ZSO 17 zelfbeleving
Zelfbeleving
: geeft info over manier waarop iemand zichzelf ziet en ervaart
Aspecten die hierin rol spelen:
- Ideeën over eigen persoon
- Beleving eigen vaardigheden (cognitief, affectief, lichamelijk)
- Zelfbeeld
- Identiteit
- Gevoel eigenwaarde
- Algehele patroon emoties
- Lichaamshouding, motoriek, oogcontact, stem, spraak
- Sociale omstandigheden, spiritualiteit
Expressie
: tot uitdrukking brengen v gevoelens, gedachten, ideeën op meest uiteenlopende manieren
bv. kunst, muziek, non-verbale gedragingen
Communicatie
: proces waarbij persoon expressie overbrengt op ander
Zelbeleving persoon bepaald door evenwicht v socio-psychomatische eenheid bij persoon ->
dwz zelfbeleving wordt zowel beïnvloed op sociaal, psychisch als fysiek vlak -> deze factoren
beïnvloeden elkaar
Bv. ruzie met partner (sociaal) voel je je niet prettig (psychisch) en heb je geen eetlust (fysiek)
Gedrag wordt beïnvloed door volgende factoren:
- Belevingswereld
- Ontwikkeling
- Situatie v moment
- Mogelijkheden voor streven naar toekomst
Maar ook gedrag en expressief functioneren beïnvloed door:
- Mate v functioneren v diverse psychische functies
- Persoonlijkheid v zorgvrager
- Sociale context, opvoeding, scholing, ervaring zorgvrager
- Wijze v reageren v omgeving op gedrag zorgvrager
ABCDE niet geschikt voor info v zelfbeleving en belevingswereld pt te verzamelen omdat
deze tool gebruikt wordt voro acute, levensbedreigende situaties correct in te handelen en
snel te kunnen handelen -> het gaat hier vaak over fysieke schade
Toch wordt ABCDE tool ook gebruikt voor psychische klachten omdat bv hoofdpijn
veel voorkomend symptoom is v depressie maar ook kan het een bloeding zijn en dit
moet eerst worden uitgesloten
, Bij gesprek over zelfbeleving erg belangrijk is:
- Indruk die pt maakt
- Manier waarop pt praat over ziektegeschiedenis en ziektebelevenis
- Manier waarop pt over thuissituatie spreekt
- Lichamelijke en psychische hygiëne pt
Tijdens gesprek moeten volgende gegevens verzameld worden om volledig zicht te krijgen
op psychisch functioneren pt:
- Psychische functies
: zorgen dat persoon gevoelens heeft, waarneemt, denkt, zich bewust is van iets,
leert, onthoudt en vergeet
o Zorgt ervoor hoe persoon reageeert
- Persoonlijkheid
: strucutrele en dynamische eigenschappen v individu die zich uiten in karakteristiek
gedrag in versch situaties
o Gegevens verzamelen door observatie en gesprekken
o Na beeld over persoonlijkheid kan men iedere persoon individueel op juiste
manier benaderen
- Ontwikkeling
: ontwikkelingsfase waarin pt zich bevindt heeft invloed op gedrag
o Probleemoplossen kan pas als verstandelijke, sociaal-emotionele, lichamelijke
ontw voldoende is -> waar te nemen door
Manier waarop vragen stellen
Manier v verwerken info, teleurstellingen, …
Manier v infoverwerking, waarnemen en denken
o Lichamelijke ontw -> gewicht, lengte, reflexen, …
o Verstandelijke ontw -> meten met niveaubepalende intellligentietests
o Sociaal-emotionele ontw -> tijdens gesprekken en observaties
- Sociale context
: hierbij spelen waarden en normen belangrijke rol
- Communicatie en expressie
o Voor verzameling zelfbeleving goede communicatie noodzakelijk
o Anamnese: gegevens verzamelen mbt sociale contacten, psychische funcites,..
o Observaties ook om gegevens verzamelen -> gevaar hierbij is te snel
interpreteren
! p 132 communicatieschema
Als we over bovenstaande domeinen voldoende info beschikken kan + gzh dimensies
ingevuld worden -> vragen die gesteld kunnen worden om holistisch beeld te krijgen: