In deze samenvatting is DEEL 1: begrip verbintenis + soorten verbintenissen samengevat. Deze samenvatting omvat de pokerpoints in de les besproken + lesnotities.
Verbintenissen en overeenkomsten zijn geen synoniemen -> verbintenissen vloeien vaak
voort uit overeenkomsten maar zijn ruimer dan die contracten of overeenkomsten
Verbintenissenrecht omvat:
Verbintenissen die ontstaan uit eenzijdige of meerzijdige (bv overeenkomsten)
rechtshandelingen
Verbintenissen die ontstaan uit de wet -> zijn rechtsfeiten
Wordt de kern van het privaatrecht genoemd; regelt rechtsverhoudingen tussen
individuen -> terwijl publiekrecht rechtsverhoudingen tussen individuen en de
overheid regelt
Individu = titularis van subjectief recht (natuurlijk persoon of rechtspersoon)
Op examen altijd 1 vraag die gelinkt is aan WER! -> best boek 1 en boek 6 WER
meebrengen en dan afgedrukte wetgeving
Gemeen verbintenissenrecht is hoofdzakelijk van aanvullend recht -> kan je bij contract van
afwijken
Doelstellingen verbintenissenrecht:
Bindende kracht van de overeenkomst -> efficiënt en rechtszeker verloop van het
rechtsverkeer
Contractsvrijheid, steunend op individuele vrijheid en autonomie -> in beginsel
iedereen vrij om te contracteren, met wie en tegen welke voorwaarden
Maatschappelijke rechtvaardigheid creëren -> in de ideale wereld zouden de
partijen die et elkaar willen contracteren dezelfde informatie en
onderhandelingsvrijheid enzo hebben maar in praktijk is dat niet zo bv
toetredingsovereenkomst (partij gaat wagen parkeren en dan ga je akkoord dat je 3
euro per uur betaald bv daar heb je dan geen onderhandelingsvrijheid over (vaak
beperkt of onbestaand)
Verbintenissenrecht zit ingebakken in dagelijks leven, denk bv aan facebook waar je
voorwaarden moet accepteren om lid te worden
Evolutie van oud naar nieuw recht
We werken tot op de dag van vandaag nog steeds met de regels van het oud BW van 1804
(code napoleon) maar nu nieuw boek 5 onder andere door Koen Geens
,Het verbintenissenrecht bleef goed bestaan en evolueerde mee maar het Hof van Cassatie
moest wel de scheiding der machten respecteren, hof oordeelt in rechte en niet in feite!
Heeft voor modernisering gezorgd maar sommige vonden die verandering niet nodig dus
hoge verwachtingen voor nieuwe verbintenissenecht
Alle contracten die nadien worden gesloten (na 1 januari 2023) -> vallen onder het nieuwe
recht maar alles wat daarvoor gebeurd blijft onder oude recht dus oude en nieuwe
verbintenissenrecht zullen naast elkaar blijven bestaan -> tenzij partijen overeenkomen dat
ze toch toepassing van nieuwe verbintenissenrecht willen
Boek 1: “Algemene bepalingen”
Transversale werking -> afgekeken van veel andere buurlanden
In boek 1 bepalingen waarvan wetgever zegt die zijn eigenlijk belangrijk voor alle
rechtstakken bv rechtsmisbruik
Het heeft een gelaagde structuur -> van algemeen naar bijzonder
Kritiek op boek 1 is dat er geen consultatie is gehouden bij boek 1 terwijl bij de
andere boeken wel
Boek 5: “Verbintenissen”
Hervorming is evolutie en geen revolutie want inhoudelijk niet veel veranderd
Men zegt dat er niet genoeg aandacht is voor recente tendensen bv duurzaamheid
Doelstellingen boek 5:
Modernisering
-> terminologische vereenvoudiging
(bv in oude rechtspraak begrip bonus pater familias maar dat wordt in samenleving
niet meer geaccepteerd, nu verwijst men naar voorzichtig en redelijk persoon)
-> meer moderne en logische structuur
-> inhoudelijke modernisering
Wetgever beoogt veel meer sancties op maat, vroeger als overeenkomst aangetast
dan volledige overeenkomst nietig terwijl nu partiele nietigheid mogelijk (deel)
