Forensische Victimologie
Hoorcollege 1 – Emancipatie en juridische kaders:
Oorspronkelijke victimologie: sterk georiënteerd op het strafrecht (focus op eigen rol van het
slachtoffer bij totstandkoming misdrijf)
Hedendaagse victimologie: ook georiënteerd op andere rechtsgebieden dan strafrecht
Strafrecht:
- Risicotaxatie en bescherming
- Opsporing
- Vervolging
- Berechting
- Compensatie
Civiel recht:
- Risicotaxatie en bescherming (kindermishandeling)
- Compensatie
Bestuursrecht:
- Risicotaxatie en bescherming (huiselijk geweld)
- Compensatie
- Uitkering wegens arbeidsongeschiktheid
Slachtofferemancipatie: een korte geschiedenis
Verschillende factoren:
- Toegenomen mondigheid van burgers (burgers kwamen op voor zichzelf) van ‘law
in the books’ naar ‘law in action’ (daadwerkelijke implementatie van rechten voor
slachtoffers) doelen: verwerking, voorkomen secundaire victimisatie,
schadevergoeding
- Terroristische acties in de jaren 1970, leidde tot veel slachtoffers
- Vrouwenbeweging
- Toename criminaliteit, dus meer slachtoffers
- Het besef dat iedereen zomaar slachtoffer kan worden (risicosamenleving)
Kenmerken succesvolle slachtofferbeweging:
- Geschikte aanleiding
- Vertolker(-s) met aanzien (“the law of the few”: Jan Bastiaans)
- Wetenschappelijke onderbouwing
- Juiste timing en politiek klimaat
- Media-aandacht
6 cases (die relevant zijn voor de cursus):
1. WOII: slachtoffermarginalisatie na de oorlog, m.u.v. verzetsstrijders (Wet buiten-
gewoon pensioen) emancipatie begin jaren ’70 (hulpverlening gericht op praktische
, (huisvesting, kleding, voedsel) en medische zorg) later kwamen er wetten voor alle
oorlogsslachtoffers (Omkering bewijslast; Wet uitkeringen vervolgingsslachtoffers;
Wet uitkering burger-oorlogsslachtoffers; Bewijslast ontbreken causaal verband)
2. Vietnam: tijdens en vlak na de oorlog was er weinig/geen maatschappelijke steun en
Vietnam vets werden gezien als gevaarlijke gekken jaren ’80 werden Vietnam vets
gezien als helden en verdienden erkenning ‘street corner psychiatry’: psychiaters
gaan de straat op en strijden voor de belangen van de Vietnam vets (PTSS is erkend
als stoornis in DSM)
3. De Molukse (gijzel)acties: halverwege jaren ’70 ‘Centrale Beleids- en
Ondersteuningsgroep ten behoeve van de Nazorg van ex-Gegijzelden’ opgericht
eind jaren ‘70/’85 kwam ‘Onderzoek Stressgroep RUL’: ‘gewone’ slachtoffers hebben
ook behoefte aan psychosociale hulp (geïnstitutionaliseerde slachtofferhulp)
4. De vrouwenbeweging: diverse belangenorganisaties tegen seksueel geweld
o 1975: Vrouwen Tegen Verkrachting
o 1976: Vrouwen tegen Seksueel Geweld
o 1982: De Vereniging tegen Seksuele Kindermishandeling binnen het gezin
o 1983: Tegen haar wil
Blijf-van-mijn-lijfhuizen, Kijkduinconferentie & Kabinetsnota (bestrijding seksueel
geweld tegen vrouwen en kinderen) tegengeluiden (poppenmethodearrest; rapport
‘omstreden herinneringen’; Landelijke Expertisegroep Bijzondere Zedenzaken)
5. Fysieke kindermishandeling: resultaten slachtofferbeweging
o 1970: Vereniging tegen kindermishandeling
o 1972: Bureaus vertrouwensartsen (de huidige advies- en meldpunten
kindermishandeling)
o Schadevergoedingen (Commissie de Winter; kerk, jeugdzorg, fysiek/seksueel
misbruik)
o Richtlijnen voor professionals (signaleren en melden)
o Zorgspecialisatie (Centra voor Seksueel Geweld)
o Toename van overheidsbescherming (tijdelijk huisverbod opleggen)
6. Sekstoerisme en vrouwenhandel: Diverse belangenorganisaties
o 1986: Stichting Tegen Vrouwenhandel
o Verblijf, bescherming en opvang
o Intensivering opsporing (Taskforce Mensenhandel, RIEC, EMM)
o 1976: Schadefonds Geweldsmisdrijven
o 1980: betere behandeling in strafrecht en uitbreiding
schadevergoedingsmogelijkheid
o 1989: Fonds Slachtofferhulp
o 2000: Nationaal Rapporteur Mensenhandel
o 2002: Slachtofferhulp (slachtofferhulp Nederland)
o 2005: International Victimilogy Institute Tilburg
o 2007: Arq Psychotrauma Expert groep
o 2010: Slachtofferloketten bij OM
Neveneffecten van emancipatie van slachtoffer:
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur lauravonk. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.