Samenvatting over het handboek wondzorg 'wit-gele kruis'
Enkel hoofdstuk 1 t.e.m 6 wordt samengevat met enkele weggelaten delen die we niet moeten kennen voor examen
WONDZORG
1. Het proces van de normale wondheling
4 FASEN
- Ontstekingsfase
- Granulatiefase
- Maturatiefase
- Littekenvorming
1.1. Ontstekingsfase
Acute ontstekingsreactie en opruiming dood weefsel en bacteriën
Lichaam reageert op wonde via vasculaire respons:
o Vasodilatatie van de arteriën:
Daling capillaire druk
Toename van vocht in omliggende weefsel
Verzwakking celverbindingen tss endotheelcellen
Rode bloedcellen en bloedplaatjes migreren vanuit bloedbaan naar
wondgebied er ontstaat een bloeding
o Vasoconstrictie:
Bloedverlies beperken
Bloedplaatjes:
aggregeren om bloeding te stelpen
produceren fibrinogeen, waaruit fibrinenetwerk opgebouwd w
Scheiden chemotactische stoffen af granulocyten, macrofagen,
monocyten enzo w aangetrokken
Klinische tekenen bij gesloten wond:
Zwelling door exsudaatvorming
Roodheid en warmte ten gevolge van vasodilatie
Pijn door druk op zenuwvezels en door ischemie
Klinische tekenen bij een open wonde:
Wondvocht en bloed op de wonde
Naderhand de structuur v/e stolsel
Eventueel pijn door het openliggen van de huid
Macrofagen: opruimcellen + maken weg klaar voor de fibroblasten
o Houden huid stevig
en rekbaar
1.2. Granulatiefase
Vorming nieuw bindweefsel en nieuwe bloedvaten
Macrofagen: stimuleren productie fibroblasten productie collageen en elastine
Collageen en elastine: vormen nieuw netwerk waar macrofagen, endotheelcellen en
fibroblasten zich in kunnen bewegen om wondbed op te vullen
gelijktijdig: vanuit wondranden groeien nieuwe capillairen in de wonde = angiogenese
zuurstof en voedingsstoffen w in wonde
gebracht
Roodkorrelig aspect vd wonde (=granulatieweefsel) door: endotheelcellen aan uiteinden van
de beschadigde capillairen die weefselknoppen vormen en hol worden en in het zich
vormende collageennetwerk dringen
Fenomeen: neovascularisatie
, 1.3. Maturatiefase
= proliferatiefase
- Vinden bindweefselreorganisatie, wondcontractie en epithelialisatie plaats
1.3.1. Bindweefselreorganisatie
Na hoge productie collageen/bindweefsel in granulatiefase: weefselsterkte vd wonden
neemt toe door remodellering collageenvezels
1.3.2. Wondretractie
Fibroblasten diffenrentiëren zich tot myofibroblasten trekken wondranden samen
Nieuwvorming van epitheel begint door mitose
1.3.3. Epithelialisatie
= migratie van epitheelcellen over de wonde; ze migreren van wondrand naar centrum
Bij contact andere epitheelcellen? stop celproliferatie
Epithelialisatie: beschermt de wond tegen wondverlies en indringen MO
Bij gehechte wonde: start epithelialisatie binnen 24 uur
Grotere wonden: Vereisen eerst collageenformatie en de vorming van granulatieweefsel
voordat de migratie van epitheelcellen kan beginnen
1.4. Littekenvorming
Door maturatie van collageen: littekenvorm aannemen
Eerste weken: litteken = zacht en fragiel
Na maand: harder, roder, dikker en sterker
Tenslotte: zacht, wit en soepel
Lang proces
Wondgenezingsproces: maanden tot zelfs meer dan een jaar
1.5. Definitie van een wonde
Wonde:
= Defect of beschadiging v/d huid ten gevolge v een fysieke, mechanische of thermiche
beschadiging, of van een onderliggende stoornis, die fyiologisch of pathologisch kan zijn
W onderverdeeld in
o Gesloten wonde
Bloeduitstoring
o Open wonde
1.6. Factoren die wondgenezing belemmeren
Bepaalde wonden genezen sneller dan andere. Hierbij spelen bepaalde factoren een rol:
Factoren eigen aan de wond
Voedingstoestand v pt
Concomitante aandoeningen
Psychologische toestand en lichaamsbeeld
Medicaties en therapieën
Leeftijd
Roken en druggebruik
1.6.1. Factoren eigen aan de wond
1.6.1.1. Type, diepte en uitgebreidheid
Oppervlakkige snijwonde/ schaafletsel: sneller genezen dan diepe wonde
Diepe wondes: secundaire wondheling nodig zijn
Snijwondes of schaafletsel: primaire wondheling nodig zijn
, 1.6.1.2. Locatie vd wond
Bij goede doorbloeding: betere genezing dan bij slechtere doorbloeding
Wond dicht bij anus: meer kans lopen op kritieke kolonisatie of infectie
Meebepalend voor de snelheid van de heling
1.6.1.3. Eigenschappen van het weefsel id wond en vd omgeving
Niet alle weefsels genezen even vlot:
Aanwezigheid sterk beschadigd of necrotisch weefsel:
o Negatieve invloed wondgenezing
o Toevoer van bloed en voedingsstoffen w verstoord
o Wondbed is deale voedingsbodem bacteriën
Uitgebreid oedeem
o Door dilutie van groeifactoren en cytokines w de neovascularisatie en de
nieuwvorming van granulatieweefsel verhinderd
o Hoogstand en/of compressie door te voeren om de hydrostatische druk te
verminderen
Aanwezigheid blaren
o Grote blaar (> 2 euro muntstuk): open maken MAAR niet openprikken (grotere kans
op infectie) blaardak verwijderen wonde beter te inspecteren
Klonters of korsten
o Belemmeren de epithelialisatie doordat epitheelcellen veel moeilijker over wondbed
kunnen migreren
Hypergranulatie
o Belemmeren de epithelialisatie
o Wonde moet afgevlakt worden voordat een wond volledig kan helen
1.6.1.4. Lokale bloedvoorziening
Optimale bloedtoevoer = belangrijk voor wondgenezing
Bloedtoevoer: toevoer van O2 en voedingsstoffen
Bij wondgenezing stijgt behoefte aan aminozuren, koolhydraten, vetten, mineralen,
spoorelementen en water
Toevoer O2 is nodig voor:
o Toegenomen metabole activiteit id wondomgeving
o De oxidatieve degradatie van invaderende micro-organismen door fagocyterende
cellen
o De synthese van collageen
1.6.1.5. Bioburden (graad van microbiologisch belasting)
= hoeveel bacteriën zitten er in de wonde
4 graden v microbiologische aanwezigheid:
o Contaminatie
o Kolonisatie
o Kritische kolonisatie
o Infectie
1.6.2. Voedingstoestand vd pt
Cachexie: leidt tot slechte wondgenezing, komt meestal voor bij pt met kanker of zware
immuundeficiëntie, geisoleerde deficiënties aan bepaalde voedingsbestanddelen
Volgende voedingsstoffen hebben belangrijke rol in wondgenezing:
1.6.2.1. Proteïnen
Aminozuren en eitwitten zijn nodig voor productie van collageen nodig voor vorming
nieuw bindweefsel
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur davinapacque. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €8,59. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
