1. Recht, autonomie en gedwongen opname
1.1) Autonomie
o Autonomie is een belangrijke ethische waarde in de gezondheidszorg. Sinds de
jaren ’70 van de vorige eeuw is autonomie zelfs uitgegroeid tot hét thema bij
uitstek, waarbij ook het gezondheidsrecht volgde.
- In 2002 werd in België dan de Wet op de Patiëntenrechten goedgekeurd,
waarin de autonome positie van de ieder die te maken krijgt met
gezondheidszorg (doorgaans de patiënt of cliënt genoemd) werd vastgelegd
1.2) Patiëntenrechten
o Er zijn 7 fundamentele rechten voor al wie als ‘patiënt’ terecht komt in een
instelling voor gezondheidszorg.
o Deze rechten moeten worden gewaarborgd door alle beroepsbeoefenaars in de
gezondheidszorg.
o De rechten zijn:
- Ontvangen van een kwaliteitsvolle dienstverstrekking
- Vrij kiezen van de beroepsbeoefenaar
- Geïnformeerd worden over zijn gezondheidstoestand
- Vrij toestemmen in een tussenkomst, met voorafgaande informatie
- Kunnen rekenen op een zorgvuldig bijgehouden patiëntendossier, met
mogelijkheid tot inzage en afschrift
- Verzekerd zijn van de bescherming van zijn persoonlijke levenssfeer
- Neerleggen van een klacht bij een ombudsdienst
o In de GGZ komt autonomie van de patiënt in het gedrang.
- het geval wanneer er sprake is van ‘dwang’ – zoals bij een gedwongen
opname.
- Juridisch gezien kan de patiënt dan niet langer rekenen op patiëntenrecht
nummer 4 (vrij toestemmen).
In deze een situatie is er een conflict tussen de autonomie en de
veiligheid/beschermwaardigheid van de persoon met psychische
kwetsbaarheid.
1.3) Gedwongen opname
1.3.1) Grote lijnen
o Het gaat om een ‘beschermingsmaatregel’ die tot doel heeft de patiënt te laten
verzorgen
o Enkel de vrederechter kan beslissen (het gaat immers in tegen belangrijke
patiëntenrechten)
Het is altijd een tijdelijke maatregel
o Er gelden 3 voorwaarden
- De zorgontvanger heeft onvoldoende keuzevrijheid of innerlijk vermogen om
een verantwoorde keuze te maken
- er is gevaar/bedreiging voor de gezondheid
- er is geen andere geschikte behandeling
o Er is beroep mogelijk tegen deze procedure
o Patiënt kan nog steeds beroep doen op een ombudsdienst en ook alle andere
patiëntenrechten blijven gelden.
o Belang van communicatie en nazorg
, 1.3.2) Inleiding
o Uitgangspunt
- vrijheid is de regel
- vrijheidsberoving is een uitzondering die beperkt moet worden toegepast
o Ethische verantwoording
- het criterium ‘behandelnood/voordeel voor de patiënt’ is ondergeschikt aan
het criterium ‘gevaarlijkheid omwille van een psychische stoornis’
o Wettelijke basis voor:
- de in-observatiestelling in een psychiatrisch ziekenhuis
- het verdere verblijf in een psychiatrisch ziekenhuis
- de nazorg (buiten het ziekenhuis)
- de verpleging in een gezin
1.3.3) De wet:
o wet van 26 juni 1990 betreffende de bescherming van de persoon van de
geesteszieke
o beschrijft de voorwaarden en (spoed)procedures over de gedwongen opname
van een geesteszieke
o specifieert
- de behandeling in het ziekenhuis (organisatorisch, niet inhoudelijk)
- de verpleging in een gezin (organisatorisch, niet inhoudelijk)
- de rechtsmiddelen
tussenkomst van een rechter
verplichte aanwezigheid van een advocaat
beperkte duur van de maatregel
- de strafbepalingen
o 3 voorwaarden voor beschermingsmaatregelen
- geestesziekte
is eigenlijk niet omschreven in de wet! wel wordt vermeld dat het
‘ernstig’ moet zijn en dat een medisch expert dit bepaalt
wel omschreven: “de onaangepastheid aan de zedelijke,
maatschappelijke, religieuze, politieke of andere waarden mag op
zichzelf niet als geestesziekte worden beschouwd’’
dus… is alcoholafhankelijkheid en druggebruik een geestesziekte?
- gevaarscriterium
“zijn gezondheid en veiligheid (zeer) ernstig in gevaar brengen of
ernstige bedreiging vormen voor andermans leven of integriteit”
- andere geschikte behandeling ontbreekt
geen bereidheid tot vrijwillige hulpverlening staat op zich niet
vermeld in de wet, maar kan afgeleid worden uit de restrictieve
interpretatie van alle voorwaarden
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur karlijnemartens. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.