LES 1/ HARTCHIRURGIE ALGEMEEN
1. HERHALING
Herhaal de anatomie van het hart, geleiding, normale circulatie en O2 transport, drukken,
hartdebiet, weerstanden
De druk in de voorkamers is ongev hetzelfde (2-10 in links, 2-8 mmHg rechts)
In de ventrikels verschilt de druk veel! (100--12 links, 15--8 rechts)
Hartdebiet = cardiac output (CO) = SlagVolume x HF = 70 ml x HF
NIET HETZELFDE ALS BLOEDDRUK!
Cardiale index (CI) = CO/BSA (body surface area)
Allemaal afhankelijk van preload, afterload, contractiliteit myocard (onderhevig aan
inotropica, inodilatoren)
1) Pressure-Volume Loops
1. Linksboven: aortaklep sluit
2. Isovolumetrische relaxatie
3. Linksonder: mitralisklep opent
4. Diastolische vulling door VK
5. Rechtsonder: mitralisklep sluit
6. Isovolumetrische contractie
7. Rechtsboven: aortaklep opent
8. Ejectie
= 1 hartcyclus beschreven vanuit het
linkerventrikel
1
, 2) Preload en afterload
Als de preload hoger is (=EDV, eind diastolisch volume): hogere drukken, meer volume =>
dilatatie kamer
Als afterload hoger is => kleinere output gegeven door een hogere druk door het hart
3) Frank-Starling Curve
Frank-Starling Mechanisme: het hartdebiet neemt toe als de vullingdruk (preload)
toeneemt, tot een plateau bereikt wordt (= preload-zone-independence)
kamers passen zich aan aan voorkamers
voorkamerfibrillatie heeft een effect op hartdebiet ondanks het aanzuigvermogen van
kamers
Bij een slecht hart wordt dat plateau bereikt => preload-zone independence => je mag zo
veel vullen als je wil, het hartdebiet gaat niet veranderen
2
, 2. HARTCHIRURGIE IN BELGIË
Vooral CABG, Klepchirurgie, TAVI (= percutane kleppen), congenitale chirurgie
Patiënten zijn eerder mannen van gemiddeld 68j, veel rokers, diabetici, obezen
Mortaliteit bij operaties bij oudere patiënten daalt
Meeste pten komen electief binnen (= op datum van keuze) maar een klein deel is urgent
3. OPERATIETECHNIEKEN
1) Operatietoegang
- Sternotomie
o Met ECC
o Volledig
Erna sternum cerclage
o Partieel
Manubrium alleen geopend
- Mini-thoracotomie rechts
o MIVT = minimaly invasive valve treatment
Mitralisklep
- Thoracotomie links
o Coarctatio
o Blalock-Taussig shunt = minimaal invasieve bypass
2) Extracorporele circulatie
= machine die de functie van het hart en de longen volledig/ partieel kan overnemen
- Pomp ipv hart
- Oxygenator ipv longen
Buizen in VCS en VCI => zuurstofarm bloed naar machine => zuurstofrijk bloed naar Aorta
Opletten dat hier geen lucht bij in het hart komt want dan krijg je een luchtembool in de
circulatie
Vroeger deed men operaties onder hypothermie (= ijsbad)
MAAR:
- ECC veroorzaakt een veralgemeende inflammatoire reactie door contact van bloed
met vreemd materiaal
o CRP en WBC stijgen
o Complement en cytokines geactiveerd
o Daalt na 2 tal dagen
3
, o Nu beter want laagjes op wand van circuit
- Bloed wordt verdund met de vloeistof in het circuit
o Hct daalt
o Viscositeit lager dus gaat sneller door kleine capillairen dus beter voor
inflammatoir beeld
o Bloed te snel bijgeven heeft geen nut, beter lichaam zichzelf laten herstellen
en als echt niet gaat bijgeven
- Hypothermie soms nodig bij lange procedures want
o Verlaagt het metabolisme in alle organen
4. COMPLICATIES VAN HARTCHIRURGIE
SIRS (systemic inflammatory response syndrome) = belastend voor de pt en organen
Oedeem en vochtretentie door verhoogde membraanpermeabiliteit
- Restrictief vochtbeleid na operatie nodig
- Vochtbalans en lichaamsgewicht onder controle houden
Bloedingen door onevenwicht in stolling eerste 24u
- Soms revisie nodig om te kijken waar het sijpelt
- Drains blijven sws 1-2 dagen ter plaatse want risico op tamponnade
Tamponnade door bloedklonters rond hart => verhindert uitzetting hart
- Vaker vroegtijdig dus binnen 1-2 dagen
- Kliniek: hypotensie, oligurie, hoge centraal veneuze druk, leverwaarden hoog
doe echocardiografie
Behandeling: revisie + klonterevacuatie
Als pt beademd is: respiratoire dysfunctie
- Meer sputumproductie
- Ademhalingsinhibitie
extubatie en intensieve ademhalingskine nodig
Renaal tijdelijk een hoger creatinine (ook als vooraf geen nierproblemen), oligurie, acute
nierinsufficiëntie
extra vullen en tijdelijk diuretica
5% raakt aan de dialyse (vooral mensen die vooraf al nierinsufficiëntie hadden)
Neurologische problemen zoals voorbijgaande verwardheid, desoriëntatie
- Vaker bij oudere pt, pten met ethylgebruik, benzodiazepine-gebruikers (door
ontwenning?)
Echte neurologische uitval zoals een TIA of CVA is zeldzaam (door embolisatie)
Acute voorkamerfibrillatie in 30% (kan tot 6 weken postoperatief optreden)
behandelen met amiodarone, beta-blokker, therapeutische LMWH
4