Orthopedagogische gedrags- en emotionele
stoornissen.
- Het enige waar er iets mis mee kan zijn bij de mens, is in relatie gaan met andere
- Relatie bouw je op door samen leuke dingen te doen.
Theorie, mensvisie als basis voor behandelingsprogramma’s
- Circle of courage
- De ecologische visie van Nicolas Hobbs : Re-ED
- Choice theorie
- Interne relaties
o De manier hoe we naar probleem kijken, speelt een rol bij het zoeken naar een oplossing
o Op een geduldige manier je verwachtingen duidelijk maken Keuzes geven
o Duidelijk maken dat je luistert
o Betrouwbaar zijn
o Consequent zijn, maar kunnen aanpassen aan de context
o Goed communiceren à tonen dat het met jezelf iets doet
Circle of Courage: hoop op een toekomst voor risico jongeren.
Waar koopt het mis in onze maatschappij?
- De kloof tussen jonge mensen en volwassenen (Bronfenbrenner)
o Jonge mensen die geboren worden, hoe gaat het ermee?
o Is er een kloof tussen jeugd van vandaag en de jongeren?
o Gekeken waarom kinderen gelukkig zijn, als ze in de context betrokken worden in dagelijkse
leven, werkt dit het beste is het gelukkiger
o Vandaag kloof tussen wat er aan kinderen gevraagd wordt.
- De labels die op kinderen worden geplakt.
o Worden labels op kinderen geplakt, wanneer ze denken dat er iets mis is, w er specialist bij
gehaald
- Kinderen en jongeren voelen de wereldproblemen : corona, oorlog, klimaat…
- Beeldvorming is belangrijk maar zit in ons Westerse denken
- Andere kijk op een werk carrière.
- Andere kijk op carrière: jeugd heeft meer toegang tot verschillende infobronnen
- Destructieve relaties : (verlaten, mishandelde, verworpen, gewonde kinderen)
o Het niet voorhanden zijn van relaties, in Vlaanderen hoogste aantal kinderen in verblijf.
o Kinderen die lang in een leefgroep verblijven, ondervinden er schade van
o Kinderen leven samen met andere kinderen die ook problemen ervaren
o Qua relatie zijn kinderen slecht omringt
- Een klimaat van nutteloosheid. Onvriendelijke scholen, professioneel pessimisme, stoornis denken,
negatieve theorieën over gedrag.
o Het zorgt ervoor dat jongeren soms in een moeilijke positie zitten
- Aangeleerde onverantwoordelijkheid : gehoorzaamheid, autoriteit, toegeeflijkheid.
o We liggen niet meer wakker over het feit dat we morgen moeten overleven.
- Doelloosheid : niet langer overleven,maar wel leven om wat te doen? Op onszelf gericht of op
anderen? Werken zonder doel! Minder persoonsgericht onderwijs.
o De problemen die we ervaren zijn vaak de luxeproblemen
1
, o Scholen zijn droevige plekken om nieuwe dingen te
leren.
In het midden staat een kruis (groen)
- Staat voor veiligheid
- Als je context niet veilig is, kan je aan de andere 4 elementen
niet werken
- Kind dat zoekende is om veiligheid te bewaren zullen
gedragskenmerken vertonen vergelijkbaar met ASS
- Wat hebben kinderen nodig om tot bloei te komen?
- 4 elementen
o Belonging: verbonden
o Masery: leren
o Independence: zichzelf zijn
o Generosity: geven en ontvangen
Belonging: verbondenheid
- Veel kinderen in de zorg hebben niet zoveel verbondenheid met andere mensen buiten de voorziening
Masery: leren
Wat je kan leren
- We zijn altijd in ons leven gericht op bijleren
- De toekomst brengt altijd uitdagingen met zich mee
- De manier waarop je leert moet gerespecteerd worden
- Afbeelding: een volwassen persoon die een jongere persoon iets
leert (boogschieten) Er is iemand beschikbaar om een jongere
persoon iets te leren
Independene: zichzelf zijn
Jezelf mogen zijn
- Grens = aanvaardbaar zijn voor de andere
- Samen zoeken wie je zelf bent
- Vraagt oefening om stil te staan wie je bent, wie je wil worden,
…
2
, Generosity: geven en ontvangen
- Ontvangen is moeilijker
- We zijn niet goed in kinderen die het lastig hebben te laten
geven (de problemen die ze bespreken met u geven hun
het probleem)
- Kinderen mogen ook geven
Beloning
Normaal Verstoord Afwezig
- Loyaliteit aan een bende: verzamelt - Niet gehecht
- Gehecht : je kan in kinderjaren jongeren die zich afzetten tegen de
onveilig gehecht zijn, maar later maatschappij. Dezelfde kenmerken
veilig gehecht worden en dan die van de cirkel,
omgekeerd. - NADEEL: het is buiten de regels en de
normen
- Hunkerend naar aandacht - Gereserveerd
- Liefdevol
- Hunkerend naar aanvaarding - Verworpen
- Vriendelijk
- Promiscu - Alleen
- Intiem
- Vastklampend - Afzijdig
- Gezellig
- Kwetsbaar - Geïsoleerd
- Coöperatief
- Onafhankelijk - Wantrouwig
- Vertrouwelijk
Mastery
Normaal Verstoord Afwezig
- Overgericht op prestaties - Prestaties mislukken
- Prestaties lukken
- Arrogant - Georiënteerd op falen
- Succesvol
- Risico’s zoekend - Risicovermijdend
- Creatief
- Bedrieger - Bang voor uitdagingen
- Probleemoplossend
- Workaholic - Ongemotiveerd
- Gemotiveerd
3
, - Perseverend - Geeft makkelijk op
- Doorzetter
- Deliquiente vaardigheden - Inadequaat
- Competent
Independency
Normaal Verstoord Afwezig
- Dictatoriaal - Onderdanig
- Autonoom
- Macho - Gebrek aan zelfvertrouwen
- Zelfvertrouwen
- Pest anderen - Inferieur
- Assertief
- Seksueel risicobereid - Onverantwoordelijk
- Verantwoordelijk
- Menipulatied - Hulpeloos
- Zelfcontrole
- Rebels - Ongedisciplineerd
- Zelfdiscipline
- Tart gezag - Laten zich makkelijk leiden
- Leiderschap
Generosity
Normaal Verstoord Afwezig
- “noblesse oblige” - Egoïstisch
- altruïstisch
- Overbetrokken - Gebrek aan affectie
- Zorgend
- martelaarshouding - Narcistisch
- Delend
- Te dienstbaar - Disloyaal
- Loyaal
- Slaafs - Hard
- Empatisch
- Medeafhankelijkg - Antisociaal
- Prosociaal
- - Uitbuitend
- Ondersteunend
4
,DIA 26 TOT 30
De Ecologische visie op GES
- Nicholas Hobbs (1915- 1983) à peetvader van
ecologisch denken
- Situereing van Hobbs.
o Bronfenbrenner komt later, was een
leerlng van Hobbs.
Wat is een gedragsstoornis?
- Het is een uiting van disharmonie in de uitwisseling van het kind en zijn omgeving.
- Als iemand uit het eco systeem hulp zoekt wordt dit aanzien als een ernstig probleem.
- Hulpverlening is erop gericht om de mensen in het systeem en het kind te helpen zodat het systeem
terug aanvaardbaar functioneert.
- Aanwezige sterktes zijn cruciaal om verandering te bekomen.
o Hij kijkt anders, ziet andere dingen
o Een gezin functioneert als een systeem, systeem dat informatie verwerkend werkt
o Als het gezinssysteem niet goed werkt, gaat de zwakste schakel in het systeem tonen dat het
niet goed gaat
o Niet het individu dat benoemd w als drager van probleem maar het systeem wordt benoemd
als drager van het probleem
o In Vlaanderen denken we in individuen, zieke/ gestoorde mensen, … het is het individu dat
recht heeft op middelen.
o Voor gezinnen vind je geen financiering, enkel voor een individu
o Er is iemand in het gezin dat een probleem meldt
o We kijken naar de sterktes van het systeem, proberen deze te versterken en op die manier
verandering door te krijgen
Economie
- Hobbs : de studie van complexe interacties van energie in natuurlijke systemen.
