Materieel strafrecht: geheel van rechtsregels waardoor bepaalde gedragingen strafbaar worden
gesteld en gesanctioneerd.
↠ Gaat niet alleen over de ongewenste gedragingen en de straffen die daarop staan, maar ook hoe
we bepalen wat de gepaste straf is voor een bepaalde persoon in een bepaalde context. Daderschap,
poging, herhaling en deelneming zijn ook belangrijk.
↠ De regels vh MS bepalen onder welke voorwaarden personen strafrechtelijk verantwoordelijk
gesteld kunnen worden & in welke situatie deze uitgesloten of beperkt kunnen worden. MS bepaald
ook de toepasselijke sancties en regelt hoe deze in concrete gevallen door de rechter moeten
worden toegepast. Het SR bestaat vooral uit verbodsbepalingen.
Boek 1 ↠ Basisprincipes en alemene beginselen van het strafrecht = fundament
Boek 2 ↠ Overzicht van de ongewenste gedragingen en de straf die je kan krijgen als je die
gedragingen stelt
Waarom straffen?:
• Retrospectief: omdat wat die in het verleden gedaan heeft ↠ doelstelling is vergelding
• Prospectief: Om te vermijden dat iemand die gedraging in de toekomst nog eens stelt ↠
doelstelling is preventie
• Instrumenteel: om iemand actief te wederopvoeden en ervoor zorgen dat die weer kan
meedraaien in de maatschappij ↠ doelstelling is resocialisatie
o Kan ook om verzoening draaien tussen dader en slachtoffer
, • Economisch: vermogensvoordeel bij dader weghalen of vermogensnadeel bij het slachtoffer
herstellen ↠ doelstelling is herstel naar situatie van voor de feiten zowel voor de dader als
voor het slachtoffer.
De doelstelling van de straf kleurt de invulling van de regels
“Geheel van regels waardoor bepaalde gedragingen worden strafbaar gesteld en gesanctioneerd”:
↠ SR kan beschouwd worden als een sociaal controlemechanisme, het is een middel waarmee de
maatschappij sociaal ongewenste gedragingen controleert.
↠ Ook op internationaal vlak bestaan regels die tot het MS en strafprocesrecht horen. Meer en meer
regels uit het nationale SR komen uit het internationaal SR. Ook bv het EHRM, europol, eurojus etc
hebben hun invloed.
, 1. A R C H A I ̈ S C H
Geen strafrecht:
• Primitieve maatschappij, strafrecht bestaat nog niet
• Talio-recht = oog om oog, tand om tand
o Vergelding & verzoening
• Uiteindelijk ook verzoening tussen de familie van de dader en die van het
slachtoffer
o Geen proportionaliteit ↠ vaak duren familivetes jaren aan een stuk doorheen
generaties en het is niet altijd duidelijk waarom er vijandigheid is tegen een andere
clan, soms invloed op de hele streek
o Recht van de sterkste, niet echt gerechtigheid
↠ Veiligheidsproblematiek = katalysator voor het ontstaan van idee van
overheidstussenkomst in de middeleeuwen
• Privé-aangelegenheid, recht wordt in eigen handen genomen, niet door rechter of overheid
• Voorbeeld Albanië Reizen Waes: De Bloedwraak ↠ hier vinden we het talio-principe vandaag
nog
2. M I DD E L EE U WE N
Overheid als bemiddelaar
• Compositio | Fredus ↠ verklaren de achtergrond van de schadevergoeding en de boete
o Compositio: bloedgeld waarmee je de wraak afkoopt van de tegenpartij
o Fredus: vredegeld waarmee je een vorst vergoed voor het verstoren van de rust op
zijn territorium en voor het vergoeden van de inspanning die de koning heeft moeten
leveren ten gevolge van het misdrijf
• Vorst moet de rust in de sameleving bewaren, hij werpt zich op als een soort bemiddelaar en
neemt het conflict uit de handen van de partijen, reageren op een misdrijf is een publiek
gebeuren ↠ strafrecht is een publiekrecht
, Principes oud-Germaanse strafproces (NK):
• Passieve rechter
o Er zijn rondrijdende rechters en die zich verplaatsen doorheen het land en die
rondvragen of er ergens in het vorstendom een misdrijf is gepleegd (= enquête du
pays)mensen moesten dan onder eed daders aanduiden. Als dat het geval was het
niet de rechter die de bewijzen ging verzamelen.
• 2 procedures:
o Infamia-procedure: op zoek naar de naam en faam, status nagaan was heel
belangrijk ↠ Verdachte moest zelf de onschuld bewijzen
o Irrationele bewijsvoering: godsbewijzen en experimenten
• Ongelijke & wrede straffen straffen
o Verschillende straffen naargelang de rang en het geslacht van de dader.
o Straffen werden in het openbaar uitgevoerd
Verandering dringt zich op ↠ inquisitoire strafproces:
• Vanaf de 13e eeuw werden godsbewijzen op veel plaatsen verboden en kwam de inquisitoire
procedure op gang onder maar nogsteeds onder onvloed van het canoniek recht
• Doel ↠ vinden van de waarheid, vervolgende partij heeft bewijslast, proces grotendeels
gesloten, SU wel nog openbaar, beste bewijsmiddel was de bekentenis.
• Minder ernstige misdrijven = capitale misdrijven (wat we nu overtredingen zouden noemen)
o Civiel strafproces, heeft accusatoire kenmerken
o Passieve rechter blijft
o Verdachte en OM op gelijke voet
o Bewijzen van schuld en onschuld
• Ernstigste misdrijven => Inquisitoire strafproces
o Actieve rechter (die ook OM is !) gaat zelf op zoek naar de waarheid, heeft alle macht
o Aanpassing bewijsvoering
▪ Godsbewijzen verboden
▪ Infamia vervangen door waarheidsvinding
▪ Overmatige focus op bekentenis, alles werd in het werk gesteld om die te
krijgen, foltering werd bijna overal aanvaard
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Naomitrem. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.