ZSO 44 pH (zuur-base) evenwicht en regulatie
pH lichaamsvloeistoffen is resultaat evenwichtsreacties tssn zuren, basen, zouten in opl
pH extracelullaire vloeistof tssn smalle grenzen: 7,35-7,45, elke afwijking v normale spreiding
gevaarlijk omdat:
- Verandering concentratie waterstofionen stabiliteit celmembranen verstoren
- Eiwitstructuur veranderen
- Activiteit belangrijke enzymen beïnvloed
(pH < 6,8 / > 7,35 dodelijk)
Acidose
: pH v bloed < 7,35, spreekt over zuur want is opl veel H+ waardoor dus lage pH
Alkalose
: pH bloed > 7,45, spreekt over base want opl weinig H+ waardoor dus hoge pH
Acidose en alkanose beïnvloeden alle orgaanstelsel maar vooral:
- Zenuwstelsel
- Bloedvatenstelsel
erg gevoelig veranderingen pH
ernstige acidose (pH < 7) dodelijk want:
- Functie czs achteruit pt in coma
- Samentrekkingen hart zwakker, onregelmatiger, mogelijk ontstaan symptomen
hartfalen
- Bd daalt door vasodilatatie perifere vaten circulatoire shock mogelijk
Alkanose (pH > 7,45):
- Overprikkeling CZS, PZS zenuwachtigheid, spierspasmen, …
(problemen acidose komen vaker voor omdat bij normale processen in cel versch zuren bv
koolzuur gevormd worden)
Levensbedreigend pH < 6,7 en > 7,8
Bronnen zuren in lichaam:
- Metbolisme: verbranding voedingsstoffen CO2
- Voeding: bv in vlees aminozuren
- Onvolledige verbranding voedingstoffen bv. anaeroob metabolisme -> melkzuur in glucose
Klinische toestanden kunnen ook pH veranderen:
- O2-tekort productie zuur bij hypoxie
- Ischemie (slechte doorbloeding)
- Ademhalingsmoeilijkheden bv. hypoventilatie
- Nierziekten
- Diaree (basen geraken kwijt komen niet in bloed metabole acidose )
- Veel overgeven
, zuren continu geproduceerd in celmetabolisme die pH kunnen verstoren, noodzakelijk pH
boed binnen grenzen (7,35-7,45) houden voor:
- Stabiliteit celmembraan
- Fuctioneren eiwitten
- Activeren enzymen
Lichaam heeft buffersystemen die overmaat zuren kan opvangen
Buffer
: stabilisator die pH waarde stabiliseert door H+ uit oplossing te nemen / H+ toe te voegen
Essentiële chemische reactie v belangrijkste buffersysteem in bloed:
CO2 + H2O <-> H2CO3 <-> H+ + HCO3-
Koolstofdioxide + water <-> koolzuur <-> waterstofion + bicarbonation
- CO2
: stofwissedlingsproduct dat door longen -> respiratoir geëvacueerd longen spelen
belangrijke rol pH-regeling door minder / meer CO2 uit ademen
- H+
: nieren zin in staat te veel pronen uitscheiden bij verzuring, als te weinig protonen in
bloed kunnen nieren uitscheiding beperken
- HCO3-
: waterstofcarbonaat is belangrijkste bufferende stof die proton kan binden, nieren
spelen grote rol in verhoogde uitscheiding / terugresorptie naargelang of pH
verhoogd / verlaagd moet worden
Partiële druk v CO2 (Pco2) belangrijkste factor die invloed heeft op pH lichaamsweefsels
Pco2 stijgt pH dalen acidose (meer basisch)
Pco2 daalt pH stijgt alkalose (meer zuur)
Buffersysteem stabilisators die opgeloste verbindingen H+ kunnen toevoegen / verwijderen
waardoor pH veranderd kan worden v oplossing, belangrijkste systemen in lichaam:
- Bicarbonaatbuffersysteem
o Voorkomt pH verandert als zuren gevormd, is een regulator want kan H+
opnemen / leveren
o Belangrijkste systeem extracellulaire vloeistoffen (bloedplasma, erytrocyten, tubulaire
vloeistof)
o Kan grote hvl zuren aan aangezien lichaamsvloeistoffen zeer veel HCO3-
bevatten wat dus zuur is
o Stelt reactie voor CO2 met H20 dat H2XO3 gaat vormen en kan opsplitsen in
H+ en HCO3-
o Formule in 2 richtingen, te veel h+ betekent te veel zuur bicarbonaat gaat
reageren -> H2CO3 vormen uiteenvalt in H20 en CO2 CO2 door longen
uitgeademd gevormde zuren kwijt
o Krachtige buffer want h+ opnemen door HCO3- maar ook H+ leveren doordat
H2CO3 splitst en bicarbonaat vormt
HIER REACTIE SCHRIJVEN EN UITLEG DIA 9 ERBIJ