TITEL 1: Wezen en functie van het gerechtelijk recht
Hoofdstuk 1: Begripsomschrijving
Gerechtelijk recht = rechtsregels met betrekking tot de effectuering van materieelrechtelijke
aanspraken
Vb. ik ben een verkoper en wordt niet betaald en ik wil ervoor zorgen dat er toch betaald
wordt.
Art. 6 EVRM
• = Het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens
• Rechten zijn fundamenteel
o = er is geen uitzondering mogelijk (er is geen enkel recht waarbij we zeggen
dat dit voor u niet geldig is)
§ Bv. iedereen heeft fundamenteel recht op een advocaat
Er is een fundamenteel recht voor iedere burger van iedere lidstaat om een geschil dat hij
heeft voor te leggen aan een rechter en een rechterlijke oplossing te krijgen van dat geschil
Materieel recht = al de rechten en plichten die je krijgt uit de wet
• Ik verkoop u een goed, heb recht op betaling
• Als koper heb je recht op de levering van het goed
Wanneer het materieel recht niet in orde is/wordt geschonden à gerechtelijk recht
bv. ik betaal niet -> krijg een dagvaarding, wordt veroordeeld, krijgt een vonnis, beslag op
mijn goederen… zodat er uiteindelijk betaald wordt
Hoofdstuk 2: Bronnen
Internationale verdragen
• Sommige bevatten kwaliteitsvereisten inzake het gerechtelijk recht en algemene
beginselen van behoorlijke rechtspraak
• Art. 6 EVRM en art. 14 BUPO-verdrag doorslaggevend beslag
• Verordening
o Regels die uit het Europees recht komen à bv. Brussel Ibis (2012)
1
,à Deze regels gaan over nationale regels, want staan hoger in de hiërarchie
Smeltkaasarrest basis:
Oorsprong: in het buitenland was er een fabriek dat kaas verkochte. Het moest aan België
leveren maar er ontstond een conflict tussen het Belgisch recht en het internationaal recht
(wel (BE) /geen invoerrechten betalen) à Het Hof van Cassatie heeft beslist dat de
internationale regels voor het Belgische recht komt te staan
Internationale regels zijn procesrechtelijk belangrijk
Grondwet:
= rechterlijke macht (hoven en rechtbanken) + fundamentele waarborgen (voor een
onpartijdige en onafhankelijke rechtsbedeling)
Gerechtelijk Wetboek (Ger. W.)
Het gerechtelijk wetboek betekende een ware doorbraak van een vernieuwd gerechtelijk
recht in België
• Historiek: 1967
o Nieuw gerechtelijk wetboek à nieuwe structuur van rechtbanken waardoor
bepaalde verdwenen/afgeschaft
o Inwerkingtreding gebeurde stuksgewijs
o 1970: in werking getreden
• Charles van Reepinghen: voorzitter van de commissie
o Moest een nieuw procesrecht creëren
• Innovaties
o In persoon naar de rechter gaan, procedures veranderen
• Wijzigingen:
o Wet 3 augustus 1992
o Wet 26 april 2007
o Gerechtelijke hervorming (kantons) 2014
o Potpourri – VII 2015-2018 (veel wijzigingen)
De meeste wetswijzigingen zijn echter ontstaan uit een drang naar een vereenvoudiging en
versnelling van de rechtspleging
Heel veel zaken komt uit het romeins recht
Bv. art 1385 BW: komt rechtstreeks uit het romeins recht (bestaat sinds 1804 en is nooit gewijzigd
Hoofdstuk 4: basisbeginselen
Grondrechten:
= aantal fundamentele rechten of grondrechten beheersen het gerechtelijk recht
2
,Bv. het recht van verdediging
Het betreft subjectieve rechten die dermate voor de realisatie van de materiële aanspraken
van elk rechtssubject essentieel zijn dat hun schending te allen tijde door het objectieve
recht dient te worden gesanctioneerd
Toegang tot het gerecht:
= men heeft het recht op een vrije en kosteloze toegang tot het gerecht (en oplossing vh
geschil)
Rechtsweigering vanwege de rechter wordt altijd gesanctioneerd à art. 6 EVRM
• Men kan altijd en voor alles naar de rechter
• Toegang tot de rechter open
Onafhankelijk en onpartijdig gerecht:
• Uitspraak van het gerecht moet onafhankelijk en onpartijdig uitgesproken worden
• Spaghetti-arrest
o De rechter mag in beginsel zelfs geen schijn van bevooroordeling wekken
• De rechter mag niet beïnvloed worden en hoeft geen verantwoording af te leggen à
wel de uitspraak motiveren
Eerlijk en openbaar proces:
= Ieder heeft het recht op een eerlijke en openbare behandeling van het geschil binnen een
redelijke termijn met beslechting in een met redenen omkleden uitspraak in openbare
terechtzitting
Tegenspraak:
= de kans hebben om u op ieder moment in een procedure te verweren. Je moet in ieder
stadium van een procedure de kans krijgen om u te verweren, maar is niet verplicht
Alles moet aan de tegenpartij gestuurd worden zodat zij de kans hebben om zich te
verweren
à Geldt niet bij strafrecht (gebeurt later) . Bij gerechtelijk recht moet de kans op
tegenspraak er onmiddellijk zijn tenzij het absoluut niet anders kan, mag men de
tegenspraak verwerpen. à Eenzijdige procedure
• Mogelijkheid
o Niet verplicht om naar de rechtbank te komen, maar je kan wel veroordeeld
worden (bij verstek)
• Op elk moment proces
• Soms kan het niet
o Bv. je wilt beslag leggen op bepaalde zittingen van een persoon dan moet
deze persoon dit aan de rechter vragen. Het beslag aanvragen is zonder
tegenspraak (verrassingseffect) omdat men dit anders in eigen voordeel van
de tegenpartij kan lopen
3
, § Bv. bankrekening: als de tegenpartij het wist dan gaan ze direct de
rekening leegmaken -> hierna kan de tegenpartij tegenspreken bij een
proces (eenzijdig)
Procesgelijkheid:
= partijen hebben andere rechten en plichten (materieel recht: koper & verkoper dus niet
gelijk), maar als ze een geschil hebben staan de procespartijen op gelijke hoogte voor de
rechter
à Hebben dezelfde mogelijkheden om te handelen
Partijautonomie:
= beschikkingsbeginsel
Wie bepaalt de vooruitgang, wie is zit aan het stuur van de procedure?
• Partijen bepalen hoe de procedure loopt bij het burgerlijk procesrecht
• Ze zetten grenzen uit waarbinnen de rechter kan handelen en deze grenzen moet
respecteren
• Je kan alleen maar iets krijgen wat je gevraagd hebt
• Een rechter kan nooit iets geven als het niet gevraagd wordt. Wat aan de rechter
wordt gevraagd, kan hij op ingaan à de rechter kan tijdens de procedure bepaalde
middelen naar boven brengen uit zichzelf -> ambtshalve. Eens iets van openbare
orde is dan komt de rechter er boven
Bv. er is een schadegeval en ik vraag een schadevergoeding van 20.000 euro aan de rechter.
De rechter kan nee zeggen omdat hij nergens een reden ziet om aansprakelijk toe te kennen.
Hij kan de schade toekennen maar minder dan 20.000 euro. De rechter kan NOOIT de
schadevergoeding vergroten (bv je hebt meer verdient dus ik geef je 25.000)
Geding
= het verloop van de procedure
Geschil
= het voorwerp van de procedure
RECHT:
• Aanvullend recht
o = suppletief recht
o Rechtsregels waarvan men mag afwijken of mag aanvullen
o Bv. je sluit een huurovereenkomst over bepaalde zaken. Wanneer er in de
overeenkomst de partijen staan, het voorwerp en de prijs dan komt deze al tot
stand. Je mag er nog verschillende regels inzetten. Er is een overeenkomst maar de
kraan lekt. Men kan gaan kijken wie er voor moet instaan, maar er staat niets in de
overeenkomst over wie dit moet oplossen. Er is een regeling voor kleine en grote
herstellingen. De kleine moeten gedaan worden door de huurder en de grote door
de verhuurder. De partijen kunnen dit ook aanpassen in de overeenkomst
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur mauransuys. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
