Hoofdstuk 1 : Wat is intelligentie?
1 Wat is intelligentie?
1.1 Intelligentie in de naïeve psychologische theorie
- heel wat verschillende opvattingen over intelligentie
Naïeve psychologie
= dagelijkse leven
Sternberg
wat?
onderzoek naar de opvattingen van "leken" over intelligentie en deze vergeleken met de mening van
"experten" : zie 1.1.3
1.1.1 Standpunten mbt intelligentie
In verband met intelligentie leven er uiteenlopende, vaak zelfs tegenovergestelde opvattingen
1.1.2 Intuïtieve mensenkennis : leken
Psychologen
stellen theoretische verklaringen op voor alledaagse gebeurtenissen
Leken
= mensen zonder psychologisch opgeleide achtergrond
→ ook hun eigen ideeën die zij onderbouwen met hun eigen, alledaagse verklaringen.
Intuïtieve mensenkennis
→ hiermee brengt de leek gedrag van mensen in kaart
→ op basis daarvan : in staat gedrag van anderen en interacties tss mensen te begrijpen/verklaren
Gelijkenissen tss psychologen en leken
Hebben het elk vanuit hun eigen specifieke invalshoek vaak over dezelfde soort problematiek
→ psychologie als wetenschap : redelijk grote belangstelling onder leken.
Intelligentie in de volksmond
slim, pienter, snugger, knap, snel van begrip en in staat problemen van velerlei aard op te lossen.
Intelligent is iemand met veel kennis en inzicht, iemand die een probleem snel kan doorgronden, die
snel iets doorheeft, …
1.1.3 Wat denkt een leek over intelligentie? (Onderzoek Stenberg)
Robert J. Sternberg
Wie?
werkte aan ontwikkeling van een alomvattende intelligentietheorie
,Onderzoek
- naar de mening van "leken" tov experten over intelligentie
Verloop onderzoek
interviewden in 1981, persoonlijk en via de post, een groot aantal mannen en vrouwen over hun
opvatting over het begrip intelligentie.
- studenten
- onderzoekers
- mensen die boodschappen deden in een supermarkt
- mensen die reageerden op een advertentie in een dagblad en respondenten van een
telefonische enquête
→ vroegen de leken niet om directe definitie van het begrip intelligentie : kozen indirecte benadering
Besluit onderzoek
1. Leken hebben een impliciete theorie over intelligentie
2. Lekenopvatting : hoge correlatie m/d bevindingen van formele IQtest : enkel juiste inschatting
van IQ bij goed gekende persoon
Verschil impliciete theorie van leken over intelligentie en wat met klassieke IQ-test wordt gemeten
- bevat bredere waaier van vaardigheden
- heeft meer aandacht voor het alledaagse gedrag + cogn. vaardigheden die belangrijk zijn bij
de dagelijkse interacties
- sociale aspecten en motivatie toegevoegd aan het intelligentieconcept
! wat psychologen in het algemeen onder intelligentie begrijpen ligt i/d lijn van wat mensen die op dit
terrein niet wetenschappelijk zijn getraind ervan vinden
Wat psychologen bestuderen als zijnde intelligentie
- correspondeert slechts ten dele m/h algemene brede idee van intelligentie dat in de
maatschappij leeft
- “common sense” idee van intelligentie reikt veel verder dan wat psychologen met tests meten.
Verschil theorie leken en psychologen
- Gedragingen als “doet buitengewoon goed zijn best” door leken vaak gezien als onderdelen
van intelligentie
→ psychologen : gedefinieerd als werkhouding en motivatie, niet zuiver en alleen in termen
van intelligentie.
- Leken breder en diffuser beeld van intelligentie dan psychologen die, binnen een beperkter
intelligentie concept, fijnere nuances onderscheiden
1.1.4 Taak van psychologie als wetenschap
Belangrijke taak voor de psychologie
vanuit een systematisch en wetensch. gezichtspunt, het begrip ‘intelligentie’ zorgvuldig af te bakenen.
