Dit is een samenvatting van Hoofdstuk 7 Geschiedenis van het Publiekrecht en de politiek gegeven door Georges Martyn en Rik Opsommer. Hierdoor hoef je geen volledige samenvatting te kopen als je een hoofdstuk mist.
H7: Revoluties luiden de doodsklok over het Ancien Regime
§1. De verenigde staten van Amerika: een nieuw staats- en burgerconcept
A. De Amerikaanse onafhankelijkheid en fundamentele teksten: historische situering
Amerika, maar eigenlijk Europees:
De onafhankelijkheid van de Britse kolonies in Noord-Amerika zijn belangrijk omwille van de universele grootmacht
die de Verenigde Staten geworden zijn
De kolonies zijn Brits en dus Europees bezit, doordrongen van Europees recht (de common law)
- De Europese – verlichte – ideeën worden er in de praktijk omgezet
- Het zijn uitgeweken Europeanen die bij dit alles een leidende rol spelen
- Het Amerikaanse voorbeeld van staatsorganisatie en erkenning van fundamentele vrijheden zijn belangrijk
- Zorgen voor weerslag in Europese landen (19de eeuw) en elders in de wereld (20-21ste eeuw)
Historisch kader:
- De onafhankelijkheidsstrijd: het zelfstandig worden en het totaal los komen van de moederstaat.
- De omwenteling:
o De nieuwe staat kiest voor het federalisme
o gekozen voor de gelijkheid en dus de afschaffing van de adelprivileges (scheiding Kerk en Staat)
- Vernieuwing en continuïteit
o bv Verenigde Provinciën van de Noorderlijke Nederlanden was al een federale republiek sinds de late
16de eeuw
Historische omstandigheden:
De dertien Britse kolonies: koninklijke gouverneurs voeren er het centralistische beleid van Londen met harde
handen uit.
- De kolonies worden economisch uitgebuit (een goedkope grondstoffenleverancier)
- Het parlement in Londen vaardigt ettelijke wetten uit, die door de “Amerikanen” als te hard ervaren worden
- Engelse wetten worden gestemd door Engelse parlementsleden, zonder enige inspraak van de “Amerikanen”
(noch van de inheemse bevolking)
o Sugar Act (1764): bedreigt de winstgevende handel met West – Indië
o Stamp Act (1765): de wet moet in meer middelen voor de defensie voorzien door het opleggen van
zegeltaksen op allerhande documenten. Tegen die wet wordt geprotesteerd onder het motto no
taxation without representation.
o Boston Massacre (1770): het Britse leger maakt bij een manifestatie een vijftal slachtoffers
o Tea Act: taks op thee
In 1774: het eerste Continentaal Congres (met vertegenwoordiger van 12 van de 13 kolonies) samengeroepen.
De opstellers van de Amerikaanse onafhankelijkheidsverklaring hebben zich vermoedelijk onder meer op het Plakkaat
van Verlating van de Nederlanden beroepen. Net als in het Plakkaat wordt met dezelfde logische structuur
uiteengezet dat een langdurig lijdend volk zich onafhankelijk kan verklaren van zijn vorst.
- Ook wordt het recht op revolutie aangehaald (de koning is wel degelijk een tiran)
- Ook de invloed van het Natuurrecht is groot
In 1776 wordt door het Continental Congress de onafhankelijkheidsverklaring (onder leiding van Thomas Jefferson)
aangenomen
62
, In 1777 worden de Articles of Confederation goedgekeurd
- Dit maakt van de 13 ex-kolonies een statenbond of confederatie
- Militair wordt het pleit definitief belslecht in 1781
- uiteindelijk wordt in Versailles in 1783 ook de iure de nieuwe staat erkend
De Amerikaanse grondwet
In 1787: ‘een more perfect union’
- De nieuwe staatsstructuur wordt vastgelegd in de Constitution = het eerste luik van de Amerikaanse grondwet
o “We, the people”= het democratische gehalte
- Pas in 1791 volgt het tweede luik, de Bill of Rights
o De rechtenverklaring van de deelstaten gebeurde eerder (bv. Virginia 1776)
o Bevat 2 soorten bepalingen (klassiek in alle grondwetten) staan elk in een aparte tekst
§ Staatsstructuur
§ grondrechten
o die samen de grondwet vormen.
o De Bill of Rights: als een aanvulling of wijziging van de Constitution (daarom amendment genoemd)
In 1791: 10 artikelen toegevoegd => Ten Amendments
- Momenteel: 27 amendments
B. Een federale staat met scheiding der machten
De Amerikaanse staatsstructuur
- De Verenigde Staten vormen een republikeinse bondsstaat. Men zet zich af tegen het monarchaal regime
en tegen de eenheidsstaat
o Net zoals de Verenigde Provincies dat gedaan hebben tav de Spaanse vorst (16de eeuw)
o De “Amerikanen” hebben geleerd van het Nederlandse voorbeeld (een groot deel was Nederlands)
o Bv State of the Union (= Staat van de Unie in de Verenigde Provincies)
- De Amerikaanse bondsstaat is een verband van behoorlijk autonome staten. Elke staat heeft een
verregaande constitutionele bevoegdheid en organiseert naar eigen inzicht wetgevende, uitvoerende en
rechtsprekende macht
o De machten van de federale overheid zijn toegewezen
o De staten beschikken over de residuaire bevoegdheden
- Federaal zijn de
o Defensie
o het buitenlands beleid
o de muntslag
o de fundamentele vrijheden
o general welfare (= algemeen nut)
- Staten zijn de residuaire bevoegdheden
o Er kan concurrentie ontstaan tussen de staten doordat het recht dat in private sfeer aanbelangt een
enorme versnippering kent in Amerika
o Bv de toegang tot het huwelijk en echtscheiding makkelijker maken en daardoor dus meer mensen
aan trekken
63
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur nmvl. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