- Er is nood aan een gezonde balans waar zowel de relaties als de omgeving in meespelen.
- Vanuit deze visie kwam Hobbs tot het idee om competenties in gezinnen op te bouwen
Hij koos voor:
- Hij kiest andere benamingen
- Je krijgt ademruimte, ze gaan het samen doen.
o Gezond ipv ziek
o Aanleren ipv behandelen
o Leren ipv verandering van de persoon
o Hier en de toekomst ipv het verleden à psycho-analyse
o Het totale systeem ipv intrapsychische processen alleen. (Bv. Kings project.)
5
, Basisprincipes voor Re- ED
- De problemen van een kind situeren zich niet in het kind, noch alleen in de anderen.
- Elk kind leeft in een unieke wereld.
o Heeft een unieke beleving van de wereld à je hebt verbale kinderen die van nature veel
spreken met een goed humeur dan gaat dat kind meer kansen krijgen
- Als er dysharmonie is in de ecologie zal dit in de interacties te zien zijn.
o Disharmonie: dit maakt het vakgebied zo leuk, we kunnen elk element van de cirkel op elk
moment waarnemen
- Het kind en zijn omgeving delen de problemen en ook de oplossingen.
o Ze delen ook de oplossingen. Soms kan het zijn dat het niet goed is om samen te blijven à als
kind meerdere malen wordt misbruikt door vader dan is het klimaat niet goed en moet er
gebroken worden
- Het kind en zijn ouders, zijn de partners van de hulpverleners om oplossingen te vinden.
o Van in het begin moeten de ouders betrokken worden
- Opvoeding en behandeling dient zo dicht mogelijk bij het huis en de school van het kind te gebeuren.
o Je gaat tijdelijk meedoen met het gezin om je dan overbodig te maken.
- Goede diagnose is belangrijk vooraleer de behandeling te starten.
- Het proces tijdens de diagnose zet de toon voor de behandeling.
- De focus op de sterktes van het kind en zijn gezin zijn belangrijk.
- De interventies dienen gericht te zijn op de kernen van het probleem
- Kleine veranderingen op verschillende locaties kan grote effecten hebben.
- Vaardigheden aanleren aan alle betrokkenen leidt tot blijvende veranderingen
- Succesvol leven, dag per dag is therapeutisch.
o Als kinderen veel problemen ervaren, dan is elke dag dat jet niet voorkomt een helend proces
- Kennis en vaardigheden kunnen aangeleerd worden.
- Gevoelens dienen gekoesterd te worden.
o Gevoelens zijn altijd juist! Wat je met de gevoelens doet, dat is iets anders
- Groepen zijn een belangrijke bron voor instructie.
- Rituelen geven orde, stabiliteit en vertrouwen.
o Ritueel wordt gemaakt om een overgangsmoment op een leuke/positieve manier te doen
- Fysieke ervaringen helpen ons om onszelf te definiëren.
o Ons lichaam is bron van informatie, we gaan waarnemen. Als de woorden die je hoort
overeenstemmen met wat je denkt is er harmonie
- De voordelen van gemeenschappen moeten ervaren worden om geleerd te worden.
- Elke dag dient een kind vreugde te beleven.
o Als je opstaat moet er minstens 1 reden zijn waar je blij van wordt
ReED, psychologische en pedagogische principes : Nic. Hobbs
- Het leven wordt in het hier en nu geleefd.
o Als je met kind in interactie bent is het hier en nu belangrijk, het vandaag
- Vertrouwen is essentieel.
o Als dit er niet is kan je niets doen
- Competenties zijn belangrijk.
- Tijd is een bondgenoot.
o Je moet op het juiste moment de juiste dingen kunnen doen
- Zelfcontrole kan aangeleerd worden.
6