Namen in ppt kennen, enkel boek niet//Blauwe balk in ppt+ kennen, enkel in boek + niet kennen
MENSEN VERSTAAN 1
1.1 WAT IS PSYCHOLOGIE EN WAT IS HET NIET?
Psychologie =
De wetenschap van gedrag en geestelijke processen (mentale activiteiten Gevoel en denken).
− Interne processen - enkel indirect waarneembaar
− Externe processen – waarneembare gedragingen
− Wetenschap! – gebaseerd op objectieve, verifieerbare gebeurtenissen
1.1 PSYCHOLOGIE ≠ PSYCHIATRIE
• Psychiatrie:
− Medisch specialisme
− Geneesmiddelen voorschrijven
− Medische invalshoek – geestelijke “ziekte” of stoornis
Psychiater= ook een arts, mag medicatie voorschrijven
verschil psycholoog vs psychiatrie: psychiatrie is medische invalshoek. Vaak samenwerken tussen de 2
KRITISCH NADENKEN: WETENSCHAP OF NIET?
Richtvragen kunnen opnoemen en wat kunnen uitleggen
( kennen en snappen):
6 richtvragen: onderscheid met pseudopsychologie of psychologisch gebabbel
• Wat/wie is de bron? = wie vind dat dat werkt
• Is de bewering redelijk of extreem? Redelijk= meer marge dat het kan kloppen / extreem= toch maar
raar, moet ik toch eens verder bekijken
• Wat is het bewijsmateriaal? Bv jongeren dat het gevolgd hebben opvolgen en kijken of ze nog in
aanraking komen met justitie en dat bekijken
• Kan de conclusie door een vervorming zijn beïnvloed? Emotionele bias = door emoties laten leiden /
selectieve waarneming = onthouden van dingen die bevestigd worden / bevestigings bias
• Worden veelvoorkomende denkfouten vermeden?
• Zijn er voor het probleem verschillende invalshoeken nodig?
1.2 WAT ZIJN DE 6 BELANGRIJKSTE PERSPECTIEVEN?
6 visies op wat ons gedrag bepaalt
Samenvatting op p20
• Biologisch
• Cognitief
• Behavioristisch -> de stromingen
• Holistisch
• Ontwikkeling
• Sociocultureel
,1.2.1 MODERN BIOLOGISCH PERSPECTIEF
- idee: lichaam kan apart van geest worden bestudeert: rationalisme (= bepaalde reden is brom kennis,
niet de zintuiglijke ervaring)
zo komen we tot nieuwe wetenschappelijke inzichten
- wat bepaalt gedrag: de geest= product hersenen oorzaken van gedrag in zenuwstelsel, hormonen en
genen
- wie wanneer? Descartes 17e eeuw
Twee varianten:
• Neurowetenschap: focus op processen in de hersenen (wat heb ik in aanleg, is het al dan niet
aangepast
• Evolutionaire psychologie: focus op genetica en invloed van omgeving hierop Darwin natuurlijke
selectie (= de meest aangepaste zal overleven)
1.2.2 HET BEGIN VAN DE WETENSCHAPPELIJKE PSYCHOLOGIE + HET MODERNE COGNITIEVE
PERSPECTIEF
Het begin van de wetenschappelijke psychologie (eerder info)
• Grondlegger: Wundt 1879
− zoektocht naar de ‘elementen van het bewustzijn’ (bv hoe leren we,..)
− 1ste wetenschappelijke experimenten psychologisch labo
− methode introspectie – kritiek: te subjectief! (vragen hoe mensen iets beleefd hebben en van
hieruit conclusies trekken, niet wetenschappelijk genoeg > zwakke plek)
• Titchener: structuralisme
‘de meest elementaire structuren van de geest aan het licht brengen’, opzoek gaan naar structuur
mens
Het begin van de wetenschappelijke psych.
• Gestaltpsychologie: nadruk op ‘perceptuele gehelen’ ipv delen (het geheel is meer dan de som v/d
delen!! bv cirkel met puntjes, je maakt er zelf cirkel van)
• James: functionalisme
− inspiratie bij Darwin
− Hoe past de mens zich aan?
− 1ste toegepaste psychologie
(niet een structuralisme omdat hij meer wou focussen op functies bv geheugen > hoe passen we
ons aan aan donkere omgeving)
Zwakke plek:
Introspectieve methode: subjectief
Niet wetenschappelijk
Het moderne cognitieve perspectief:
- idee: nadruk cognitie, door technische vooruitgang geest gaan zien als complexe computer
alle mogelijke informatieverwerkingsprocessen onderzocht door moderne cognitieve psychologie
wetenschappelijke methode gebruiken om geest te onderzoeken > objectiever bv barin imaging-
technieken
- wat bepaalt gedrag: iemands uniek patroon waarneming, interpretaties, verwachtingen,..