→ noodzakelijk om begrip eenduidig en zuiver te definiëren en meetbaar te maken
→ wordt duidelijk dr wirwar van opvattingen
,De wetenschappelijke psychologie onderscheidt zich in twee opzichten van de ‘naïeve’
psychologie (= lekenopvatting)
1. Streeft als empirische, wetenschappelijke discipline ernaar te werken met zo zuiver mogelijk
gedefinieerde en meetbare concepten.
2. Binnen de wetenschappelijke psychologie :
- toetsing theorieën, hypothesen en verwachtingen over psychologische verschijnselen
- waar mogelijk bevestigd aan de hand van onafhankelijke en zo objectief mogelijk verkregen
of verzamelde onderzoeksgegevens
1.2 Wetenschappelijke afbakening van het begrip
1.2.1 Academische intelligentie
Academische intelligentie
= afgebakend tot ‘academische’ intelligentie
= het presteren mbt schoolse taken en problemen die een vastgesteld doel, een vaste structuur en
vaststaande onderdelen hebben
Andere soorten intelligentie
- sociale
- alledaagse
- praktische
!! academisch : kent een veel breder bereik
1.2.2 Intelligentie: wat de test meet (definitie van Boring)
Definitie Boring
"Intelligentie is dat wat de test meet"
Kenmerken definitie
- circulair : de twee elementen van de definitie hebben elkaar nodig om een verklaring te
geven) + geeft eigenlijk geen verklaring
- zeer veel gebruikt
Nadelen
- zorgt voor nauwe, en hoogstwaarschijnlijk onjuiste, definitie van intelligentie
→ gaat heel erg uit van de juistheid van de intelligentietesten
- eerder verwarrend dan helder, meer kwaad dan goed gedaan
Kritiek Sternberg
- definitie is erg conservatief
- in ieder geval één extra criterium nodig om uit te maken of instrument een intelligentietest
genoemd kan worden
Kritiek Boring
- definitie erg beperkt
, 1.2.3 Wetenschappelijke definities : enkel lezen, niet kennen
→ examen : wat is het verschil tss definitie van leken en wetenschappers?
1.2.4 Niveaus van intelligentie: A, B en C
Niveaus van intelligentie
Ordenen van definities in niveaus A, B en C (Vernon)
Niveau A:
Wat? het aangeboren – niet door stimulering vanuit de omgeving, door voeding, door
opvoeding of leerervaringen beïnvloede – potentieel tot intelligent handelen.
Kenmerken - aangeboren
- cultuuronafhankelijk en stabiel
- ligt vast in de fysieke hersenstructuren
- niet meetbaar (ligt voorbij dat wat meetbaar is) en is daarom een theoretische
veronderstelling
Synoniem genotypisch niveau van intelligentie
Veranderen? - moet plaatsvinden i/d fysieke structuren die van ouder op kind worden
doorgegeven
- proces duurt vele generaties.
Intelligentie B:
Wat? - resultaat v/d interactie tss genetische aanleg enerzijds en omgevingsinvloeden
en leerervaringen anderzijds.
Synoniem levensintelligentie : de intelligentie zoals deze werkt en zich manifesteert in de
loop van het leven, de studie, het werk,
fenotypische vorm van intelligentie: de cognitieve vermogens waarover
iemand op een bepaald moment in de tijd beschikt en die het resultaat zijn
van alle voorafgaande (leer)ervaringen.
Kenmerken - wel te meten, te schatten of te beoordelen
- mede afhankelijk van:
1. opvoeding
2. leefomstandigheden voor en na de geboorte (voeding, culturele
gewoonten)
3. onderwijs
4. levenservaringen
- cultuurgebonden en veranderlijk
- in principe meetbaar : zal dus nooit volledig samenvallen met intelligentie A
Intelligentie C: - wat een intelligentietest meet
Wat? - de gemeten intelligentie van een persoon
→ meeste wetenschappelijke definities van intelligentie: op niveau van intelligentie B en intelligentie C
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur yanahagens. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €8,89. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
