Resume
Samenvatting Arbeidssociologie ZIT2
- Cours
- Arbeidssociologie
- Établissement
- Universiteit Antwerpen (UA)
Samenvatting van de essentie van het vak arbeidssociologie.
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
SAMENVATTING ARBEIDSSOCIOLOGIEDEEL 1: ARBEID EN DE (HISTORISCHE) CONTINGENTIES VAN HET ARBEIDSBESTEL
Hoofdstuk 1: Sociologie?
“Alles is contingent, maar daarom nog niet arbitrair.” Veel kenmerken van onze samenleving (en dus
ook van arbeid, de sociale activiteit bij uitstek) zijn contingent (veranderlijk). Maar dat betekent nog
niet dat de sociale realiteit waarin we leven arbitrair is. Het is niet omdat een bepaald sociaal gebruik
(bv. arbeid) ook anders had kunnen zijn, dat er geen goede reden is voor de manier waarop het
vandaag vorm krijgt.
De uitdaging van sociologie is inzicht verwerven in de manier waarop het sociale vorm krijgt. Dat is
niet het gevolg van een of andere natuurwet (zoals een chemische reactie). De manier waarop we
samenleven door de mens zelf wordt vormgegeven binnen een contingente omgeving (historisch,
economisch en … ook sociologisch). Dus ook arbeid kan zo bestudeerd worden De sociologie stelt
zich juist tot doel te verklaren en te duiden waarom we op een bepaalde manier samenleven en niet
voor een mogelijk, maar blijkbaar toch onwenselijk alternatief kozen. Zoals de ‘organisatie’ van
arbeid?
1
,Hoofdstuk 2: Arbeid?
Beoogde leercompetenties H2:
• Werk en arbeid te definiëren vanuit verschillende invalshoeken
• Diverse ‘typen’ van arbeid / werk omschrijven en (eigen) voorbeelden geven.
• Het verschil duiden tussen intrinsieke gebruikswaarde & economische ruilwaarde van werk
• “latente-deprivatiemodel” en “primacy-of-production thesis” toelichten.
• Het concept arbeidsethos, alsook intrinsieke en extrinsieke arbeidsorientaties kunnen duiden.
Verschillende invalshoeken om werk en arbeid mee te definiëren. Ten eerste kan men een
onderscheid maken tussen levende en dode organismen (werk als een transactie van energie: leven
en groeien, reproduceren). Ten tweede kan men een onderscheid maken naar menselijke evolutie
(welke betekenis geven we aan werk? de natuurlijke en sociale omgeving vormen, de ontwikkeling
van specifieke vaardigheden…)
Smalle en brede definities van arbeid…
Intrinsieke gebruikswaarde en economische ruilwaarde: de waarde van werk. Wanneer we met een
sociologische bril kijken naar werk, kunnen we niet volhouden dat het zich beperkt tot betaald werk.
Ook activiteiten die we voor anderen uitvoeren, maar die niet betaald worden, kunnen nuttig zijn
(bv. onbetaald werk van moeders/grootouders/…). Dit werk is dus ook maatschappelijk waardevol.
Werk heeft allereerst een gebruikswaarde: namelijk het nut van de activiteit voor diegene die ze
verricht, voor de omgeving en voor de samenleving als geheel. Die gebruikswaarde is niet zuiver
materieel, aangezien werk ook een psychologische waarde heeft (bv. bron van zelfverwezenlijking).
Werk heeft ook een sociale waarde: maar niet alle werk is nuttig voor zowel het individu dat het
uitvoert als voor de samenleving. De meeste beroepen dienen naast het persoonlijke nut nog wel
een of ander maatschappelijk nut.
2
,Behalve een intrinsieke gebruikswaarde, kan werk ook een ruilwaarde hebben, namelijk de waarde
van werk als we het zouden verkopen op een denkbeeldige markt (‘de arbeidsmarkt’). Hier trekken
we de lijn tussen werk en arbeid: werk dat niet alleen een gebruikswaarde, maar ook een ruilwaarde
heeft, noemen we betaalde arbeid.
“Latente-deprivatiemodel”: de waarde van werk voor het individu. Sociaal psychologe Marie Jahoda
bestudeerde de effecten van werkloosheid en constateerde dat men niet alleen negatieve gevolgen
ervaarde door het inkomensverlies, maar dat dit zich uitstrekte over de ‘latente dimensies van werk’.
Hiermee doelde ze op de bredere waarde van werk: de sociale banden, het gevoel van eigenwaarde
en status, het gevoel nuttig te zijn als lid van de sociale groep, de structuur die werk geeft aan de
dagen en de weken.
3
, Wat we doen als werk heeft dus ook een grote invloed op onze identiteit en op ‘wie we zijn’ in de
ogen van de anderen. Individuen krijgen drie soorten opbrengsten uit werk:
1. Materiële opbrengsten: de beloning en andere materiële opbrengsten die via arbeid worden
verkregen. Ook de bredere levenskansen van individuen zijn hier afgeleiden van de
economische opbrengst van arbeid.
2. Psychologische opbrengsten: geestelijke en emotionele bevrediging, het geeft objectiviteit
aan onze werkelijkheid. Maar ook: psychische kostprijs stress,…
3. Sociale opbrengsten: onze positie op de arbeidsmarkt heeft een sterke invloed op hoe de
sociale omgeving ons percipieert, op de sociale status die we genieten in de samenleving.
“Primacy of production thesis”: de waarde van werk voor de samenleving. Werk (arbeid) heeft voor
de meeste mensen in de hedendaagse samenleving een centrale rol bij het bepalen van hun
algemene sociale positie, status en sociaal functioneren. De these gaat echter nog iets verder en stelt
dat werk kenschetsend is voor de mensheid als soort en bepalend is voor de manier waarop mensen
samenleven (notie ‘homo faber’). Werk heeft met andere woorden een vormende invloed op onszelf
en op ons ‘mens zijn’. Deze constatering impliceert dat werk niet alleen een invloed heeft op het
‘werkende individu’, maar ook op het uitzicht van onze menselijke samenleving. Het arbeidsbestel
heeft institutionele en culturele gevolgen, en zorgt voor sociale stratificatie.
Verschillende vormen van betaalde arbeid…
Informele arbeid is hier ‘grijs’/’zwart’ werk:
arbeidsactiviteiten die zich onttrekken aan
belastingen en sociale zekerheidsbijdragen.
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur xanthehl. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
80467 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans