Examenvragen - ethisch handelen
op niveau van kennis – inzicht/toepassing
Kennisvragen- Deel 1
1. Wat zijn waarden en normen en hoe verhouden ze zich tegenover elkaar?
Waarden zijn ideeën en opvattingen die door een groep van mensen worden gedragen (bv.
eerlijkheid, vrijheid, respect). Ze zijn abstracter geformuleerd waardoor ze nooit ten volle haalbaar
zijn. Je laat je erdoor inspireren, ze geven aan wat waardevol is.
Normen zijn meer context gebonden. Het zijn gedragsregels en worden geformuleerd op de
vooropgestelde waarden om deze zo goed mogelijk te realiseren.
Ze geven aan wat niet en wel kan in situaties waarden leiden naar specifieke normen.
Zo krijg je de gedragsregel (norm) dat iedereen die een werf betreed een helm moet dragen, uit de
abstracte waarde van veiligheid.
DUS: Door na te denken over waarden ga je naar de basis van het handelen en de genomen
beslissingen. Het helpt naar het zoeken naar opvattingen die essentieel zijn binnen een samenleving
en die bepalend zijn voor de manier waarop mensen met elkaar omgaan en de keuzes die hierbij
worden gemaakt. De oorsprong van de norm wordt beter begrepen, wat verklaart waarom de regels
wel of niet gevolgd worden. Het maakt je ethisch sterk omdat je de gesprekspartner kan meenemen
naar de grond van de zaak
2. Vanaf het einde van de jaren ’60 is een nieuwe medische ethiek ontstaan. Wat is
kenmerkend voor deze ‘nieuwe(?)’ medische ethiek, waardoor verschilt ze van de ‘vroegere’
medische ethiek?
De ‘vroegere’ medische ethiek richtte zich op een ethiek die beoefend werd door medici en
hulpverleners (beroepscode). Door het volgen van deze beroepscode wordt je een goede
beroepsbeoefenaar. Vanaf het eind van de jaren 60’ ontstond er een gezondheidsethiek: een poging
om zorgvragers een stem te geven en grenzen te stellen aan de medische macht.
Deze gezondheidsethiek richtte zich dus voornamelijk op de cliënt en zijn macht over eigen lichaam,
in tegenstelling tot de beroepscode die gemaakt was voor de zorgverlener om te volgen.
, 3. De gezondheidszorg kent een steeds wijzigende context. Een cliëntgerichte oriëntatie in de
medische ethiek hangt samen met de ontwikkelingen in de geneeskunde zelf, maar ook met
veranderingen in de samenleving en de cultuur. Binnen het thema ‘Medische ethiek’ worden
vijf factoren naar voor geschoven waardoor nieuwe vragen/problemen ontstaan. Welke zijn
de vijf factoren?
Wetenschappelijk onderzoek: grote evolutie in wetenschappelijk onderzoek waardoor
vragen ontstaan rond proefpersonen, medische experimenten, nieuwe
onderzoeksmethoden…
Technologische ontwikkelingen: toename van geneeskundige kennis waardoor vragen
ontstaan rond overname van natuurlijke functies door technologie en apparatuur, macht
over sterven en leven, …
Demografische veranderingen: stijging van gemiddelde leeftijd waardoor vragen ontstaan
rond nood aan medische interventies bij bejaarden, zorgvoorzieningen, euthanasie, …
Maatschappelijke veranderingen: ontwikkeling van de actieve welvaartstaat waardoor
vragen ontstaan rond de hoge kost van gezondheidszorg, wie zorg krijgt en wie niet, …
Morele onzekerheid: de verandering in denken over ethiek zelf waardoor de patiënt niet
langer een object is die een behandeling ondergaat. Vragen rond zelfbeschikkingsrecht,
patiëntenrechten, bewindvoerders, …
WTDMM
4. Volgens Beauchamp en Childress is het medisch handelen gebaseerd op vier principes (later
zijn er twee aan toegevoegd). Geef de vier principes die besproken en gebruikt worden
tijdens de lessen ethiek.
Vier principes die geworteld zijn in een common morality:
Weldoen, of het bevorderen van welzijn
Niet schaden
Rechtvaardigheid
Respect voor autonomie
Meer recent werd de lijst aangevuld met:
Bescherming van de menselijke waardigheid
Gepast gebruik maken van middelen
Inzicht/toepassingsvragen-Deel 1
1. Vaak is een probleem geen exclusief moreel probleem. Leg uit. Verduidelijk met een
voorbeeld.
Vaak is een probleem geen exclusief moreel probleem en is er bv. ook een economische,
organisatorische, politieke of psychologische dimensie aan verbonden. Om te willen inzien of te
willen weten (perceptie van de situatie) dat er een moreel probleem is, moet je bereid zijn het
morele probleem te zien.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur naomivangoethem. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €8,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.