragrafen zijn samengevat met de belangrijkste begrippen. De hoofdzaken worden duidelijk uitgelegd met behulp van theorie en afbeeldingen. Succes!
10.1 Je lichaam en je voedsel
Je eigen darmbacteriën
• Darmflora: alle bacteriën die in de darmen leven.
• Goede darmflora is belangrijk voor goede vertering, stimuleert de ontlasting en speelt een
rol bij de afweer.
Bacteriën stimuleren en weren
• Probiotica: bacteriën in je voedsel die je gezondheid bevorderen.
• Prebiotica: onverteerbare plantendelen waar nuttige bacteriën van leven.
• Met voedsel komen ook schadelijke bacteriën je lichaam binnen → meeste door maagzuur
dood en goede hygiëne belangrijk.
Groepen voedingsstoffen
• Je eet omdat je voedingsstoffen nodig hebt.
• Koolhydraten: brandstof voor cellen in de vorm van glucose. Bouwstof voor bv.
receptoreiwitten. Reservestof voor mens en dier.
• Vetten: brandstof voor cellen. Bouwstof voor membranen en hormonen. Warmte-isolatie.
Reservestof voor mens en dier.
• Eiwitten: bouwstoffen voor bv. enzymen en spieren. Brandstof. Je kunt eiwitten niet opslaan
• Water: bouwstof voor cellen, transportmiddel en warmtebuffer.
• Mineralen: bouwstof. Spoorelementen: mineralen waar je maar weinig van nodig hebt.
• Vitaminen: essentiële voedingsstoffen die het lichaam in kleine hoeveelheden nodig heeft.
Bij tekort ontstaan gebreksziekten.
Goede darmwerking
• Voedingsvezels: onverteerbare plantaardige koolhydraatmoleculen.
• Functie: stimuleren van de darmperistaltiek en daarmee een goede doorstroming.
Niet iedereen eet evenveel
• ADH (aanbevolen dagelijkse hoeveelheid): advies over de dagelijkse consumptie per
voedingsstof.
Je lichaamsomvang
• Doordat voedsel overal beschikbaar is, in westerse landen, is obesitas een probleem.
• DNA beïnvloedt de omvang van mensen: allelen die het eetgedrag beïnvloeden.
Andere stoffen in je voedsel
• Een voedingsmiddel bestaat niet alleen uit voedingsstoffen en voedingsvezels.
• Op verpakte voedingsmiddelen staan ook conserveringsmiddelen en kleur-, geur- en
smaakstoffen vermeld.
• Additieven: stoffen die zijn toegevoegd om het voedingsmiddel aantrekkelijker of langer
houdbaar te maken.
• ADI (aanvaadbare dagelijkse inname): de maximale hoeveelheid die je per dag per kg
lichaamsgewicht zonder problemen kunt eten. T95a/b.
Heftige reacties op voedingsstoffen
, • Voedselallergie: een heftige reactie op een normale voedingsstof.
• Problemen voorkomen: contact met bepaalde producten vermijden.
10.2 Verteringsstelsel
Ontstaan van ontlasting
• Vertering: de afbraak van moleculen uit het voedsel door enzymen. T82c/e/f
Mondholte
• Vertering begint in de mond → je kiezen malen het eten in kleine stukjes.
• Deze mechanische verkleining maakt de vertering van het voedsel makkelijker.
• Enzymen uit het speeksel kunnen zo de voedingsstoffen beter bereiken.
• Speeksel bevat onder andere: amylase, breekt zetmeelmoleculen af. Slijm, waardoor je
voedselbrokken makkelijker kunt doorslikken. Eiwitten: mondbacterie- en schimmeldodende
werking.
Een eendaagse reis
• Tijdens de slikreflex duwt de tong het voedsel de slokdarm in → het strotklepje sluit de
luchtpijp en de huig sluit de neusholte af.
• Peristaltische bewegingen: lengtespieren trekken vóór de voedselbrok samen, daarna
trekken kringspieren achter het voedsel samen. Het voedsel schuift een eindje verder en
de lengte- en kringspieren ontspannen. Het proces herhaalt zich.
Maag
• Met sterke spieren kneedt de maag de voedselbrokken en vermengt ze met maagsap,
afkomstig uit de maagsapklieren in de maagwand.
• Het maagsap bestaat uit: zoutzuur, laat eiwitten opzwellen zodat enzymen er beter bij
kunnen, activeert eiwitsplitsende enzymen en dood bacteriën. Pepsinogeen, onder invloed
van zoutzuur ontstaat hieruit peptase dat eiwitten afbreekt. Slijm, beschermt de maagwand
tegen zoutzuur en peptase.
• Een kringspier sluit de maag af van de slokdarm. De kringspier van de maagportier sluit de
maag af van de twaalfvingerige darm.
• In de maag stopt de vertering van koolhydraten door amylase helemaal.
Vervolg van de vertering
• Zo nu en dan ontspant de maagportier en stroomt een beetje van de maaginhoud het lumen
van de twaalfvingerige darm in: begin van de dunne darm, waarin gal en alvleessap
uitkomen.
• Verteringsenzymen van het alvleessap breken grote koolhydraten, eiwitten of vetten af.
• Voor de vetvertering is ook gal, afkomstig uit de lever, van belang.
• In de rest van de dunne darm geven darmsapklieren enzymen af aan de darminhoud.
• Die verteren koolhydraten, polypeptiden, DNA, RNA of vetten waardoor er moleculen
ontstaan die klein genoeg zijn om een celemembraan te passeren.
Opname van voedingsstoffen
• Opname van voedingsstoffen vindt vooral plaats in de dunne darm. T82c
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur lunedewitte. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,57. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
