BANK EN VERZEKERINGEN
,HFDSTK 1: Het Belgisch
financiewezen
Financiële sector in brede zin
Iedere instelling die een beroep doet op het spaarwezen en/of zorgt voor de financiering van de
ondernemingen en/of fungeert als tussenpersoon tussen het spaarwezen en de kredietnemers
Kredietinstellingen
belangrijkste categorie van de ‘brede’ financiële sector
Omschrijving
kredietinstelling als een onderneming waarvan de werkzaamheden bestaan uit:
- In ontvangst nemen van gelddeposito’s en andere terugbetaalbare gelden
- Verstrekken van leningen, inclusief consumentenkrediet, hypothecair krediet, factoring en
financiering van handelstransacties
Daarnaast zijn de volgende activiteiten uitdrukkelijk door de wet toegelaten
- Leasing
- Betalingsverrichtingen
- Uitgifte en beheer van betaalmiddelen
- Verlenen van garanties en stellen van borgtochten
- Transacties voor eigen rekening of voor klanten met betrekking tot geldmarktinstrumenten,
valuta’s, futures en opties, swaps en effecten
- Deelnemingen aan effectenemissies
- Advies aan ondernemingen
- Bemiddeling op de interbankenmarkt
- Vermogensbeheer en beleggingsadvies
- Bewaargeving en effecten
- Commerciële inlichtingen
- Verhuur van safes
- Uitgeven van betaalinstrumenten in de vorm van elektronisch geld
De volgende instellingen vallen NIET onder het toepassingsbeleid van de wet op de
kredietinstellingen
- NBB, ECB en BPost (nv naar publiek recht)
- Ondernemingen die kapitalisatieverrichtingen uitvoeren
Functies
3 belangrijkste functies
Financiële intermediatie
hoofdactiviteit van de KI
bestaat erin om op eigen risico als tussenpersoon of financiële bemiddelaar op te treden
tussen enerzijds economische actoren met een teveel aan financiële middelen en anderzijds
die met een tekort
Beheer betalingssystemen
KI vormen de spil van het betalingsverkeer
organiseren girale en elektronische kanalen voor betalingen
2
, Aanbieden van financiële diensten
financiële diensten en producten die voor extra inkomsten zorgen
VB. verkopen van verzekeringsproducten als tussenpersoon
Register van de Nationale Bank van België
om in België actief te zijn, moet een KI beschikken over een vergunning en geregistreerd zijn op
de lijst van de kredietinstellingen bij de Nationale Bank van België (NBB).
er wordt onderscheid gemaakt tussen
Banken
o Grote banken
uitgebreid net van filialen en agentschappen, waardoor ze goed bereikbaar zijn
door het publiek
The Belgian Big 4 : BNP Paribas Fortis, KBC, ING, Belfius
o Regionale/ gespecialiseerde banken
oefenen lokaal een grote invloed uit en/of hebben door hun specialisatie
bekendheid verworven
Degroof Petercam, Bank Delen, VanLanschot (nl)
o Kleine banken
gering aantal vestigingen en beperkt gespecialiseerd cliënteel
Bank Nagelmackers
als we uitgaan van distributiekanalen die ze gebruiken, wordt er onderscheid gemaakt tussen
o Traditionele banken
voorstander van ‘omnichannelstrategie’ en investeren in meerdere
distributiekanalen waaruit de klant kan kiezen
eigen kantorennet, al dan in niet in combinatie van met een net van zelfstandige
agenten, callcenters, bankwebsite, app…
een bankkantoor bestaat meestal uit 3 zones: selfbankruimte, zone met de
loketten en advieszone
nadelen: enkel toegankelijk na afspraak, beperkte openingsuren, regelmatig
personeelsverloop…
o Onlinebanken
banken zonder kantorennet die het internet als exclusief distributiekanaal kiezen
en daardoor minder kosten hebben dan traditionele banken.
FOCUS: verkoop van standaardproducten en het plaatsen van beursorders
NIBC, Keytrade, Medirect
Spaarbanken
In België zijn er 6 spaarbanken
hoofdactiviteit: toekennen van hypothecaire leningen
in vergelijking met banken hebben spaarbanken meer cliëntendeposito’s en geven ze
meer krediet aan de particuliere sector
in segment retail (bankieren voor ‘Jan met de pet’) zijn spaarbanken belangrijker dan
banken = retailbanking
<-> Wholesalebanking = voor ondernemingen, vermogende particulieren
3
, Crelan, VDK, Argenta
Effectenbanken
situeert zich tussen een KI en een beursvennootschap
effectenverrichtingen en vermogensbeheer
depositorekeningen
geen kredietverlening
verschil tussen een beursvennootschap en een effectenbank
effectenbanken mogen posities innemen met middelen van hun klanten
bij beursvennootschappen is er een verplichte segregatie van de wachtgelden van
de cliënten, die moeten worden gestort bij een erkende KI.
Van de Put & Co Privaatbankiers, Bank Dierickx Leys
Participatiepartijen
verschaffen aandelenkapitaal of risicokapitaal
participeren in ondernemingen
kopen aandelen in grote hoeveelheden en zijn ze de referentieaandeelhouders van de
onderneming
Investeringsbanken of zakenbanken
leggen zich toe op corporate banking
o Minderheidsparticipaties
om later het aandelenpakket te verkopen en een meerwaarde te verzilveren
o Private equity
leveren van kapitaal voor ‘niet-beursgenoteerde’ ondernemingen
om nieuwe producten en technologieën te ontwikkelen, werkkapitaal te
verhogen, om overnames te doen
o Venture capital
investeren in nieuwe ondernemingen inclusief managementbijstand.
werken met geld van externe financiers, meestal institutionele beleggers die dan na 5 à 7 jaar het
grootste deel van de eventuele meerwaarde opstrijken
er zijn private en publieke investeringsmaatschappijen actief op de markt
- Federale Participatie- en Investeringsmaatschappij (FPIM)
- Participatiemaatschappij Vlaanderen (PMV)
- Belgische Investeringsmaatschappij voor Ontwikkelingslanden (BIO)
Privak = beleggingsfonds met vast kapitaal die, via openbare aanbieding, gelden investeren in
groeibedrijven met innovatieve projecten
Crowdfunding = particulieren kunnen onder voorwaarden een durfkapitaal leveren. Hun voordeel
hierin is dat ze 30 à 45% belastingbesparing kunnen genieten.
Holdingsmaatschappijen of houdstermaatschappijen
een maatschappij die uitsluitend aandelen van een andere maatschappij bezit en zelf geen
activiteiten onderneemt.
doel is om de bedrijven waarin het participeert te controleren
inkomsten bestaan uit meerwaarden op verkoop van participaties en anderzijds dividenden.
4