YAM
Economische geografie: industrie
Inhoudsopgave
HOOFDSTUK 1: HET SYSTEEM ‘INDUSTRIE’ .................................................................................................................. 2
HOOFDSTUK 2: VESTIGINGSFACTOREN EN INDUSTRIETYPES ..................................................................................... 10
HOOFDSTUK 3: INDUSTRIE IN BELGIË EN EUROPA ..................................................................................................... 17
HOOFDSTUK 4: INDUSTRIE VERHUIST: RUIMTELIJKE ASPECTEN ................................................................................. 23
HOOFDSTUK 5: CHINA ALS VOORBEELD VAN MONDIALISERING VAN INDUSTRIE ...................................................... 26
HOOFDSTUK 6: INDUSTRIE IN DE VS .......................................................................................................................... 27
HOOFDSTUK 7: GEVOLGEN VAN DE INDUSTRIE ......................................................................................................... 30
1
,YAM
HOOFDSTUK 1: HET SYSTEEM ‘INDUSTRIE’
1.1 NAAR EEN DEFINITIE VOOR ‘INDUSTRIE’
1.1.1 INDUSTRIE: VAN GEBRUIKSGOEDEREN NAAR CONSUMPTIEGOEDEREN
Consumptie: verschuivingen in de tijd (slechts 30 jaar verschil, toch duidelijk relatief minder uitgave aan
voeding, meer goederen en diensten, woning, transport en communicatie)
En verschillen in de wereld!
- Eerst: noodzakelijke goederen, gebruiksgoederen
- Nu: verbruiksgoederen
Kapitalistisch systeem: consumptie is een kwestie
van koopkracht geworden. De focus ligt daardoor
op nieuwe producten die snel buiten gebruik
geraken of vervangen worden à
wegwerpmaatschappij.
Analyse tabel: eerste drie kolommen zijn absolute
cijfers, laatste twee relatief. Tweede kolom is
aangepast aan de inflatie om te kunnen
vergelijken met de derde kolom (door
koopkrachtstijging… op zich ook al interessant: we
besteden nu 40% meer dan 30 jaar geleden).
Cijfers zeggen niet alles: de kwaliteit van
producten is gedaald en ze zijn goedkoper
geworden, cf. meubels of kledij (dus consumptie
van meer stuks voor dezelfde uitgave).
NIC: new industrialized country
Reconversie: hergebruiken van oude industriële gronden, gebouwen…
Kapitalisme: meer en nieuwer, alles nieuw kopen, voortdurend nieuwe versies = grote koopkrachtsteiging VS
Circulaire economie: alles huren, hergebruiken, vermaken vb vinted, Tweedehands, kringloop..
Bij ons vroeger in jaren ’60-’70: veel minder plastic, kleinhandel, lokaal = in ontwikkelingslanden nu nog sterk
aanwezig! Wat lokaal geproduceerd w in het seizoen, dus vb geen aardbeien id winter.
1.1.2 DE STRUCTUUR VAN DE INDUSTRIËLE ACTIVITEIT VERANDERT OOK
Primaire sector: landbouw, visserij
Secundaire: industrie, ontginning van delfstoffen, opwekken van energie, winning van water, bouw
Tertiair: diensten en handel (profit) winkels, banken
Quartair: diensten en handel (non-profit): onderwijs, overheid, transport
2
, YAM
1.1.3 SECTORIËLE VERSCHUIVINGEN IN DE ECONOMIE, PRODUCTIVITEITSSTIJGING EN DELOKALISATIE
LEIDEN TOT DESINDUSTRIALISATIE
Modernere landbouw (geautomatiseerd, machines) à minder actieve bevolking is primaire sector à meer
tewerkstelling in secundaire sector: industrie à hogere lonen, velwaart stijgt à cionsumptie stijgt dus ook
meer industrie à gestegen welvaart = meer tewerkstelling in tertiare sector (transport, handel, diensten)
Daling tewerkstelling id secundaire sector ih Westen door 3 fenomenen:
1. Productiviteitsstijging: minder middelen moeten inzetten voor hetzelfde resultaat
2. Diensten aan bedrijven: taken w door externen gedaan in tertiaire sector (boekhouding, onderhoud,
design…) dat vroeger behoorde tot de indsutrie zelf (intern)
3. Delokalisatie: verplaatsen van producte naar een ander land waardoor de tewerkstelling in het
oorspornkelijke land afneemt = desindustrialisering
1.1.4 DE DEFINITIE
halffabrikaat
verwerkende
grondstof basisindustrie
industrie
eindproduct
- Grondstoffen uit landbouw off mijnbouw leveren producten die niet altijd rechtsreeks bruikbaar zijn vb
klei, vlas.
- Deze producten w id basisindustrie verwerkt tot hallffabrikaten vb baksteen, linnen.
- De verwerkende industrie maakt van deze halfafgewerkte producten eindproducten vb huis, kledij.
- Industrie is de verwerking van grondstoffen tot halffabrikaten (basisindustrie) of fabrikaten in
bedrijfsgebouwen op voldoende grote schaal met behulp van door drijfkracht aangedreven machines.
- Via halffabrikaten naar fabrikaten: verwerkende industrie
Proces bij vb LEGO
FASE 1: ontginning: basisgrondstof: ontginning van aardolie
FASE 2: basisindustrie: aardolie w verwerkt n aardolieraffinaderij. De benzine w id chemische industrie
omgezet in grabulaatkorrels.
FASE 3: verwerkende industrie: de granulaatkorrels w id LEGO febriek omgezet on LEGO blokjes
INDUSTRIE ID WERELD
Zijn ontwikkelde landen ook industrielanden?
Ja: industrie lijkt de motor voor de grotree welvaart/ ontwikkeling = tewerkstelling. Onmiddellijk valt ook de
Noord-Zuidgrens op: sterk geindustrialiseerd Noorden en minder geindustrialiseerd Zuiden.
3