Men gaat ook meer zaken proberen buiten de rechtbank op te lossen
(buitengerechtelijk)
, Coherentie en rechtszekerheid bevorderen
-> codificatie van bestaande rechtspraak en coherent
-> vereenvoudiging van aantal regels
-> meer coherente structuur (regels chronologisch opgebouwd vanaf sluiten
overeenkomst en afsluiten bij einde overeenkomst)
Competitiviteit van het Belgisch recht verhogen
In meeste EU landen was het verbintenissenrecht al hervormd dus we konden niet
achterblijven want partijen gingen ook vaak kiezen voor toepassing buitenlands recht
terwijl nu dat van ons moderner is gaat men misschien vaker kiezen voor toepassing
Belgische recht
Deel 1: Het begrip verbintenis en de soorten verbintenissen
Hoofdstuk 1: Het begrip verbintenis en de soorten verbintenissen
Definitie verbintenis
Oud BW:
Hierin was er geen definitie terug te vinden maar wel in de rechtsleer:
“een rechtsband tussen personen, ontstaan uit een rechtshandeling of een andere
menselijke gedraging waaraan de wet of rechtspraak rechtsgevolgen vastknoopt, met als
voorwerp het doen ontstaan van in geld waardeerbare aanspraken, kan in rechte worden
afgedwongen”
Boek 5:
Art 5.1 -> definitie verbintenis
Wetgever wil aansluiten bij definitie rechtsleer
Klemtoon ligt hier op de juridische afdwingbaarheid (verschil verbintenis en morele
afspraak bv beloofd dat je meegaat naar cinema maar dan afzegt, dit is juridisch niet
afdwingbaar)
, A. Rechtsband tussen personen
-> minstens 2 personen (of meer)
Kan bv 2 huurder en 1 verhuurder ofzo zijn en geldt inter partes (tussen partijen) dus
derde heeft daar niks mee te maken en kunnen bv ook geen rechten en
verplichtingen putten uit koop verkoop overeenkomst
-> waarbij de ene een vorderingsrecht heeft op de andere -> Aanspraak is belangrijk
want bij morele verbintenis heb je geen aanspraak
-> verschil met zakelijk recht -> geeft u zeggenschap op een zaak bv eigendomsrecht
al je eigenaar bent bouwgrond dan heb je zakelijk recht op bouwgrond en kan je
eigendomsrecht laten gelden daarop -> erga omnes, moet dus door iedereen worden
gerespecteerd
-> Verschil in geldingskracht
B. Ontstaan uit een rechtshandeling of andere gedraging (zoals rechtsfeit)
Art. 1.3 -> definitie rechtshandeling
-> uit overeenkomst (rechtsband tussen 2 personen (meerzijdige RH) om het doen
ontstaan van rechtsgevolgen bv koop, huur,…)
-> uit eenzijdige RH
Onderscheiden van rechtsfeit: daar beoog je geen juridische gevolgen maar die
worden er wel aan vastgeknoopt bv stel je parkeert wagen op openbare weg en
iemand die je niet kent begaat buitencontractuele fout waardoor schade -> je hebt
geen overeenkomst want een contractuele relatie maar je kan wel persoon
aanspreken op basis art 1382 Oud BW dus dan ontstaat verbintenis uit rechtsfeit ->
bv fout, gebrekkige zaak,…
C. Met het ontstaan van in geld waardeerbare aanspraken tot voorwerp
-> verbintenis om iets te doen, iets niet te doen (bv niet concurrentiebeding), of iets
te geven (overdracht zakelijk recht, eigendomsrecht,…)
-> onderscheid inspannings- en resultaatsverbintenis
Inspanningsverbintenis = je verbindt u ertoe om als een voorzichtig en zorgvuldig
persoon alle inspanningen te leveren
Resultaatsverbintenis = je verbindt u ertoe om een resultaat te leveren vb. je sluit
overeenkomst met arts en het feit dat die u rechter knie moet opereren is
resultaatsverbintenis maar arts kan niet garanderen dat knie in orde gaat zijn maar
gaat wel zijn best doen dus deels inspannings en deels resultaatsverbintenis
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur s0206041. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
