Samenvatting verpakkingen
Hoofdstuk 1: inleiding en definities
Verpakking:
- Alle producten vervaardigd van materiaal (geen specifieke eisen)
- Insluiten, beschermen van goederen
- “goed” = grondstof en afgewerkt product
- Bescherming traject producent consument
- Aanbieden van goederen
Verpakkingsmateriaal:
- Enkelvoudig (vb. glas) / samengesteld (vb. tetrabrik)
- Natuurlijk (vb. juten zakken) / synthetisch (vb. plastic)
Verkoopverpakking = primaire verpakking
- Vormt verkoopeenheid op verkooppunt
- Uitgedrukt in gewicht, volume of aantal
Verzamelverpakking = secundaire verpakking
- Verzamelt verkoopeenheden
- Verkocht aan consument / blijft op verkooppunt
- Verwijderen geen verandering product
Verzendverpakking= tertiaire verpakking
- Verzamelt verkoopverpakkingen/verzamelverpakkingen
- Vereenvoudigt overladen en vervoer en beschermt tegen schade
- Weg-, spoor-, vliegtuig- of scheepscontainers: geen verzendverpakkingen
Serviceverpakking:
- Elke primaire/secundaire/tertiaire verpakking gebruikt op punt v. terbeschikkingstelling
aan consument van goederen/diensten
- Vb. broodzakken, inpakpapier, pizzadozen, potjes vleeswaren, plastic zakjes aan kassa,
wegwerpdrinkbekers, …
Verpakkingsafval (VA):
- Verpakking of verpakkingsmateriaal
- Niet productiereststoffen
VA huishoudelijke oorsprong:
- Afkomstig normale werking huishouden (vb. gebruikte frituurolie)
VA bedrijfsmatige oorsprong:
- Elk verpakkingsafval ≠ huishoudelijke oorsprong
Herbruikbare verpakking:
- Ontworpen om binnen levensduur een minimum aantal omlopen te maken
- Opnieuw gevuld / opnieuw gebruikt voor doel waarvoor ontworpen
- = verpakkingsafval indien geen omloop meer mogelijk
Wetgeving:
Hergebruik ≠ recycleren
Recyclage = in het productieproces opnieuw verwerken van afvalmateriaal voor
oorspronkelijke doel / andere doeleinden, met inbegrip van organische recyclage maar
uitgezonderd terugwinning van energie
Eenmalige verpakking = iedere verpakking die geen herbruikbare verpakking is
(vb. koekverpakking)
,Éénwegverpakking:
- Kunnen meermaals gebruikt worden, maar worden slechts eenmaal gebruikt
(vb. petflessen = herbruikbaar, maar hergebruiken = duurder dan nieuwe recyclage)
Wegwerpverpakking:
- Onmogelijk hergebruikt zonder recyclage = eenmalige verpakking (blik, tetrabrik, …)
Nuttige toepassing:
- Elke handeling waarop, volgens toepasselijke wetgeving van het Gewest, de definitie
van nuttige toepassing van toepassing is
- Vb. recyclage, terugwinning energie, …
Terugwinning van energie:
= gebruik brandbaar verpakkingsafval om energie op te wekken door directe verbranding
met/zonder andere afvalstoffen, maar met terugwinning van warmte
Hoofdstuk 2: functies van verpakkingen
- Beschermfunctie
- Verkoopfunctie
- Beheersfunctie
- Materiaaldeterminatie
1) Beschermfunctie
- Vaststellen en omschrijven initiële kwaliteit (X1)
- Definiëren van aanvaardbaar kwaliteitsverlies (X2) (~ houdbaarheidsdatum)
- Kwaliteit volgen gedurende opslag, transport, verkoop en verbruik
Curve kwaliteitsverlies:
- Vatbare elementen voor kwaliteitsverlies: vitaminen, mineralen en sporenelementen
Factoren van blootstelling: 3 uitwendige factoren:
1ste factor: fysico-chemische factoren:
Factor Eigenschap verpakking
Temp Thermische geleidbaarheid
Aanwezige vloeistoffen* Oplosbaarheid, doordringbaarheid,
stevigheid
Gassen** + mengsels Permeabiliteit, porositeit, dichtheid
, Licht***: Lichttransmissie (volledig doorlaten)
- Intensiteit Lichtabsorptie (deels doorlaten)
- Energie Reflectie (niets doorlaten)
*Waterdamp:
- Verlies/opname waterdamp kwaliteitsvermindering
- Bescherming hiertegen berekend adhv aw = P/P0
- Relatie met RV (aw X 100)
**Invloed zuurstof:
- Op verpakking:
- Metaal roest (oxidatie)
- Plastiek hard, brokkelig
- Op product:
- Vetten en oliën ranzig worde,, peroxidevorming
- Vitamine C gaat verloren = antioxidant
**Respiratoir quotiënt:
RQ = CO2 (gevormd) / O2 (verbruikt)
- Verhouding geproduceerd CO2 tov verbruikt O2 tijdens biologische oxidatieprocessen
- RQ > 1: anaërobe processen rotting
- Overmaat CO2 in verpakking gaatjes in verpakking (vb. bij groenten)
***Licht:
- Voordeligst = licht weerkaatst op verpakking
- Absorptie: licht omgezet in warmte chemische reacties in verpakking en product
- Chemische reacties kwaliteitsverlies
***Lichtdoorlaatbaarheid:
Wet van Lambert-Beer: A = -log(I/I0) = ε . b . c
(Niet vanbuiten kennen, wel herkennen)
- A = absorptie
, - I0 = intensiteit van opvallende straling
- I = intensiteit van doorgelaten straling
- ε = molaire absorptiecoëfficiënt (L.mol-1.cm-1)
- b = weglengte (cm)
- c = concentratie v/d absorberende verbinding (mol/L)
Bepalen hoe dik verpakking moet zijn voor bepaalde # licht door te laten
***Verpakkingsmateriaal:
- enkelvoudig / samengesteld
- natuurlijk / synthetisch
***Lichtabsorptie:
***Afbraak door licht:
- Karton laat weinig licht door
na 12 uur: beetje vit C-verlies
- Glazen fles: laat veel licht door
na 12 uur: sterk smaakverlies, vit C en vit B 1/3 verminderd
Voedsel donker bewaren
***Vit C verlies en vit B2 verlies:
2de factor: Mechanische factoren:
Factor Eigenschap verpakking
Schokken, trillingen en belasting Sterkte
- Transportmiddel Doorbuigweerstand
- Plaats in voertuig Schokdemping