Resume
Samenvatting Leerstoornissen Lezen
- Établissement
- Hogeschool Gent (HoGent)
Logopedie 2 - semester 2 - Ontwikkelingsstoornissen 2: Leerstoornissen: Lezen
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
SAMENVATTINGONTWIKKELINGSSTOORNISSEN:
LEERSTOORNISSEN: LEZEN
1. WAT MOET JE KENNEN/KUNNEN
A. SCHRIFTELIJK EXAMEN
- Criteria voor diagnose dyslexie kunnen geven
- Criteria voor terugbetaling dyslexie kunnen geven + uitleggen wat we verstaan onder hervalsessies en
ouderbegeleiding
- Kunnen aangeven hoe je het lexicaal en sublexicaal decoderen kunt onderzoeken
- Kunnen beschrijven van aspecten van leesvloeiendheid + hoe dit te meten
- Kunnen uitleggen wat een dyslexie woordenkast is
- Kunnen uitleggen wat er wordt bedoeld met transactioneel kader van behandeling van dyslexie
- Kunnen omschrijven welke therapeutische principes EBP zijn in leestherapie
- Kunnen omschrijven wat de dwaalwegen zijn
- De ≠ remediëringsmethodieken kunnen bespreken
- De ≠ specifieke instructiebehoeften van kinderen met dyslexie kunnen bespreken
- Algemene therapeutische richtlijnen kunnen bespreken
- Therapiedoelen voor elk ICF-aspect/domein kunnen aangeven
- Belang van psycho-educatie aan ouders + kind kunnen bespreken
- ≠ bekende therapiematerialen + programma’s kunnen bespreken
- Belang van aantrekkelijke leesboeken kunnen uitleggen
- Relatie tussen leesvloeiendheid + begrijpend lezen kunnen uitleggen
- Weten wat compenserende voorleessoftware is + hoe die de zelfredzaamheid van kinderen kan
stimuleren (laatste youtube-filmpje in PPT_behandeling dyslexie)
B. MONDELING EXAMEN/CASUS
- In een casus relevante gegevens markeren
- Onderzoeksgegevens correct interpreteren (= de ruwe + normscores kwantitatief correct
benoemen/interpreteren + foutenanalyse maken + leesstrategieën kunnen omschrijven)
- Aangeven of de juiste tests werden gebruikt, of er tests extra zouden moeten worden afgenomen om
een beter beeld te krijgen of omdat er te weinig handvaten zijn voor therapie
- Aangeven of cliënt recht heeft op terugbetaling door RIZIV
- Aangeven of er mogelijks sprake is van dyslexie (koppelen aan diagnose-criteria)
- De prioritaire therapiedoelen bepalen
- Omschrijven hoe therapie aangepakt zou moeten worden
- Therapieplan voor enkele weken uitschrijven
1
,HOOFDSTUK 0 – HERHALING OS1-
DYSLEXIE
(1 groot examen, zowel dyslexie lezen + spelling en dyscalculie, telt voor 50% op hele OLOD-
ontwikkelingsstoornissen)
1. BELANGRIJKE WEETJES OM TE ONTHOUDEN
2. KENNIS NORMALE ONTWIKKELING VAN LEZEN EN SPELLEN
Aanvankelijk lezen + spellen → wnr kind nog niet alle fonemen + grafemen kent
- Foneem: klank die je hoort
- Grafeem: wat je op papier schrijft
- Herkennen van woorden
o Fonologische herkenning + verwerking
o Orthografische herkenning + verwerken (hoe woord geschreven is)
o Foneem-grafeemkoppeling (spelling) + grafeem-foneemkoppeling (lezen)
- Snelheid
o Automatisering
o Retrieval uit het LTG
- Begrijpen
o Morfologische + syntactische structuren
Morfologie: meervouden etc.
