Resume
Samenvatting Psychopedagogiek 2.1
- Cours
- Psychopedagogiek 2.1
- Établissement
- Odisee Hogeschool (Odisee)
Dit is een samenvatting van de cursus 'psychopedagogiek 2.1'.
[Montrer plus]
1 vérifier
Par: lanckmanemma • 2 mois de cela
Aperçu du contenu
PsychopedagogiekDeel 1: algemene inleiding op de pedagogiek
Hoofdstuk 1: Kinderen: (geen) gewone mensen
De stelling van Philippe Ariès
Volgende vraag is van groot belang binnen de historische pedagogiek:
“Vanaf wanneer ziet men kleine mensen als “ kinderen” en behandelt men hen op een eigen specifieke wijze
die verschillend is van de volwassenen?”
Stelling 1: Tijdens de middeleeuwen heeft het kind als afzonderlijke antropologische categorie niet
bestaan.
Tijdens de middeleeuwen:
» Was er geen sprake van ‘het kind’
» Was er geen oog voor het kind en nog minder voor de adolescent.
» Jonge kinderen = een soort huisdier, waarmee men zich vermaakte. Het kind telde niet mee gezien de
hoge kindersterfte.
Andere bewijzen om aan te tonen dat er weinig waarde werd gehecht aan kinderen:
» Er was kindermishandeling en kindermoord.
» Geweld, de dood en seksualiteit werd niet verborgen voor kinderen.
» Oudere kinderen fungeerde snel als arbeidskracht → kinderen kwamen snel in het volwassen leven
terecht.
Stelling 2: De ontdekking van het kind
Tijdens de 17e eeuw:
» Kind wordt belangrijk en krijgt stillaan een plaats toegewezen.
» Hogere maatschappelijke klassen zijn eerst aan de beurt, de rest volgt.
» Ariès situeert in deze context ‘ sentiments de l’enfance’ = een onvertaalbare aanduiding van het
bewustzijn van het kind en het gevoel voor het kind.
o Sentiments → een affectief geladen houding van spelen en knuffelen.
» Privatisering van het gezin: ouder-kind relaties worden afgeschermd van de buitenwereld.
» Toenemende scheiding tussen de wereld van volwassenen en die van kinderen.
Affectie stond meer centraal, ook typische gezinsproblemen:
» Uitgestelde volwassenheid: op economisch vlak blijven jongeren afhankelijk van ouders
» Communicatiestoornis tussen generaties
» Verborgen leed naar aan leiding van gezinsproblemen ( verwaarlozing, mishandeling,..)
Institutionalisering van scholen leidt tot disciplinering:
1
, » Onderricht werd aan de school toevertrouwd en gebeurde niet langer alleen in het gezin.
» Scholen evolueerden tot echte, gespecialiseerde onderwijs- en opvoedingsinstituten.
» Programma oversteeg de loutere beroepsopleiding, beoogde meer en meer disciplinering van de
kinderen: orde, regelmaat, classificatie, hiërarchie en organisatie = kern school programma
De ontdekking van het kind, een grote omslag? Kritiek op Ariès
» Eerste stelling:
o De middeleeuwen waren niet zo duister als ze werden voorgesteld
o Er was wel sprake van liefde tussen kinderen en ouders → Het toenmalige gezin had wel een
affectieve functie.
o De kindermoord bestond, maar niet veralgemeend: het geslacht en de sociaaleconomische
toestand van het gezind bepaald of er tot kindermoord werd overgegaan.
» Tweede stelling:
o Plotse omslag leek eerder een geleidelijke evolutie.
o Pedagogische belangstelling nam toe: beginnend bij de hoogste klassen, tot uiteindelijk de
gehele bevolking.
» Algemeen:
o Ariès gebruikt zeer weinig en eenzijdige bronnen: hij basseert zich voornammelijk op een
beschrijving van beeldinterpretatie van 61 schilderijen.
▪ Hij neemt de beeldaspecten letterlijk: symboliek ontsnapt en dus ook de betekenis
van het schilderij
Aanvulling op Ariès
» Ariès onderkend zelf de functie en de plaats van de school te weinig:
o In de 17de en 18de eeuw werd ‘kind zijn’ stillaan ‘scholier zijn’.
o In de moderne samenleving stijgen de verwachtingen tov de school:
▪ Opvoedingsdoelen werden uitgebreid en het vertrouwen in de opvoedingsmethoden
groeide.
▪ Onderwijs stond niet enkel in functie van beroepsopleiding → het werd ook gezien
als middel tot moralisering en als weg tot maatschappelijke vorming.
▪ Politieke taak: het aanleren van burgerplichten en vaderlandsliefde → waarborgen
van het voortbestaan van de staat.
▪ Existentiële opdracht: toekomst van de mensheid verzekeren.
Institutionaliseringsproces
» De school kwam centraal te staan = een omslag in de pedagogische praktijk:
o Zwaartepunt van de opvoeding verlegt zich geleidelijk van het gezin naar de school.
