Practicum 2 KLP
Kenza Smets
H4: Klinische psychodiagnostiek bij kinderen en jongeren
Aanmelding en intake: CBCL/6-18
Methoden
● Gesprek (/interview) tussen cliënt/ouders/opvoeders en diagnosticus
● Observatie
● Inschattingsvermogen van de diagnosticus
● Een uitgebreid testinstrumentarium
○ Vragenlijsten (zelfbeoordelingsvragenlijsten, af te nemen bij derden:
ouders, gezinsleden, leerkracht, …)
○ Intelligentietesten
○ Testen voor vaardigheden o.a. neuropsychologische tests
○ Indirecte methoden
● Dossierstudie en documentanalyse
● Overleg met andere deskundigen (bv. leerkrachten, CLB-medewerkers, …)
● Spelmateriaal
● …
Algemene aandachtspunten bij kinderen en
jongeren
● Gesprek tussen cliënt/ouders/opvoeders en diagnosticus: betrek zowel het kind als
de ouders. (multi informant)
● Intake
○ Eerste gesprek met ouders én kind: geeft extra observaties en info over
ouder-kind interacties (bijv. communicatiestijl, gedrag tov elkaar)
○ Volgende gesprek(ken) kunnen apart
● Advies en rapportering
○ Houd rekening met voorkeur van ouders en kind
○ Apart met ouders: ruimte voor hun emoties en aanvullende informatie
(uitzondering bij jongeren 16-18j)
○ Gesprek met ouders én kind: ouders horen wat aan het kind wordt verteld
en kunnen hierop inspelen.
1
, ■ Recht op terugkoppeling! ouders ook horen hoe je dat vertelt→ ze
kunnen jouw woorden gaan gebruiken om te kopiëren/ mentale
zaken over te brengen.
● Gesprek tussen cliënt/ouders en diagnosticus: let op je communicatiestijl en
gesprekstechnieken
○ Aanpassen aan de leeftijd van het kind/jongere
■ Communicatiestijl: gevoelig voor mimiek en lichaamstaal, heel erg
terugkoppelen in hun beleving.
■ Metacommunicatie
○ Houd rekening met de verschillende gesprekspartners: alle partijen gezien
en voldoende aan het woord.
● Schenk extra aandacht aan observaties
○ Directe observatie
■ Kind: gesprek (bijv. fysieke verschijning, contactname), testafname
(bijv.taakgericht werken, faalangst, grove en fijne motoriek), vrij
spel (bijv. emotionele reacties), …
■ Ouder-kind interactie: communicatie, opvoedingsstijl,
betrokkenheid, …
■ School: observatie op de speelplaats of in de klas
○ Indirecte observatie
■ Bijv. via de ouders, leerkracht, andere professionals
Aanmelding
Sara
● WIE?
○ Cliënt: Sara, meisje van 12 jaar Aanmelder: moeder
● MET WAT?
○ Algemeen: Ouders hebben de indruk dat er iets scheelt met Sara maar
niemand kan er vat op krijgen.
○ Op sociaal vlak:
■ Stil en verlegen, zowel op school als bij vrienden.
■ Moeilijk om zich een houding te geven.
■ Komt soms erg arrogant over. Volgens moeder is dit een manier om
met haar verlegenheid om te gaan.
○ Vraag/verwachting
■ Moeder
● Expliciet: vraag naar assertiviteitstraining
● Impliciet: Moeder wil weten wat er scheelt met haar dochter
en hoe ze zal verder zal evolueren (cfr. zorgen over
toekomst).
■ Sara (cliënt)
● Volgens moeder ervaart Sara het zelf niet als een groot
probleem maar langs de andere kant wil ze er wel iets aan
doen.
2
, ● NET NU?
○ Er is geen concrete aanleiding. Haar moeder belt nu naar het Centrum
omdat het nu pas is dat Sara er iets wil aan doen. Vorig jaar wou ze dat nog
niet toen ze daarover werd aangesproken.
● NAAR HIER?
○ Beide ouders zijn actief in de gezondheidssector. Haar moeder is pedagoge
en verwijst zelf vaak door naar het Centrum.
Aanmelding is ontvankelijk→ past binnen centrum (problematiek, leeftijd,...) en op vlak
van deontologie geen problemen.
Intake: Screening van gedrags- en emotionele
problemen bij kinderen en jongeren: Child
Behavior Checklist 6-18 (CBCL/6-18)
Zoveel mogelijk informatie verzamelen→ in het intakegesprek 4 taken als diagnosticus:
● Informatie geven: werkwijze, aantal gesprekken,...
● informatie verzamelen
● Observeren
● Screeningsvragenlijst afnemen: als we het gevoel hebben dat we over bepaalde
dingen nog niet genoeg informatie hebben.
Wat wil je weten over klachten?
● Aanmeldingsklacht + andere klachten(domeinen)
○ 1. Inhoud: gevoelens, gewaarwordingen, gedrag, gedachten
○ 2. Sinds wanneer/ aanleidingen/oorzaken + verloop
○ 3. Ernst en gevolgen/impact
○ 4. Uitlokkende en inhiberende factoren
○ 5. Genomen maatregelen en hanteringsgedrag (van cliënt en omgeving)
○ 6. Attributies en ziektetheorie
○ 7. Vraag/doel
● Aandacht voor verschillende levensdomeinen (sociaal, schools, familiaal,….)
● Aandacht voor perspectieven van verschillende betrokkenen
3