OUDHEID
KENNIS ARCHITECTUUR VAN DE OUHEID, WAT KUNNEN WE WETEN?
• Ruïnes
• Fragmenten uit marmer (duurzamer materiaal dan de rest, meest bewaard)
• Materiaalgebruik: terracotta, baksteen, marmer, glas, hout
• Vaak over reconstructies
• Wordt immens veel onderzoek over gdn
• Maar 10 boeken over: ten books on architecture, Vitruvius
• Niet enkel tempels
DORISCH
• Geen of simpel/ eenvoudig kapiteel
• Grotere zuil
• Geen basis
• Naar boven toe versmalt (visueel aangenaam + lasten beter verdelen)
• Gecannuleerde (groeven in zuil)
• Marmerblokken aan elkaar (geen 1 geheel/ element)
• Symmetrisch
• Staan vooral bij tempels voor mannelijke goden
IONISCH
• Voluutvormig (spiraal of krul) kapiteel
• slanker
• basis/ sokkel aanwezig
• vooral bij tempels voor vrouwelijke goden
CORINTISCH
• acanthus bladeren kapiteel
• meest geornamenteerd
• hoge zuilbasis
• vooral bij tempels voor jonge meiden goden
,HOOFDGESTEL PORTIEK (PORTICO)
A. zuil
B. Hals
Kapiteel
C. <Dekplaat
D. Architectraaf
E. Fries (met trigliefen en metopen)
F. Kroonlijst
G. Timpaan
H. Fronton
• Stene constructie voorafgegaan door hout constructie
RUIMTEWERKING EN GRONDPLAN
• Portieken
• Zuilen
• Zuilenrijen/ galerijen
• Grondplan :-vierkant, cirkel- / rechthoekvormig (geometrische vormen)
-simpele
-zuilen zijn de basis (uitwendig en inwendig)
-gulde snede
• Basisfuncties: -schatkamer= bewaring giften, alleen toegang v priester (soort élite)
-cella= plaats voor verering v goden (aan publieke zijde v tempel) geen doorgang tussen beide
TYPOLOGIE
• Tempels
• Viaducten /aquaducten
• Basilica (te vergelijken met hedendaagse hallen, die verschillende functies had)
• Amfitheater
TEMPEL
• Basis grondplan varieert (nog steeds simpel en geometrisch)
• Kleinere tempels
• Centraalbouw (cirkelvormig grondplan)
VOORBEELD: ERECHTEION
• Meer variatie op grondplan: - dubbele cella
-toegang tot bibliotheek
-tribunen als uitkijkpost bij oorlog
• Kariatiden: -zuilen in vorm v vrouwenlichaam
-wachten op hun mannen/ zonen die vechten in
oorlog
-mannen /zonen vermoord als straf (overgelopen)
-vrouwen eeuwig durende verdriet /dragen last vd geschiedenis
-nu replica’s (te zure lucht + te veel schade door toerisme)
,STRUCTUUR
• Water- en winddicht
• Tongewelf: -meest eenvoudige
-halfrond dwarsprofiel
-robuuste en zware architectuur → om tongewelf te kunnen dragen
- dikke muren =>kleine raamopeningen
-veel toepassingen (rondbogen achter elkaar)
• Rondbogen: -opgevangen door zware pijlers (om krachten op te vangen)
• Kruisgewelf: - opgebouwd uit 2 tongewelven (loodrecht op elkaar)
• Koepel
• Militaire architectuur: -stadspoorten
-stadsomwallingen
MATERIALITEIT
Naar boven toe lichter materiaal/ goedkoper materiaal gebruiken
• Paramensteen (façade steen) = duurdere steen voor afwerking
• Romeins beton = hydraulische (bindmiddel dat op basis v water dat na uitdroging verhard) mortel met mix v steenachtige
• Kalksteen
• Tufsteen = vulkanisch materiaal
• Baksteen
• Travertijn (heel fragiel)
• Pumice = puinsteen
STEDELIJKE CONTEXT
DE STAD ALS BASCHAVINGSIDEAAL
• Eeuwenlang nomade gemeenschap