2
,Hoofdstuk 2: De paradox van het opvoeden: grootbrengen door kleinhouden
Lea Dasberg over kinder- en jeugdland
» Ariès onderzoek toont aan dat de wereld van kinderen en jongeren en de wereld van volwassenen
sterk uit elkaar gegroeid is.
o Beide werelden krijgen hebben de voorbije eeuwen eigenheid gekregen.
o Proces dat eerst bij de hoogste klassen afspeelde en daarna bij het ruimere publiek.
Grootbrengen door kleinhouden: wijst op het paradoxale in de opvoeding: kinderen grootbrengen
(emanciperen) door ze klein te houden ( bevoogden).
1250 – 1750 - Kind als een volwassene in zakformaat:
» Kinderen en volwassenen vormen geen aparte categorie mensen.
1750 – 1945 – evolutie naar kinder- en jeugdland:
» Kind moest kind kunnen zijn, wou het uitgroeien tot een goede volwassene.
» Kinderen moesten bevrijd worden van volwassen fysieke en mentale lasten.
» Belang van het kind → spen, zorg, onmondigheid en uitgesloten worden van volwassenmaatschappij.
Jeugdland:
» Bepaalde verschijnselen uit het leven van een kind namen andere vormen aan:
o Spel en school = kinderlijke aangelegenheden waar de volwassenen geen deel meer van zijn.
o Ontstaan van kinder- en jeugdlectuur, kinder- en jeugdkledij en de jeugdbeweging.
Infantilisering:
» Volwassenen creëerden zich een ‘ kinderlijk” beeld van het kind en koesterden dit.
» Kenmerkend was de evolutie van de sprookjes:
o Volwassen en rauwe delen (moord, erotische en seksuele aspecten, de dood,…) werden
herschreven.
o Een verhaal moest een happy end hebben
= Er werd grootgebracht door kinderen klein te houden!
WOII = een scharniermoment in de geschiedenis van het kind en de jeugdige:
» Volwassen realiteit drong de kinderwereld binnen
» Jeugdland ondergaat dit onvoorbereid want jeugdland bleek fictie en fout te zijn.
Pedagogische inconsestentie leidt tot desoriëntatie:
» We willen kinderen blijven isoleren in jeugdland (pedagogische inconsestentie), terwijl het wordt
doordrongen door volwassenen.
» We geven volwassenheid het uiterlijk van kind zijn (bv. K3- jurkjes voor volwassenen, spelletjes,…)
= Leidt tot een gedesoriënteerde jeugd.
3
, Het paradoxaal karakter van het opvoeden blootleggen
Dasberg plaatst zich in de traditie van Ariès → volgens hen beide is er een plotse ommekeer in de geschiedenis
van het kind.
Ze is een goede aanvulling op Ariès → ze stelt een specifiek pedagogisch element bloot:
» De paradoxale situatie waarin de opvoeder het kind wil grootbrengen (emanciperen) en dit doet door
het kind klein te houden (bevoogden).
Hoofdstuk 3: De moderne Westerse omschrijving van opvoeden
De shift van socialisatie naar opvoeding
Van Socialisatie:
» In de premoderne Westerse samenleving groeit het kind op in de realiteit.
» Ze raken door rechtstreeks contact gesocialiseerd, ingeleid en ingewijd in de realiteit op vlak van
geloof, waarden, beroepen, gezondheid,…
Naar opvoeding:
» In de moderne Westerse maatschappij groeien kinderen op in een kinder- en jeugdland.
o Met de school als alomtegenwoordig opvoedingsmilieu.
o Grootbrengen door kleinhouden.
De kern van het modern Westers pedagogisch denken
» Volwassene doet een pedagogisch aanbod aan het kind
» Aanbod = samenvatting van ‘ het beste uit onze beschaving’
» Aanbod wordt gedaan met oog op de persoonlijke toekomst van het kind en zijn eigen volwassenheid
» Verwachting: de beschaving zich verder zal ontwikkelen, mede door bijdrage van gevormde en
ontwikkelde mensen
Het modern Westers pedagogisch project: opvoeden tussen gisteren en morgen, tussen traditie en
toekomst…
Manier van voortplanting is sterk veranderd door de komst van anticonceptie → kinderen worden alleen nog
geboren wanneer volwassenen dat willen.
Waarom willen we kinderen?
» Er zijn 3 aspecten in dit antwoord:
o Wens om zichzelf voort te zetten
o Uitgangspunt dat de leefomstandigheden die hij het kind aanbiedt ten minste gedeeltelijk
aanvaardbaar zijn.
o Overtuiging dat de geschiedenis van de mensheid moet worden voortgezet.
→ De aspecten bevatten gerichtheid op de toekomst maar ook gehechtheid aan het verleden.
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur keyenchloe. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
79202 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans