Samenvatting van alle hoorcolleges, werkcolleges en blokboek van gedragsbiologie (BMW11505)
11 vues 0 fois vendu
Cours
BMW Gedragsbiologie (BMW11505)
Établissement
Universiteit Utrecht (UU)
Deze gedetailleerde samenvatting behandelt alles wat aan bod is gekomen tijdens de hoorcolleges en werkcolleges en alle belangrijke informatie uit het blokboek en is bedoeld voor studenten Biomedische Wetenschappen aan de Universiteit Utrecht die het vak Gedragsbiologie volgen (BMW11505).
,Ethologie
De ethologie wordt ook wel aangeduid met de term gedragsbiologie. Elk dier vertoont gedrag. Dit is
een patroon van verschillende acties, waarmee het organisme zichzelf handhaaft en homeostase
bereikt.
Een gedragsproces bestaat uit drie delen:
• Sign stimulus of prikkel → Organismen hebben zintuigen waarmee informatie uit de
omgeving opgevangen kan worden. Als deze informatie gedrag uitlokt, dan is er sprake van
een deblokkerende stimulus of sign stimulus.
• Informatie verwerking en integratie → De binnengekomen prikkels worden verwerkt in het
centrale zenuwstelsel, gevolgd door beslissingen voor acties. Dit wordt beïnvloed door
motivationele gedragssystemen.
• Acties of handelingen → Het organisme reageert door middel van uitvoerende organen zoals
klieren en spieren.
4 why’s van Tinbergen
De 4 why’s van Tinbergen helpen bij het bestuderen van gedrag:
1. Oorzaak → Waarom wordt dit gedrag vertoond (stimulus)? Het mechanisme als antwoord
op hoe het gedrag tot stand komt (hersenen en spieren).
2. Ontwikkeling en leren → Hoe het gedrag gedurende de levensjaren tot stand komt.
3. Functie → Biologische betekenis, aanpassingswaarde of adaptieve betekenis van het gedrag
(nut in de zin van de overlevingswaarde).
4. Evolutionaire oorsprong → Als antwoord hoe het gedrag zich in de loop van de evolutie
ontwikkeld heeft.
De eerste twee why vragen (1 en 2) zijn proximate vragen en de laatste twee why vragen (3 en 4) zijn
ultimate vragen:
• Proximate vragen → Directe oorzaken van de vorming van het gedrag.
• Ultimate vragen → Hoe evolutionaire krachten het gedrag gevormd hebben in de loop van
de tijd.
Evolutie
Darwin’s evolutietheorie kent drie elementen:
• Genetische variatie → Gedragsverschillen tussen individuen van dezelfde soort.
• Erfelijkheid → De verschillen zijn genetisch.
• Reproductiviteit → Individu met het gedrag dat het beste is aangepast aan de omgeving,
produceert meer nakomelingen die overleven tot adulten.
Gedrag heeft vaak ook negatieve gevolgen. Er vindt evolutionair een kosten-baten analyse plaats.
Zijn de baten (meer nakomelingen als gevolg van het gedrag) groter dan de kosten (minder
nakomelingen door het gedrag) dan zal zo’n gedrag zich handhaven doordat er meer nakomelingen
zijn.
4
, Zintuigen
Er zijn verschillen typen zintuigen/receptoren:
• Proprioreceptoren → Zintuigen in de spieren en pezen die de spierspanning meten en
doorgeven aan de kleine hersenen (cerebellum) die uiteindelijk zorgt voor de coördinatie.
• Interoreceptor → Meten stimuli van binnenuit (lichaam).
• Exteroreceptor → Meten stimuli van buitenaf (omgeving), deze zijn onder te verdelen in:
➢ Optisch → Zicht.
➢ Mechanisch → Oren, evenwicht en voelen.
➢ Chemisch → Ruiken en proeven.
➢ Elektrisch → Elektrisch velden waarnemen (komt niet voor bij mensen).
➢ Magnetisch → Magnetische velden waarnemen.
Gezichtsvermogen
Door de evolutie heen, zijn er verschillende soorten ogen ontwikkeld:
• Oogvlek (eencelligen) → Clustering van lichtgevoelige cellen.
• Oogbeker (slakken) → Clustering van lichtgevoelige cellen in een holte in de oogkas.
• Ooglens (inktvissen en mensen) → Clustering van lichtgevoelige cellen in een holte in de
oogkas met een lens waardoor het licht geconvergeerd wordt en een iris.
➢ Inktvis → De lens kan zich verplaatsen.
➢ Mensen → De lens kan afgeplat worden of boller worden (accommoderen).
• Facetogen → Bestaan uit vele ommatida (lensoogjes), zeer effectief in detectie van beweging
(vliegen en bijen).
Figuur 1 Overzicht evolutie van het oog.
Naast de vorm en het oplossend vermogen van ogen, kan ook de spectrale gevoeligheid verschillen
van soort tot soort. Zo kunnen bijen bijvoorbeeld geen rood licht zien, maar wel UV-licht.
5
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur xnicolevdz. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