- wie wanneer: Wundt en James, gestaltpsychologen en cognitivisten
,1.2.3 BEHAVIORISTISCH PERSPECTIEF
• Watson: ‘wetenschap gedrag en omstandigheden in de omgeving die dit gedrag beïnvloeden
- Experiment: hondje- belletje
- de wet van het effect
- Als je gedrag een effect heeft ga je het herhalen (zeker als het positief is)
- Alles wat je niet ziet is onderzocht
=> klassieke conditionering
• Waarneembare gebeurtenissen! S-R
- S-R licht uitdoen, je hebt niemand nodig om het te doen, geur eten honger
- Als de denkprocessen tussen S en R niet bestudeerd worden, mentale dus niet, enkel
het waarneembare
- (S-R bv geur eten > honger denkprocessen tussen s en r worden niet bestudeert,
enkel waarneembare)
• Skinner: oorzaak gedrag ligt in omgeving = nature
- Bv hond pootje aanleren: gedrag bekrachtigen met beloning > invloed omgeving te
veranderen
=> opperante conditionering
• Verdienste:
− invloed van omgeving op leren (consequenties van gedrag)
− Strategieën om gedrag te wijzigen door omgeving te veranderen (zie H3)
- idee: psychologie wetenschap waarneembaar gedrag niet mentale processen
- wat bepaalt gedrag: prikkels in omgeving
- wie: Watson en Skinner
1.2.4 PERSPECTIEVEN VANUIT DE GEHELE PERSOON
3 visies die kijken naar mens in zen geheel en bestuderen: onbewuste:
• Psychodynamische psychologie
• Humanistische psychologie en positieve psychologie
• Psychologie van karaktertrekken en temperament
Psychodynamische psychologie
- idee: persoonlijkheid en psychische stoornissen komen voort uit processen in onbewuste (= onbekend
voor onszelf/ wat we niet door hebben maar er wel is)
Freud bekent met de psychoanalyse ( droomanalyse en vrije associatie) > kritiek niet toetsbaar
(Volgens freud worden wij bepaald door onze verlangens)
- wat bepaalt gedrag: processen onbewuste geest
- wie wanneer: Freud
− Kritiek: niet toetsbaar (kritiek op Freud)
- Afgeleid uit gedrag zieke mensen
- Hij vertrekt vanuit psychisch ongezonde mensen
Humanistische psychologie en positieve psychologie
- idee: nadruk menselijke groei ipv stoornissen (=tegen determinisme van psychoanalyse en
behaviorisme). Denk aan behoeftepiramide, pas als we aan onderste behoeftes voldoen kunnen we
doen aan zelf realisatie
- Nieuwe, positieve weg: groei, mogelijkheden, vrije wil
Positieve moet bijdragen tot geluk en welzijn individu en groepen
- wat bepaalt gedrag: aangeboren behoeften om te groeien en zo goed mogelijk te verwezenlijken
, bij positieve zijn innerlijke processen minstens even belangrijk als prikkels omgeving
− Grondhoudingen hulpverleners
− Positieve psychologie: bijdragen aan geluk en welzijn (welke factoren bepalen geluk?)
Humanisten zijn ontstaan uit bahaviorisme en psychoanalyse.
Determinisme= grenzen van iets bepalen, beperken.
- wie wanneer: Rogers en Maslow
Psychologie van karaktertrekken en temperament
- Al typologieën bij oude Grieken (4 humores)
- idee: eigenschappen die hetzelfde blijven doorheen de tijd= consistent bv hoe intro of extravert
iemand is ( kan wel afhangen van de situatie). Individuen kunnen worden begrepen in termen van hun
temperament en blijvende karaktertrekken > verschil tussen mensen door verschil in temperament en
karaktertrekken en deze blijven consistent in tijd en situaties
Er is heel lang fascinatie tussen mensen
Fascinatie= betovering, verblinding
- wat bepaalt gedrag: unieke persoonlijkheidskenmerken die consistent zijn
- wie wanneer: oude grieken en moderne persoonlijkheidspsychologen
1.2.5 ONTWIKKELINGSPERSPECTIEF: NATURE VS NURTURE
= nature vs nurture
Nature= biologisch (aangeboren)
Nurture= behavior (aangeleerd)
- idee: psychologische verandering door interactie tussen erfelijke eigenschappen en invloed omgeving
= interactie tussen genen en aanleng
zelfbepaling (speelt een rol) > kunnen kiezen of we willen ontw op bepaalde vlakken/ wat we allemaal
gemeenschappelijk hebben bv klein geboren en groeien
- Voorspelbaarheid ontwikkeling – op zoek naar gemeenschappelijkheden
- wat bepaalt gedrag: interactie tussen erfelijke eigenschappen en invloed van omgeving
- wie wanneer: Piaget
1.2.6 SOCIOCULTURELE PERSPECTIEF: INDIVIDU IN CONTEXT (P 20)
Individu in context
- idee: sociale en culturele invloed kunnen invloed overstemmen van alle andere factoren die gedrag
beinvloeden = kracht situatie
o Invloed omgeving heeft een druk op ons gedrag
o nieuwe aandacht voor rol van cultuur: crossculture psychologie
- Kracht van de situatie= hoe bepaald een situatie ons gedrag
Conclusie: >>>>> 6 perspectieven nodig voor een realistische visie/ holistisch beeld
- wat bepaalt gedrag: kracht situatie
- wie: vele psychologen
1.3 HOE VERGAREN PSYCHOLOGEN NIEUWE KENNIS? P22
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur mereldebeck. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €10,79. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
