Alle inhoud en aantekeningen van Blok 3: Hormoonstelsel, voortplanting, weefsel, uitslag & eczeem, ter voorbereiding op de voortgangstoets. Inclusief aantekeningen van de lab-lessen.
Hormonen & lab bloed 2
Diabetes 11
Huid 20
Zwangerschap en seksuele voorlichting 33
Vrouwenkwalen 44
Mannenkwalen 52
Kanker 56
Administratie in de huisartsenpraktijk 64
Bijlage: hormonen 72
1
,BLOK 3
DOKTERSASSISTENTE
15-09-2022 / LES 1
HORMONEN & LAB BLOED
Onderwerpen:
• Hormonen
• Soorten hormonen
• Hormoonklieren
- De hypofyse (voorkwab en achterkwab)
- De schildklier (thyreoid)
- De bijschildklieren
- De bijnieren
- De pancreas (alvleesklier)
Hormoon: wat is het?
• In het lichaam gevormde chemische stof die via bloed naar een doelwit (orgaan/weefsel) gaat
waar het een regulerende werking heeft.
• Hormonen zijn dus boodschappers, die aan een receptor kleeft (soort van puzzel op het
membraan van een cel of in het cytoplasma, waardoor de cel de boodschap gaat kopiëren).
• Endocriene klieren: Klier met een inwendige afscheiding.
• Exocriene klieren: Hebben een uitwendige afscheiding.
• Pancreas/alvleesklier is zowel endocrien als exocrien → het zorgt voor het glucosegehalte in het
bloed (endocrien), en het maakt enzymen aan voor de vertering van voedsel (exocrien).
• Hormoonklieren kunnen een hyperfunctie (stimulerend/verhogend) of een hypofunctie (remmend
of verlagend) hebben.
Soorten hormonen:
• Peptide hormonen: Hormonen op basis van eiwitten met waterachtige eigenschappen, zijn voor rode
bloedcellen, spiermassa en groeihormoon. Kunnen niet door membranen heen, zoeken dus de
receptoren op het membraan.
• Steroïde hormonen: Hormonen met vetachtige eigenschappen, in vet oplosbaar (dus hydrofoob),
wordt gemaakt uit cholesterol. → Testosteron, cortisol, aldosteron en oestrogeen.
• De eigenschap van de hormoon heeft invloed op de plaats van de doelcel (waar het
hormoon naar toe gaat, de puzzelstuk).
6 belangrijke hormoonklieren:
• De hypofyse (voorkwab en achterkwab)
• De schildklier (glandula thyreoidea / thyreoid)
• De bijschildklieren (glandulae parathyreoideae / parathyroïd)
• De bijnieren (glandulae adrenales / adrenes)
• De mannelijke en vrouwelijke geslachtsklieren
• De alvleesklier (pancreas) met de eilandjes van Langerhans
2
,Hypofyse:
• Bestaat uit twee delen (voorkwab en achterkwab)
• Ligt onder de hersenen in het Turkse zadel, een uitholling van het wiggebeen
• Het is niet groter dan een erwt, ca. 0,5 gram
• Voorkwab produceert hormonen (TSH, FSH/LH, STH en ACTH)
• Achterkwab produceert niets, slaat alleen hormonen op (oxytocine en ADH)
Hypofyse voorkwab functie:
3
, De hypothalamus:
• Een onderdeel van de hersenen
• Controleert het autonome zenuwstelsel en het endocriene systeem
• Speelt een cruciale rol bij de temperatuurregeling
• Verbinding van de hypofyse met de hersenstam
• Hypofyse achterkwab is een opslagplaats van 2 hormonen geproduceerd door de hypothalamus:
- ADH
- Oxytocine
Hypofyse achterkwab functie geproduceerd door de hypothalamus:
Schildklier (thyroid):
• De schildklier heeft een belangrijke functie bij de verbranding in rust, dit noemen we
grondstofwisseling of basaalmetabolisme.
• Ligt tegen het strottenhoofd.
• Bestaat uit 2 lobben, deze zijn met elkaar verbonden.
• Heeft voor normale ontwikkeling en productie van hormonen het element jodium nodig.
Bijschildklier (parathyroïd):
• Dit zijn kleine kliertjes ter grootte van een erwt en bevinden zich aan weerszijde van
de schildklier, aan de boven en onderkant (in totaal dus 4 klieren).
• Ze hebben niets met de schildklier te maken.
• Wanneer de schildklier verwijderd wordt, gaan de bijschildklieren ook weg, want deze zitten er
bovenop. Dit heeft invloed op op de calciumbalans.
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Nxthasja. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,48. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
