Sociale psychologie: methodes van sociaalpsychologisch
onderzoek
0. Inleiding
0.1 Wat is sociale psychologie
Wetenschappelijke studie van
- Invloed van anderen op individueel gedrag (overt: waarneembaar/ covert: enkel
waarneembaar voor persoon zelf)
- Gedrag (‘normaal’ gedrag in gewone samenleving) van individuen met, tegen en
voor elkaar
De bestudeerde oorzaken en gevolgen kunnen niet-sociaal/ sociaal zijn
Wetenschappelijk: inzichten adhv methodologische spelregels, is niet
waardenvrij!
Sommige: onderscheid tussen fundamentele en toegepaste sociale psychologie:
- Fundamentele: zoeken naar algemene principes of invloeden op individueel
gedrag -> theoriegericht
- Toegepaste: maatschappelijke problemen of persoonlijke problemen begrijpen
op te lossen -> praktijkgericht
-> Kurt Lewin (1890-1947): “Geen actie zonder theorie, geen theorie
zonder actie” als illustratie van verbondenheid fundamenteel en toegepast
onderzoek
0.2 Uitgangspunten
- Sociaal gedrag wordt sterk beïnvloed door (sociale en niet-sociale)
situatie: nadruk op sociale gedragsdeterminanten
→ ≠ geen genetische factoren of geschiedenis speelt geen rol
- Experimenteel onderzoek is geschikt voor causale relaties
→ ≠ geen andere methodes
Veldexperimenten: gewone omgeving of laboratoriumexperimenten
Invloed op ecologische validiteit (cf. verder)
- Nut van dieronderzoek om menselijk gedrag te begrijpen
- Enkel onderzoek levert vrij weinig kennis op over gedrag
Meerdere rollen van onderzoeken
DUS: sociale psychologie is meer dan ‘leuke experimenten’:
rol van onderzoeken begrijpen in opbouw over sociaal gedrag, zicht krijgen op
verhouding resultaat tov resultaten ander onderzoek
0.3 Relatie met mensenkennis
Onderzoeksresultaten ∿ wat mensen met ‘gezond verstand’ wisten
Pagina 1 van 10
, = hindsight bias/i knew it all along-verschijnsel: als het gedragsprincipe
herkenbaar is in eigen leven
Onderzoeksresultaten ≁ wat mensen met ‘gezond verstand’ wisten
<- onderzoek deugde niet
Onderzoeksfraude
Extreme situaties die in het dagelijks leven zelden/ nooit gebeuren
→ vergemakkelijking storende onderzoeksresultaten
→ morele verantwoordelijkheid van onderzoeker is belangrijk
0.4 Rol en waarden in sociale psychologie
Waarden kunnen een rol spelen bij de studie van sociaal gedrag!
Waardevrij onderzoek is onmogelijk te bereiken ← waarden niet expliciet kunnen maken
Individuele waarden:
Solomon Ash (1907-1966): sociale beïnvloeding
Darley & Latané: (niet) helpen in noodsituaties
tijdsgeest en veranderingen!
Waarden -> termen om gedrag te beschrijven
divers gedrag kan verschillende conceptuele kaders krijgen
Waarden -> adviezen ze uit conclusies afleiden
Sociale psychologie: welke gevolgen levensomstandigheden hebben op meetbare
dimensies van gedragingen EN welke principes ons gedrag studeren en welke
gevolgen sociale gedragingen hebben
1.1 Methodes van dataverzameling
Observatie
Afvragen hoe bepaald gedrag in bepaalde omstandigheden optreedt
Gedrag zelf observeren of adhv fysieke of administratieve sporen
(bestaande gegevens over bepaald gedrag)
Voor- en nadelen:
⊕ Garantie van ecologische validiteit = mate waarin onderzoek gegevens
oplevert die relevant zijn voor het gewone leven
⊕ Mensen niet in onnatuurlijke situaties : geen ethische en praktische (ongeloof)
problemen
⊝ Ethisch: weten mensen die je observeert dit
⊝ Bij zeldzaam gedrag: eeuwige observatie (bv; wachten tot iemand voordringt)
⊝ Dimensies verschillen (bv; vrouw/man, uur van voordringen) → moeilijk conclusies
⊝ Enkel correlationele verbanden
Bv; noodsituaties: Syrië oorlog <-> aardbeving Haïti (nooit zeker weten welke factor
doorslaggevend is voor meer geld bij Haïti)
Pagina 2 van 10
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur laradebondt. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.