Resume
Samenvatting Sociaal Werk Verkennen
- Cours
- Sociaal Werk Verkennen
- Établissement
- Arteveldehogeschool (Artevelde)
Een samenvatting en notities van alle lessen en de bijhorende documenten.
[Montrer plus]
Vendeur
S'abonnerAperçu du contenu
Notities SOW verkennenLES 1: GLOBALE DEFINITIE
SOCIALE WERKBOOM
De sociale werkboom is een metafoor voor het sociaal werk. Alle sociaal werk praktijken hebben een
gemeenschappelijke stam en wortels: historische wortels, kern van sociaal werk, de globale definitie
en gemeenschappelijke vaardigheden,… de kruin heeft verschillende takken en vertakkingen: diverse
domeinen (13 domeinen van de stage), het sociaal werk bestaat niet en het sociaal werk verandert al
naar geland diverse invalshoeken.
GLOBALE DEFINITIE
De definiëring van sociaal werk is een sociale constructie, een resultante van dialoog. Als we
nadenken over sociaal werk is het eerste dat in ons opkomt: ondersteuning, maatschappelijk, divers,
gelijkwaardigheid, rechtvaardigheid, hulp, zoeken naar knelpunten,…
‘Sociaal werk is een beroepspraktijk en een academische discipline die sociale verandering en
ontwikkeling, sociale cohesie, empowerment en bevrijding van mensen bevordert. Principes van
sociale rechtvaardigheid, mensenrechten, collectieve verantwoordelijkheid en respect voor diversiteit
staan centraal in het sociaal werk. Onderbouwd door sociaalwerktheorieën, sociale wetenschappen,
menswetenschappen en inheemse kennis, engageert sociaal werk mensen en structuren om
problemen aan te pakken en welzijn te verbeteren.’
=> in de definitie wordt het woord internationaal weggelaten omdat men dit niet passend vindt voor
een definitie sociaal werk. Want het zijn niet die naties die hier toe bijdragen maar de sociaal
werkers. Inheemse kennis is belangrijk om te weten hoe andere mensen staan tegenover bepaalde
maatschappijen en andere waarden en normen.
De globale definitie moet je niet vanbuiten kennen maar de 4 principes en 3 doelen van sociaal werk
ken je wel vanbuiten. De doelen van sociaal werk zijn:
Sociale verandering en ontwikkeling
Sociale cohesie
Empowerment en bevrijding van mensen
Participatieve methodologie is een soort vakjargon en moet je kunnen uitleggen. Sociaal werk steunt
op 4 principes en die moet je vanbuiten kennen en vooral kunnen begrijpen:
Sociale rechtvaardigheid
Mensenrechten
Collectieve verantwoordelijkheid
Respect voor diversiteit
Onderbouwing door kennis is in dit vak heel belangrijk, daarom krijgen we veel theorie. Sociaal werk
is een kennisberoep: sociaal werk theorieën, sociale wetenschappen en menswetenschappen maar
ook inheemse en lokale vormen van kennis (je vraagt je cliënt wat hij weet en vraag hem naar
oplossingen). Sociaal werk engageert:
Mensen én structuren (gedragspatronen, organisatie van maatschappij)
Om levensuitdagingen en problemen aan te pakken
En welzijn te bevorderen
, 1. Doelen uit de globale definitie
SOCIALE VERANDERING EN ONTWIKKELING: het verschil tussen de twee is dat sociale verandering
niet per se vooruitgang betekend, dit is niet altijd positief. Sociale ontwikkeling is iets dat een
positieve lijn aangeeft het is wel vooruitgang.
SOCIALE COHESIE: we moeten zorgen dat onze samenleving samenhangt, zodat die zo optimaal
mogelijk kan functioneren. We zijn een grote groep we moeten luisteren naar elkaar, solidariteit, om
mekaar te kunnen ondersteunen. Als je samenhangt dan wil je solidair zijn.
EMPOWERMENT EN BEVRIJDING: empowerment: je leert mensen voor zichzelf zorgen (micro), je
moet ook de structuren = overheid verbeteren (macro) en je gaat ook organisaties gaan versterken
(meso). Mensen versterken is niet hetzelfde als mensen empoweren (altijd 3 niveau’s). Bevrijding: of
emancipatie, het gaat over wegwerken van onderdrukkende structuren en contexten (bv.
vrouwenrechten, lgbtq community,…)
2. Participatieve methodologie
We gaan samen met onze klanten of individuen of groepen samen aan de slag. Je laat de andere
mensen ook een inbreng geven. In de definitie lezen we ‘sociaal werk engageert mensen en
structuren om problemen aan te pakken en welzijn te verbeteren.
3. Principes uit de globale definitie
SOCIALE RECHTVAARDIGHEID: dit is het ultieme doel om naar te streven. Is het sociaal rechtvaardig
dat?... we gaan die sociale rechtvaardigheden met zoveel mogelijk doelgroepen gaan bespreken om
hier iets mee te doen. (Bv. is het sociaal rechtvaardig dat er niet naar je eigendommen wordt
gekeken als je een studiebeurs aanvraagt? Is het sociaal rechtvaardig dat het leefloon hoog/laag is).
Dit zijn moeilijke discussies dus ons doel is die sociale rechtvaardigheid na te streven.
MENSENRECHTEN: we gaan hier een hele les aan wijden (zie les 2) mensen hebben recht omdat ze
mens zijn.
COLLECTIEVE VERANTWOORDELIJKHEID: Collectieve verantwoordelijkheid verwijst naar het feit dat
individuele mensenrechten enkel gerealiseerd kunnen worden als iedereen verantwoordelijkheid
opneemt voor elkaar en voor de gemeenschap. Denk aan de coronacrisis, als je je laat inent voel je je
collectief verantwoordelijk om geen medemens ziek te maken. (nog een vb. is klimaat)
RESPECT VOOR DIVERSITEIT: niet evident, er zijn heel veel verschillende mensen. Iedereen is anders.
We moeten als sociaal werker respect hebben voor iedereen zijn zijn. We hebben snel vooroordelen
over iemand maar als sociaal werker is dat niet aangewezen. Bv. iemand met weinig geld geeft zijn
laatste centen uit aan sigaretten omdat die dat belangrijk vindt terwijl dat voor jou miss niet zo is.
4. Onderbouwing van praktijken door kennis
Deze kennis is niet enkel theoretische kennis maar ook praktische kennis (body of knowledge= het
lichaam die je als sociaal werker moet meekrijgen om van daaruit je job goed te doen) ->
vaardigheden, technieken en ervaring horen daar ook bij. (dia 18 body of knowledge schema). Je
bekijkt het geheel van een persoon en focust je niet op één deeltje ervan, de mens in zijn globale
geheel. Sociaal werk wordt onderbouwd door inheemse en lokale vormen van kennis.
5. Welzijnsbevordering
,Welzijn gaat over hoe mensen zich voelen. Sociaal werk engageert mensen en structuren om
levensuitdagingen en problemen aan te pakken en welzijn te bevorderen.
LES 2: MENSENRECHTEN
Mensenrechten is één van de 4 principes van de globale definitie. Mensenrechten zijn fundamentele
rechten en vrijheden waar iedereen aanspraak op kan maken, ongeacht wie je bent. Je hebt deze
rechten omdat je mens bent. De mensenrechten werden voor het eerst neergeschreven na de 2e
wereldoorlog in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM). Het is opgebouwd
rond het idee: alle mensen op aarde zijn gelijk en hebben recht op een vrij en menswaardig leven.
1. Drie generaties mensenrechten:
1.1 Eerste generatie mensenrechten: burgerlijke en politieke rechten:
BURGERLIJKE RECHTEN: moeten de burger beschermen tegen ongeoorloofd overheidsoptreden. Bv.
het recht op leven, het recht op privacy, het recht op persoonlijke vrijheid,…
POLITIEKE RECHTEN: bieden de burger de mogelijkheid om deel te nemen aan het bestuur van zijn
land. Bv. recht om deel te nemen aan de verkiezingen, recht op vrije meningsuiting,…
1.2 Tweede generatie mensenrechten: sociale, economische en culturele rechten:
SOCIALE RECHTEN: moeten de burger toelaten tot een waardig sociaal bestaan. Bv. gelijke kansen,
sociale bescherming, gelijkheid van mannen en vrouwen,…
ECONOMISCHE RECHTEN: bieden de burger de mogelijkheid om deel te nemen aan een economisch
bestaan. Bv. gelijke toegang tot de arbeidsmarkt, billijke arbeidstoestanden en bescherming,…
CULTURELE RECHTEN: moeten burgers de toegang bieden tot een cultureel bestaan. Bv. het recht op
onderwijs, recht op culturele ontplooiing en culturele deelname,…
1.3 Derde generatie mensenrechten: collectieve of solidariteitsrechten:
COLLECTIEVE OF SOLIDARITEITSRECHTEN: recht op vrede, recht op ontwikkeling, het recht pop een
proper, gezond milieu, recht op behoud van eigen taal,… deze kennen vooral veel aanhang in
ontwikkelingslanden maar liggen nog niet vast in afdwingbaar internationaal recht.
=> alle mensenrechten versterken elkaar en zijn onderling afhankelijk, er is geen rangorde.
2. Belangrijke internationale documenten voor sociaal werk:
Er zijn heel wat verschillende internationale documenten relevant voor sociaal werk:
Universele Verklaring van de Rechten van de Mens
Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten
Internationaal Verdrag inzake economische, sociale en culturele rechten
Verdrag inzake uitbanning alle vormen van rassendiscriminatie
Verdrag inzake uitbanning alle vormen van discriminatie van vrouwen
Verdrag inzake de rechten van het kind
Inheemse en tribale volkeren Verdrag
=> op Europees niveau zijn de mensenrechten vervat in tal van verdragen en wetten
, 3. Mensenrechten en Belgische grondwet:
In België en Vlaanderen vind je op heel wat plekken in de wetgeving verwijzingen naar de
mensenrechten. In het bijzonder zijn ze opgenomen in de Belgische grondwet. Bv.:
Artikel 10: Belgen zijn gelijk voor de wet. Gelijkheid voor mannen en vrouwen is gewaarborgd
Artikel 23: Het recht op een menswaardig bestaan voor iedereen
Artikel 24: De vrijheid van onderwijs
MAAR heel wat rechten staan onder druk. Een van de redenen hiervoor is het afkalven van de
Verzorgingsstaat. Deze staat in voor het welzijn van de burgers maar meer en meer wordt er minder
financies besteed aan die welzijn en gezondheidszorg. De taak van sociaal werk bestaat er dan ook in
om te blijven vechten voor de rechten van de mens op alle levensdomeinen.
LES 3: ONTSTAANSGESCHIEDENIS
Canon sociaal werk: is een website waarin alle sleutelfiguren en organisaties staan met betrekking
tot sociaal werk voor Vlaanderen Nederlands en de rest van Europa.
INLEIDING:
Anderen helpen is zo oud als de mensheid, mensen hebben elkaar nodig om te overleven en dat is al
altijd zo. In dit hoofdstuk gaan we kijken naar hoe mensen elkaar doorheen de jaren geholpen
hebben en dit moet altijd bekeken worden vanuit een maatschappelijke en historische context. Het
huidige sociaal werk vindt zijn wortels in de ontstaansgeschiedenis.
1. Middeleeuwen: +/- 500 tot +/- 1500
1.1 Geven aan de arme is geven aan God:
In de middeleeuwen was het Katholieke geloof heel dominant. Christelijke Naasten liefde is de zorg
voor de mensen die het moeilijk hebben en de 7 werken van barmhartigheid is de drijfveer:
De hongerige spijzen
De dorstige laven
De naakten kleden
De vreemdelingen herbergen
De zieken verzorgen
De gevangene bezoeken
De doden begraven
God heeft hiermee de bedoeling dat de armen zien ervoor zorgt dat diegene die het goed heeft zich
herinnert aan de plicht tot naastenliefde. Rijken moeten delen met anderen, maar we moeten niet
naïef zijn, het delen met anderen is niet altijd uit naastenliefde maar vaak uit eigenbelang, zo verdien
je een plaats in de hemel. Vooral de kloosters gaan die zorg inrichten.
Franciscus van Assisi: hij is kritisch tegenover het rijke instituut de Kerk. Hij pleit voor een leven in
armoede en dienstbaarheid. En heel zijn leven stond in het teken van zorg voor anderen. Hij stelt dat
mensen die in armoede leven en die delen met armen dichter bij god staan en een plaats in de hemel
verdienen. Want ‘geven aan een arme is geven aan God’.
1.2 Geven aan de arme is zorgen voor het collectief belang:
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur bodehemptinne. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €8,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
79650 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans