HC geneesmiddelenleer
Geneesmiddel: stof die bep werking op lichaam uitoefent dat zal zorgen voor de genezing,
verzachting of voorkomen van ziekten.
Taak vpk:
- Bestellen op doktersvoorschrift
- Klaarzetten
- Controleren
- Toedienen
- Pt observeren, effecten nagaan
Fouten:
- Voorschrift
- Klaarzetten (tijd)
- Toedienen -> REGEL V 7 CONTROLEREN
Juiste geneesmiddel?
Juiste pt?
Juiste toediningswijze?
Juiste dosis?
Juiste concentratie?
Juiste tijdstip?
Vervaldatum?
Herkomst geneesmiddelen
Plantenrijk Dierenrijk Bacteriënrijk Schimmelwereld Scheikundige /
chemische wereld
Bloemen, stengels, Bloed en plasma -> Levende / Oorsprong Chemisch samengesteld
bladeren, zaad, tetanus-anti-toxine verzwakte antibiotica dmv formule
vrucht bacteriën wekken
Levertraan -> immuunstoffen op
wolvet -> vaccins
Bv. morifne, Bv. polio, tetanus Bv. chemotherapie ->
papaverine, ontw cellen v gezwellen
codeïne,… remen, antibiotica,
vitaminen,…
Geneesmiddelen indelen volgens:
1. Voorkomen i apotheek
2. Doel
3. Gebruik
4. Therapeutische werking
1. Voorkomen i apotheek
- Magistrale genesmiddelen
: klaargemaakt door apotheker die werden voorgeschreven door arts.
- Officinale geneesmiddelen:
:klaargemaatk door apotheek op basis v voorschrift uit farmacopee, steeds vooraadig en
geen voorschrift nodig
, - Specialiteiten
: klaargemaakt door gespecialiseerde firma’s, met of zonder voorschrift
o Chemische naam: beschrijving samenstelling geneesmiddel
o Stof / soortnaam: internationaal geaccepteerde naam, afgeleid v chemische naam
Bv. paracetamol
o Merknaam: naam die producent geeft aan het medicijn, handelsnaam
Bv. Dafalgan
Als farmaceutisch bedrijf nieuw medicijn ontwikkelt wordt dit 20j beschermd door patent,
producent heeft recht om als 1e en enige dit medicijn op de markt te brengen. Na 20j mogen
andere bedrijven een kopie vh referentiegeneesmiddel op de markt brengen met een nieuwe
naam en dit generisch geneesmiddel / kopiegeneesmiddel moet minstens 30% goedkoper
zijn!!!!
2. Doel
Verschillende redenen om geneesmiddelen voor te schrijven
Ethiologische / Symptomatische Substitutionele Profylactische
curatieve geneesmiddelen geneesmiddelen geneesmiddelen
geneesmiddelen
Oorzaak ziekte Symtomen Aanvullende therapie Bep ziektetoestanden
bestrijden verminderen / voorkomen
wegnemen
(geen rekening oorzaak)
Bv. antibioticum bij infectie Bv. koortsdalende Bv. vitaminen Bv. vaccins
geneesmiddelen
3. Gebruik
Toedieningswijze
Geneesmiddelen voor inwendig gebruik Geneesmiddelen voor uitwendig gebruik
Rectaal (via slijmvliezen) toegediend / door Voor lichaamsoppervlakten / slijmvliezen
inspuitingen / i holte ingespoten onmiddellijk met lichaamsopp i aanraking
komen Bv. neus, mond, oog, oor, aars, schede
Mogen i aanraking komen met bloed, lichaamsvochten,… Worden niet door slijmvliezen geabsorbeerd, geraken niet
i bloedsomloop
4. Therapeutische werking
- Hoestbedarende
- Algemeen verdovende (geneesmiddelen vaak bijwerkingen)
- Koortswerende
- Slaapverwekkende
- Anti-infectieuze
- Antagonistische werking: tegenovergestelde werking
- Systemisch effect: effect op andere organen en stelsels
- Lokaal effect: enkel effect op specifiek deel
- Gewenning: centrale zenuwstelsel is ongevoelig geworden voor de stof, steeds grotere dosis
moeten innemen om het effect ervan te merken