Syntactisch: onderwerp, persoonsvorm etc.
o Woordenschat
o Wereldkennis
o Metacognitie
Zelf in staat om na te denken over eigen gedachten
3 wegen om te gaan lezen (2 indirecte + 1 directe)
- Direct: kind ziet woord ‘tien’ en leest dit direct
- Indirect 1: kind ziet ‘tien’ en gaat opsplitsen in fonemen /t/ie/n/ → tien
- Indirect 2: kind ziet ‘tien’ en gaat opsplitsen in grotere chunks /t/ien/ → tien
2
, 3. ONDERSCHEID LEERMOEILIJKHEDEN EN LEERSTOORNISSEN
4. DEFINITIE DYSLEXIE
- Probleem met opslaan van orthografische woordbeelden + automatisatie van grafeem-
foneemkoppelingen
- Dyslexie is stoornis op woordniveau
- Automatiseringsproblemen blijken uit daling van kwaliteit van taakuitvoering bij taakverzwaring
- “Dyslexie is stoornis die gekenmerkt wordt door hardnekkig probleem met het aanleren + accuraat
en/of vlot toepassen v/h lezen en/of spellen op woordniveau”
o Achterstandscriterium ernst (pc < 10, klinische score)
o Hardnekkigheidscriterium didactische resistentie (RTI (respons-to-intervention
principe), ondanks intensieve remediëring gedurende min.
3 à 6 maand)
o Exclusiecriterium niet volledig te verklaren door andere oorzaken
5. PREVALENTIE DYSLEXIE
- Schatting van 2 à 10%
- 3% hardnekkige leesstoornissen
- Jongens > meisjes
6. COMORBIDITEIT
Komt vaak samen voor met
- Dyscalculie
- AD(H)D
- Spraaktaalstoornissen (SLI)
- DCD
7. VERKLARINGSMODELLEN
Multifactoriële oorzaak
3
, - Erfelijke risicofactoren (geen echte dyslexiegenen, wel risicoallelen om dyslexie te ontwikkelen)
- Omgevingsfactoren (leeservaring, SES, kans op onderwijs, geletterdheid thuis, etc.)
- Specifieke neurobiologische afwijkingen in gebieden van hersenen die betrokken zijn bij verwerking
van taaleenheden
o Hersendisconnectiviteit
o Fonologisch deficit
o Werkgeheugen deficit
o Automatisatie deficit
o Deficit executieve functies
8. KENMERKEN
- Automatisatieproblemen
- Problemen met organiseren + planning
- Handschrift
- Zelfvertrouwen
- Reeksen + rijtjes
- Omgaan met meervoudige instructies
- Meer denk- en verwerktijd nodig
- Lees- en spellingsproblemen, kernproblemen die aan basis liggen
o Onvoldoende geautomatiseerde GF-koppelingen
o Moeite met inprenten + oproepen van orthografische woordbeelden
- Taalmoeilijkheden
o Woordvinding, morfosyntactisch, verhaalopbouw zwak
- Geheugenproblemen
o Losse, op zichzelf staande gegevens moeilijk onthouden
o Complexe (meerledige) opdrachten moeilijker
o Afspraken + spullen vergeten
o Soms zwak auditief geheugen
- Aandacht- en concentratiemoeilijkheden
- Weinig zelfvertrouwen, socio-emotionele problemen, gedragsproblemen, faalangst, etc.
9. VROEGE SIGNALEN
- Enorme individuele verschillen tss kinderen
- Naast familiaal risico ook omgeving erg belangrijk (SES, leesinstructie, leesomgeving, motivatie…)
- Cognitieve fcts & taalfuncties
10. BELANGRIJKSTE VOORSPELLERS (NAAST ERFELIJK COMPONENT +
TAALVAARDIGHEID)
- Beginnende geletterdheid
- (Meta)fonologisch bewustzijn/vaardigheden
o Inzicht in klankstructuur van gesproken taal
o Auditieve analyse- en synthesevaardigheid
- Letterkennis
o In kleuterperiode ‘invented spelling’ erg belangrijk
Vb. kind schrijft ‘balen’ i.p.v. ‘ballen’, heeft nog geen les ofzo gehad
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur margotvermeersch. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
80364 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans