Met deze samenvatting een 9,3 gehaald!
De samenvatting bevat alle theorie die je moet kennen voor het tentamen van persoonlijkheidsleer. Gemaakt aan de hand van de studentenhandleiding van Fontys.
Mary Calkins was de eerste vrouwelijke student die aan Harvard studeerde, met dank aan
James Williams. Mary heeft echter nooit de doctorstitel gekregen.
Persoonlijkheid zijn de psychologische eigenschappen die een zekere continuïteit verlenen
aan het gedrag van een individu in verschillende situaties en op verschillende momenten.
(Ook wel de rode draad van ons leven).
Persoonlijkheid maakt ons niet alleen menselijk, maar door onze persoonlijkheid verschillen
we ook van alle andere mensen.
Persoonlijkheid is uit verschillende dingen onderbouwt:
- Biologie en evolutie (nature)
- Ontwikkeling
- Nurture
- Sociale netwerken en cultuur
Snel een overzichtelijk beeld van de huidige persoonlijkheidskenmerken van een individu?
- Theorieën over temperamenten, trekken of typen.
Zoek je een manier om iemand te begrijpen en deze persoon beschouwd als een zich
ontwikkelend, veranderlijk wezen?
- Psychodynamische theorie
- Humanistische theorie
- Existentiële theorie
- Sociaal-cognitieve theorie
Ben je geïnteresseerd in de manier waarop individuen elkaar begrijpen en wil je graag weten
welke ideeën mensen over elkaar hebben?
- Impliciete persoonlijkheidstheorieën
Vraag je je af of mensen overal ter wereld elkaar op dezelfde manier begrijpen?
- Crossculturele onderzoek
10.1.1
Displacement van agressie (verschuiving) is een term van Sigmund Freud. Het is eigenlijk
het aanwijzen van een zondebok. Voorbeelden hiervan zijn als jij op je donder krijgt van je
baas, dat je je woede dan niet op je baas projecteert maar op bijvoorbeeld een collega waar
je je veilig bij voelt.
David Barash stelde dat mensen die op pijnlijke of bedreigende situaties hebben gereageerd
door een ‘zondebok’ aan te wijzen, een evolutionair voordeel hadden omdat ze minder kans
hadden een volgende keer zelf slachtoffer te worden. Ook hadden ze meer kans zich voort te
planten en de neiging tot agressie (displacement) op hun nakomelingen over te dragen.
Sigmund Freud nam het idee van Darwin over dat we nakomelingen zijn van een lange lijn
van voorouders die waren gemotiveerd om te overleven en zich voort te planten (neiging tot
seks (genot) en agressie). We zouden ons volgens Freud doen voortkomen uit een op seks
gebaseerd ‘overlevingsinstinct’ en een ‘instinctieve’ neiging tot verdediging en agressie.
Andere theoretici stelde dat persoonlijkheid ook op andere motieven gebaseerd zijn, zoals
sociale motieven die een basis hebben in de biologie.
, Uit moderne neurologie en evolutionaire psychologie blijkt dat het onjuist is om ervan uit te
gaan dat al het menselijk gedrag door slechts enkele basale motieven wordt veroorzaakt.
De wetenschap zegt dat elk motief in onze hersenen een afzonderlijke module is, en dat de
manier waarop een motief ons beïnvloedt een deel vormt van onze persoonlijkheid.
10.1.2
Ons gedrag wordt bepaald door zowel nature als nurture.
Persoonlijkheidstheoretici zeggen dat de ervaringen die je hebt opgedaan in je vroege jeugd
een grote rol spelen. Zo wordt je persoonlijkheid in grote mate door je ouders beïnvloedt,
niet alleen door hun genen maar ook door de omgeving.
Voorbeeld: uit onderzoek in gebleken dat bij kinderen die in een arme omgeving opgroeien,
een krimping te zien is in de hersenen en dat ze hersencellen in de thalamus verliezen.
Persoon-situatiecontroverse is een theoretische discussie over de relatieve invloed van
persoonlijkheidskenmerken en kenmerken van de omgeving op gedrag.
10.1.3
Al onze ervaringen moeten door interne mentale filters, deze filters representeren
kernelementen van de persoonlijkheid. Zo zou een extravert persoon de ervaringen vanuit
een extravert standpunt interpreteren.
Introvert-extrovert is een voorbeeld van beschrijvende persoonlijkheidstheorie
(karaktertrek).
Karaktertrek is een stabiel persoonlijkheidskenmerk waarvan men aanneemt dat het zich in
het individu bevindt en dat in verschillende omstandigheden een leidraad vormt voor
zijn/haar gedachten en handelingen.
Procestheorieën gaan verder dan beschrijvingen en verklaren de persoonlijkheid in termen
van de interne persoonlijkheidsprocessen (omvat motivatie, emotie, perceptie, leren en
onbewuste processen).
10.1.4
Volgens Juris Draguns is het concept persoonlijkheidstheorie een westerse uitvinding.
Andere culturen (niet-westerse) benaderen het probleem van verschillen tussen mensen op
een andere manier, bijvoorbeeld in religie:
- Hindoes beschouwen het begrip persoonlijkheid als een vereniging van
tegengestelde kenmerken.
- Chinezen hebben yin en yang als variant op ditzelfde thema (tegengestelde
krachten).
Enkele persoonlijkheidskenmerken komen in verschillende culturen voor. Mensen variëren
bijvoorbeeld in hun angstniveau en in hun neiging extravert of introvert te zijn.
In de Verenigde Staten leggen ze de nadruk op individualisme, dit wil zeggen dat degene die
opvallen door hun talent of intelligentie worden beloond.
In Azië, Afrika, Zuid-Amerika en het Midden-Oosten ligt de nadruk op collectivisme, hier
worden mensen beloond als ze binnen een groep passen.
Je persoonlijkheid is dus voor een deel een creatie van anderen.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Merel2023. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
