Inhoudsopgave
Ontwikkelingspsychologie: samenvatting.................................................................................................................1
Hoorcollege 1: de cognitieve ontwikkeling in de peuter- en kleutertijd..................................................................3
De intellectuele ontwikkeling................................................................................................................................3
Piagets stadium van preoperationeel denken..................................................................................................3
De informatieverwerkingstheorie van cognitieve ontwikkeling.......................................................................6
Vygotsky’s visie op cognitieve ontwikkeling: oog voor de rol van cultuur.......................................................8
De taalontwikkeling...............................................................................................................................................9
Llinguïstische vooruitgang in de peuter- en kleutertijd....................................................................................9
Egocentrisch taalgebruik.................................................................................................................................10
Armoede en taalontwikkeling.........................................................................................................................10
De invloed van school en media.........................................................................................................................11
Vroege vormen van onderwijs en opvang......................................................................................................11
Hoorcollege 2: de sociale ontwikkeling en de persoonlijkheidsontwikkeling in de peuter- en kleutertijd............12
Een antwoord op de vraag: “Wie ben ik?”..........................................................................................................12
De persoonlijkheidsontwikkeling: conflicten oplossen...................................................................................12
Het zelfbeeld in de peuter- en kleutertijd.......................................................................................................13
Genderidentiteit: het ontstaan van mannelijkheid en vrouwelijkheid...........................................................13
Vrienden en familie: het sociale leven van peuters en kleuters.........................................................................14
Het onstaan van vriendschappen....................................................................................................................14
De regels van het spel.....................................................................................................................................15
De theory of mind van peuters en kleuters: begrijpen wat anderen denken................................................16
Het gezinsleven van peuters en kleuters........................................................................................................16
Morele ontwikkeling en agressie........................................................................................................................17
Het ontstaan van moreel besef: goed en fout in de maatschappij.................................................................17
Agressie en geweld bij peuters en kleuters: oorzaken en gevolgen...............................................................18
Hoorcollege 3: de cognitieve ontwikkeling in schooltijd........................................................................................19
De intellectuele en taalkundige ontwikkeling.....................................................................................................19
De cognitieve ontwikkeling volgens PIaget.....................................................................................................19
Informatieverwerking in de schooltijd............................................................................................................20
Vygotsky’s visie op cognitieve ontwikkeling en klassikaal onderwijs.............................................................21
Taalontwikkeling: de betekenis van woorden................................................................................................22
Tweetaligheid..................................................................................................................................................22
Intelligentie: het bepalen van individuele sterke punten...................................................................................23
Pagina 1 van 64
, Criteria voor intelligentie: een onderscheid tussen intelligente en niet-intelligente kinderen.....................23
Actuele visies op intelligentietests..................................................................................................................24
Alternatieve visies op intelligentie..................................................................................................................25
Intelligentiescores onder en boven de norm..................................................................................................26
Onderwijs: lezen, schrijven en rekenen (en meer).............................................................................................28
Onderwijstrends: meer dan lezen, schrijven en rekenen...............................................................................28
Het Pygmalion-effect: de invloed van verwachtingen....................................................................................28
Hoorcollege 4: de sociale ontwikkeling en de persoonlijkheidsontwikkeling in de schooltijd...............................29
De ontwikkeling van het eigen ik........................................................................................................................29
De psychosociale ontwikkeling en zelfkennis in de schooltijd: vlijt vs minderwaardigheid...........................29
EIgenwaarde: hoe kinderen een beeld van zichzelf ontwikkelen...................................................................32
Relaties: vriendschappen in de schooltijd...........................................................................................................33
Stadia van vriendschap: een veranderende kijk op vrienden.........................................................................33
Individuele verschillen bij vriendschap: wat maakt een kind populair?.........................................................34
Gender en vriendschap: segregatie van de seksen in de schooltijd...............................................................35
Interetnische vriendschappen: integratie binnen en buiten het klaslokaal...................................................35
Pesten op school en online.............................................................................................................................36
Het gezin in de schooltijd....................................................................................................................................37
De veranderende thuisomgeving....................................................................................................................38
Hoorcollege 5: de cognitieve ontwikkeling in de adolescentie...............................................................................40
De intellectuele ontwikkeling..............................................................................................................................40
Het formeel-operationele stadium van Piaget en adolescentie.....................................................................41
De informatieverwerkingstheorie: geleidelijke veranderingen in vermogens...............................................41
De adolescent als het middelpunt van het universum...................................................................................43
De morele ontwikkeling......................................................................................................................................44
Kohlbergs theorie van morele ontwikkeling...................................................................................................44
Gilligans theorie van morele ontwikkeling......................................................................................................45
Schoolprestaties en cognitieve ontwikkeling......................................................................................................46
De overgang van de basisschool naar het voortgezet onderwijs...................................................................46
Sociaaleconomische status en schoolprestaties: individuele prestatieverschillen........................................46
Veiligheid op school en de kwaliteit van het onderwijs..................................................................................47
Etnische verschillen in schoolprestaties..........................................................................................................47
Het afbreken van de schoolcarrière................................................................................................................47
Naar het hoger onderwijs...............................................................................................................................48
Gender en prestaties in het hoger onderwijs.................................................................................................48
Het kiezen van een beroep.................................................................................................................................48
De drie perioden van Ginzberg.......................................................................................................................49
Pagina 2 van 64
, De zes persoonlijkheidstypen van Holland.....................................................................................................49
Gender en carrièrekeuze: vrouwenwerk........................................................................................................50
Hoorcollege 6: de sociale ontwikkeling en de persoonlijkheidsontwikkeling in de adolescentie..........................51
Identiteit: een antwoord op de vraag: ‘Wie ben ik?’..........................................................................................51
Zelfbeeld: de beschrijving van het ik...............................................................................................................51
Eigenwaarde: beoordeling van het ik..............................................................................................................51
Identiteitsvorming in de adolescentie: verandering of crisis?........................................................................52
Marcia’s theorie van identiteitsontwikkeling.................................................................................................53
Depressie en zelfmoord: psychische problemen in de adolescentie..............................................................54
Relaties: familie en vrienden...............................................................................................................................56
Familiebanden: veranderende relaties binnen het gezin...............................................................................56
Ouder-kindconflicten in de adolescentie........................................................................................................57
Relaties met leeftijdsgenoten: het belang van ‘erbij horen’...........................................................................57
Populariteit en druk van leeftijdsgenoten in de adolescentie........................................................................58
Criminaliteit in de adolescentie......................................................................................................................59
Conduct disorder: diagnostische criteria (gedragsstoornis)...........................................................................60
Gedragsstoornissen.........................................................................................................................................60
Verkering, seksueel gedrag en tienerzwangerschap...........................................................................................62
Verkering: jongen ontmoet meisje in de 21e eeuw.........................................................................................62
Seksuele activiteiten tijdens de adolescentie.................................................................................................63
Seksuele geaardheid: heteroseksualiteit en homeseksualiteit.......................................................................63
HOORCOLLEGE 1: DE COGNITIEVE ONTWIKKELING IN DE PEUTER- EN KLEUTERTIJD
DE INTELLECTUELE ONTWIKKELING
PIAGETS STADIUM VAN PREOPERATIONEEL DENKEN
Peuters en kleuters
- Hoge creativiteit en verbeeldingskracht
- Steeds meer genuanceerd taalgebruik vooral in de eerste drie jaar gaan ze enorm veel taal
ontwikkelen
- Redeneren gaat vooruit gaan meer nadenken naarmate ze ouder worden
Verklaring: verschillende theorieën
STAPPEN IN HET PREOOPERATIONEEL STADIUM (VAN 2 TOT 7 JAAR)
- Gebruik van symbolische denken groeit
o Symboolgebruik = het vermogen om een symbool, woord of object te gebruiken om iets weer
te geven of te vervangen op het moment dat deze fysiek niet aanwezig is
o Vb: banaan is revolver
o Ook gesystematiseerde tekeningen of afbeeldingen worden vaak gebruikt om kinderen te
ondersteunen bij het gebruiken van symbolen
Pagina 3 van 64
, Vb: PECS (Picture Exchange Communication System)
- Het vermogen om te redeneren ontstaat
o Operaties = georganiseerde, logische, formele mentale processen
worden beter in het denken
- Het gebruik van begrippen neemt toe
hoe langer hoe meer dat ze gaan begrijpen
DE RELATIE TUSSEN TAAL EN GEDACHTEN
- Taal en denken zijn onlosmakelijk verbonden met elkaar en de taalontwikkeling tijdens de peuter- en
kleuterjaren brengt verschillende verbeteringen met zich mee ten opzichte van de denkprocessen in
de sensomotorische periode
o Kunnen vertellen wat ze denken
- Taal vloeit voort uit cognitieve vooruitgang
o Verbeteringen tijdens de eerdere sensomotorische periode zijn noodzakelijk voor
taalontwikkeling
o De voortdurende groei van cognitieve vaardigheden tijdens de preoperationele periode
vormt de basis voor taalvaardigheid
taalontwikkeling is gebaseerd op de ontwikkeling van complexere denkwijzen
Symboolgebruik = kern van complexer taalgebruik
- Symbolisch denken verloopt sneller dan het denken in het sensomotorisch stadium omdat ze de acties
symbolisch kunnen weergeven
- Kunnen denken over het heden en over de toekomst
dankzij taal een toekomst voorstellen
CENTRATIE: WAT JE ZIET, IS WAT JE DENKT
= het onvermogen van jonge kinderen om zich op meer dan één aspect van de stimulus te concentreren
- Kunnen zich niet op alle beschikbare informatie over een stimulus richten, in plaats daarvan
concentreren ze zich op oppervlakkige elementen.
- focus op opvallende elementen leidt tot onnauwkeurigheden in het denken
- Een belangrijk element en een belangrijke beperking binnen het denken van kinderen in de
preoperationele periode
- Oorzaak: visuele beeld domineert het denken
CONSERVATIE: LEREN DAT UITERLIJKE SCHIJN BEDRIEGT
= het inzicht dat kwantiteit niet gerelateerd is aan de opstelling en de uiterlijke verschijningsvorm van objecten
Pagina 4 van 64
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur joniseghers. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
