Dit is een samenvatting voor het eerste opleidingsdeel van het vak motorische ontwikkeling 1.1. Deze samenvatting is bedoelt voor 1ste jaarsstudenten in de opleiding kleuteronderwijs.
Doelstellingen van dit opleidingsonderdeel ............................................................................................................................6
Hoofdstuk 2: bewegingsonderwijs, bewegingsmomenten en -tussendoortjes ................................................................... 6
Wat is goed bewegingsonderwijs en waarom is het nodig? ...................................................................................................6
Ontwikkelingsdoelen voor bewegingsonderwijs .....................................................................................................................6
3 onderverdeelingen binnen het leergebied Lichamelijke opvoeding................................................................................6
Ontwikkelingskansen voor kleuters: ‘speelkriebels’ ................................................................................................................6
Verschillende ontwikkelingskansen geformuleerd .............................................................................................................6
Ontwikkelingskansen worden onderverdeeld in 6 domeinen ............................................................................................7
Bewegingsmomenten en -tussendoortjes ...............................................................................................................................7
Voorwaarden en kenmerken voor deze momenten en tussendoortjes .............................................................................7
Doelen van bewegingsmomenten en -tussendoortjes .......................................................................................................7
Uitgangspunten waaruit vertrokken kan worden om een moment te laten starten .........................................................7
Vergelijking tussen bewegingsmomenten en -tussendoortjes ...........................................................................................8
Praktijkvoorbeelden bewegingstussendoortjes .................................................................................................................8
Praktijkvoorbeelden bewegingsmomenten........................................................................................................................8
Wat is spelen? .........................................................................................................................................................................9
Spelen is typische ‘speelervaringen’ opdoen......................................................................................................................9
Spelen is ‘omgaan met vrijheid’..........................................................................................................................................9
Spelen: is verwant, niet identiek: ‘exploreren, experimenteren en oefenen’ ....................................................................9
Fietsen = oefenen .............................................................................................................................................................10
Gedragsvormen tijdens het spel ............................................................................................................................................10
Waarom is spelen belangrijk? ...............................................................................................................................................10
Draagt bij tot bewegingsontwikkeling ..............................................................................................................................10
Draag bij tot de totale persoonlijkheidsvorming ..............................................................................................................10
School kan een belangrijke bijdrage leveren ....................................................................................................................10
Wat is spel? ...........................................................................................................................................................................11
Evolutie van ‘vrij spel’ tot ‘spel met regels’ = van ‘play’ naar ‘game’....................................................................................11
defenitie: Vrij spel en regelspel ........................................................................................................................................11
Vrij spel = play .......................................................................................................................................................................11
Kenmerken........................................................................................................................................................................11
Geleerde of genormeerde regelspel = play............................................................................................................................12
kenmerken ........................................................................................................................................................................12
Vormen van (klein) genormeerde regelspelen .................................................................................................................12
Sportspelen............................................................................................................................................................................12
Vormen van sportspelen...................................................................................................................................................12
1
, Ontwikkelingsgerichte spelbegeleiding .................................................................................................................................12
Dit kan op twee manieren ................................................................................................................................................12
Spelmethodiek: aanbreng en opbouw van een regelspel of groepsspel ...............................................................................13
Wat betekent een spel opbouwen? .................................................................................................................................13
Waarom bouwen we een spel op? ...................................................................................................................................13
Mogelijke oorzaken van het onjuist spel of niet goed spelen van een spel .....................................................................13
Wat is nodig voor een goed spel.......................................................................................................................................13
Hoe bieden we een spel aan? ...........................................................................................................................................13
Wat is het doel en nut van de spelopbouw? ....................................................................................................................13
Hoe bouwen we een spel op?...........................................................................................................................................14
vereenvoudigen of vermoeilijken: 4 categorieën .............................................................................................................14
Vaardigheiden van de kleuterleidster...............................................................................................................................14
Tips voor de spelbegeleider ..............................................................................................................................................14
Hoofdstuk 5: inwendige structuur van een bewegingsspel .............................................................................................. 15
Spelkader ...............................................................................................................................................................................15
Het spelkader omvat volgende elementen.......................................................................................................................15
Kernidee ................................................................................................................................................................................15
Kernideeën kan je op verschillende manieren ordenen ...................................................................................................15
Afspraken en regels ...............................................................................................................................................................15
Hoofdstuk 6: rol en taak van de leidster bij spelen en spel .............................................................................................. 15
Spelsituatie creëren: leidster als organisator ........................................................................................................................15
Gevarieerd aanbod ...........................................................................................................................................................16
Begeleiden en leiden: leidster als begeleider ........................................................................................................................16
Voorbeelden van ‘hoe begeleiden’ ...................................................................................................................................16
Observeren: leidster als observator.......................................................................................................................................16
2 invalshoeken bij observeren ..........................................................................................................................................16
Hoofdstuk 7: methodische & didactische aanwijzingen voor bewegingsspelen ................................................................ 17
Vrij spel = play .......................................................................................................................................................................17
Omschrijving vrij spel ........................................................................................................................................................17
Inwendige structuur van een vrij spel: spelkader .............................................................................................................17
Rol en taak van de leidster................................................................................................................................................18
Samenwerkingsspelen of new games ...................................................................................................................................19
Omschrijving samenwerkinksspel .....................................................................................................................................19
Kenmerken Samenwerkingsspelen ...................................................................................................................................19
Voorwaarden voor een samenwerkingsspel ....................................................................................................................19
Doelstellingen samenwerkingsspel...................................................................................................................................19
Praktijkvoorbeelden van samenwerking spelen ...............................................................................................................19
Genormeerde spelen = regelspel (geleid spel) .......................................................................................................................20
Omschrijving regelspel......................................................................................................................................................20
Inwendige structuur van een genormeerd spel = regelspel .............................................................................................20
Rol van de leerkracht ........................................................................................................................................................21