• Grieks-Romeinse wereld : stad =organisator vd ruimte →sterke verstedelijking v ruimte en maatschappij
→tegelijkertijd sterk gebaseerd op rurale/ plattelandse waarde
• Periodes in verstedelijking: -opkomst →proto-urbanisatie
→wordingsproces
→9de E- 6de E VC
-groei en confirmatie →dominant cultureel fenomeen
→6de E- 3de E VC
-hoogte punt →stad als sleutel tot beschaving
→3de E VC– 3de E
-verval en adaptie →christianiseringsproces
→3de E- 7de E
MORFOLOGISCH ONTSTAAN
• Synoikisme: -organische groei
-urbanisatie →samengroei v dorpen tot 1 vormig bestuur
-belangrijke steden →Rome (7dorpen)
→Athene (Acropolis hoogste punt, vanaf 6de E voor religieuze feesten)
• Apoikia: -kolonisatie en stadsstichting
-rationele stadsopbouw →dambardpatroon
→afscheiding necropolen (begraafplaatsen naast de stad)
→ruimte voor publieke functies
-kan door bv oorlogsschade (weer v 0 beginnen)
-belangrijke steden→ Griekse en Etruskische stichtingssteden
→Marzabotto (Italië)
, RUIMTELIJKE EVOLUTIE: KENMERKEN V MONUMENTALISERINGSPROCESSEN
• Geleidelijke hiërarcherisering stratenpatroon (hoofd- en zijstraten)
• Scheiding stad en platteland
• Verdichting vh woningareaal rond centrum (dichter naar h centrum willen wonen)
• Creatie publieke ruimte: -waterbeheersing
-scheiding private ruimte verloopt heel geleidelijk
-tweedeligheid publieke ruimte →politieke ruimte (agora/ forum: poli, eco, sociaal)
→sacraliteit v hoogtes (acropolis, capitool)
• Nadenken hoe de ruimte te delen religieus vs politiek
• Vb.: Acropolis te Athene (2de fase) →stedelijke sacrale ruimte
→monumentaliteiten en prestige neemt toe -bouwwoede na 480 VC (overwinning op
Perzen)
-Parthenon als stadstempel
-stedelijke ceremonies
-theatergebouw (voor soc, cultu ,pol)
-kleinere monumenten voor individueel
prestige
-religieuze gebouwen = hoger gelegen
-gerechtsgebouwen, soc, cult = lager
gelegen
• Agora, openbare ruimte ‘gedemocratiseerd’: -oprichting v →stoa’s = zuilengalerij (west- en zuidkant)
Publiek: markt en bestuur
Privaat
Onderwijs
→politieke gebouwen
Bouleuterion (raadhuis), rechtbank
VOORBEELD PRIËNE: ELEMENTEN VE KLASSIEKE STAD
• Kleine stad in keien-Aziën: -systematische ontwikkeling vanaf 800 VC, Apoikia)
-ca 4000 inwoners
-enorme ommuurde opp
• Volledige stedelijke infrastructuur
• Democratisch zelfbestuur
• Dubbele structuur: -laagstad →rasterpatroon
→agora door stoa’s afgezoomd
→multifunctioneel
→vierkant raadshuis (capaciteit 640)
→tempels bij agora structuur nogsteeds te zien in onze stad
→monumentaliteit (gymnasium, stadion, theater)
-hoogstad→ heuvel binnen omwalling
→acropolis (enkel militair)
→nauwelijks bebouwd
WOONHUIZEN IN EEN KLASSIEKE GRIEKSE STAD
• Athene: -bescheiden huizen
-onregelmatig
-binnenplaats, gesloten naar straat
-geen waterleiding →cisternes (regenputten)
→openbare fonteinen
• Priëne: -grotere opp verschil in opp (in stad: grond = duur)
-binnenplaats uitgebreid met volwaardige zuilengalerij organisch groei vs rationele planning
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur ericavrijders. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €8,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