, Praktijkvoorbeelden van loopspelen ................................................................................................................................22
Genormeerde spelen: reactiespelen ......................................................................................................................................22
Omschrijving reactiespelen ..............................................................................................................................................22
Ontwikkelingsdoelen voor reactiespelen .........................................................................................................................22
Aandachtspunten voor reactiespelen ...............................................................................................................................22
Praktijkvoorbeelden van reactiespelen ............................................................................................................................23
Genormeerde spelen: tikspelen .............................................................................................................................................23
Theoretische inzichten......................................................................................................................................................23
Criteria of voorwaarden om een tikspel te doen lukken ..................................................................................................23
Didactiek en methodiek van de tikspelen .........................................................................................................................24
Een verantwoorde, Ontwikkelingsgerichte opbouw van tikspelen ..................................................................................24
Categorie 1: voorbereidende tikspelen ............................................................................................................................24
Categorie 2: basistikspelen ...............................................................................................................................................25
Categorie 3: overlooptikspelen.........................................................................................................................................25
Categorie 4: tikspelen met vrijplaatsen ............................................................................................................................26
Categorie 5: tikspelen met hindernissen ..........................................................................................................................26
Categorie 6: vrije tikspelen ...............................................................................................................................................26
categorie 7: tikspelen met moeilijkheidsfactor ................................................................................................................26
Motorische (basis) vaardigheden en motoriek ......................................................................................................................27
Wat is motoriek? ..............................................................................................................................................................27
Grote motorische bewegingen – vaardigheden (= grove motoriek)......................................................................................28
De natuurlijke bewegingen ...............................................................................................................................................28
Specifieke bewegingen .....................................................................................................................................................28
Motorische ontwikkeling .......................................................................................................................................................28
Hoe gaat de motoriek zich ontwikkelen? .........................................................................................................................28
Algemene kenmerken In de evolutie of ontwikkeling ......................................................................................................28
Factoren voor bewegingsontwikkeling .............................................................................................................................28
Periode In de bewegingsontwikkeling ..............................................................................................................................28
Het motorische profiel ...........................................................................................................................................................29
De 2,5-jarige peuter ..........................................................................................................................................................29
De 3-jarige kleuter ............................................................................................................................................................29
De 4-jarige kleuter ............................................................................................................................................................29
De 5-jarige kleuter ............................................................................................................................................................29
Hoofdstuk 9: uitwerking van de basisvaardigheden ......................................................................................................... 30
Gaan en lopen .......................................................................................................................................................................30
omschrijving: gaan ............................................................................................................................................................30
ontwikkeling: gaan ............................................................................................................................................................30
Ontwikkelingsstappen: lopen ...........................................................................................................................................30
Didactiek – methodiek (richtlijnen): lopen .......................................................................................................................30
Klimmen en klauteren ...........................................................................................................................................................32
Omschrijving: klimmen en klauteren ................................................................................................................................32
Ontwikkeling: klimmen en klauteren ................................................................................................................................32
Didactiek – methodiek: klimmen en klauteren.................................................................................................................32
Slingeren, zwaaien en schommelen ......................................................................................................................................32
Omschrijving: slingeren, zwaaien en schommelen ...........................................................................................................32
Ontwikkelingslijn: slingeren, zwaaien en schommelen ....................................................................................................32
Didactiek – methodiek: slingeren, zwaaien en schommelen............................................................................................33
Rollen en duikelen .................................................................................................................................................................33
Omschrijving: rollen en duikelen ......................................................................................................................................33
Ontwikkelingslijnen: rollen en duikelen............................................................................................................................33
Didactiek – methodiek: rollen en duikelen .......................................................................................................................33
Trekken, slepen, duwen, heffen en dragen............................................................................................................................33
Omschrijving: trekken, slepen, duwen, heffen en dragen ................................................................................................33
Ontwikkelingslijnen: trekken, slepen, duwen, heffen en dragen .....................................................................................34
Didactiek – methodiek: trekken, slepen, duwen, heffen en dragen .................................................................................34
Omloop in werkposten ..........................................................................................................................................................36
Verloop .............................................................................................................................................................................36
Didactische werkvorm ......................................................................................................................................................36
Voordelen en nadelen ......................................................................................................................................................36
Veiligheid binnen organisatievormen....................................................................................................................................37
Stappenplan voor de praktische uitwerking ..........................................................................................................................37
Hoe begeleid je nu een activiteit met groot materiaal ..........................................................................................................37
, Wat is een bewegingshoek? Kenmerken ...............................................................................................................................37
Criteria voor een bewegingshoek ..........................................................................................................................................37
Wat kan er aangeboden worden in een bewegingshoek? ....................................................................................................37
Vertrekpunten voor bewegingshoek ................................................................................................................................37
Welk materiaal kan aangeboden worden.........................................................................................................................38
Impliciet en expliciet aanbieden van bewegingshoek ......................................................................................................38
Voorstellen en aanbieden van bewegingshoek .....................................................................................................................38
Hoe begeleid je een bewegingshoek? ...................................................................................................................................38
Veelvoorkomende vragen rond de bewegingshoek ..............................................................................................................38
Een bewegingsboek ...............................................................................................................................................................38
Praktijkvoorbeeld beweginsboek .....................................................................................................................................38
praktijkvoorbeelden beweginshoek .................................................................................................................................38
hoofdstuk 12: opbouw van een les bewegingsopvoeding ................................................................................................ 39
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Caro22. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
