Hoofdstuk 6: Samenhang en statistische controle ...............................................................................3
1. Inleiding ......................................................................................................................................3
2. Analyse van de samenhang tussen nominale en/of ordinale variabelen adhv kruistabellen .........3
2.1. Onderzoeksvraag en probleemstelling ..................................................................................3
2.2. Data en operationalisering ...................................................................................................3
2.3. Analyse samenhang in tweedimensionale kruistabel ............................................................3
2.3.1. Drie doelstellingen .........................................................................................................3
2.3.2. Anatomie van een kruistabel .........................................................................................4
2.4. Statistische onafhankelijkheid ..............................................................................................4
2.4.1. Wat is het? ....................................................................................................................4
A) Definitie en implicaties ....................................................................................................4
B) Voorbeeld .......................................................................................................................5
2.4.2. Aard van de samenhang: Rij- en kolompercentages .......................................................5
A) Wat we al weten .............................................................................................................5
B) Vergelijking rij- en kolompercentages: Vuistregels ...........................................................5
C) Voorbeeld .......................................................................................................................6
2.5. Significatietoetsing bij kruistabellen: Chi-kwadraat ...............................................................7
2.5.1. Wat is het? ....................................................................................................................7
2.5.2. Anatomie Chi-kwadraattoets .........................................................................................7
2.5.3. Voorbeeld......................................................................................................................7
A) Algemeen ........................................................................................................................7
B) Toegepast op de casus.....................................................................................................9
2.6. Sterkte van de samenhang: Associatiematen ...................................................................... 10
2.6.1. Waarom associatiematen?........................................................................................... 10
2.6.2. Associatiematen op nominaal niveau ........................................................................... 11
A) Phi-kwadraat ................................................................................................................. 11
B) Cramer’s V..................................................................................................................... 11
C) Odds.............................................................................................................................. 12
D) Odds-ratio ..................................................................................................................... 12
2.6.3. Associatiematen op ordinaal niveau............................................................................. 13
2.6.4. Tabelsplitsing ............................................................................................................... 13
A) Wat? ............................................................................................................................. 13
B) Voorbeeld ..................................................................................................................... 13
C) Mogelijke uitkomsten bij elaboratie............................................................................... 13
D) Tabelsplitsing toegepast op de casus ............................................................................. 17
E) Conclusies...................................................................................................................... 18
, 2
3. Analyse van de samenhang tussen interval en/of ratiovariabelen .............................................. 18
3.1. Scatterplot/Spreidingsdiagram ........................................................................................... 18
3.1.1. Wat zijn scatterplots? .................................................................................................. 18
A) Definitie ........................................................................................................................ 18
B) Adhv een voorbeeld ...................................................................................................... 18
3.1.2. Analytische en stochastische (on)afhankelijkheid ......................................................... 19
A) Analytische afhankelijkheid ........................................................................................... 19
B) Stochastische afhankelijkheid ........................................................................................ 19
C) Stochastische onafhankelijkheid .................................................................................... 19
3.2. Maatstaven voor samenhang tussen interval- en/of ratiovariabelen................................... 19
3.2.1. Covariatie en covariantie ............................................................................................. 19
A) Inleiding ........................................................................................................................ 19
B) Formules en hun betekenis............................................................................................ 21
3.2.2. Pearson product-moment correlatiecoëfficiënt............................................................ 21
A) Definitie ........................................................................................................................ 21
B) Interpretatie .................................................................................................................. 22
3.2.3. Partiële correlatiecoëfficiënt (pas duidelijk als je hoofdstuk 7 bekeken hebt) ............... 22
A) Definitie ........................................................................................................................ 22
B) Adhv een voorbeeld ...................................................................................................... 22
4. Zoemgroepen............................................................................................................................ 24
4.1. Zoemgroep 6.1.: Rij- vs kolompercentages.......................................................................... 24
4.2. Zoemgroep 6.2.: Chi-kwadraat test ..................................................................................... 24
4.3. Zoemgroep 6.3. Kansverhouding of odds ............................................................................ 25
4.4. Zoemgroep 6.4.: Odds-ratio’s ............................................................................................. 25
4.5. Zoemgroep 6.5.: Covariantie............................................................................................... 25
4.6. Zoemgroep 6.6.: Correlatiecoëfficiënt ................................................................................ 26
4.7. Zoemgroep 6.7. Covariantie obv ruwe scores ..................................................................... 26
, 3
Hoofdstuk 6: Samenhang en statistische controle
1. Inleiding
Onderzoeksvragen hebben doorgaans niet zozeer betrekking op één variabele of de verdeling ervan,
maar op de samenhang tussen twee of meer variabelen
De keuze van de associatiemaat is daarbij afhankelijk van het meetniveau van de variabelen:
• Categorische variabelen (nominaal en ordinaal meetniveau): Kruistabellen, chi-kwadraat en
afgeleide associatiematen (Zie hoofdstuk 10)
• Kwantitatieve variabelen (interval- of ratiomeetniveau): Scatterplots, covariantie en
correlatiecoëfficiënten (Zie hoofdstuk 7 en hoofdstuk 8)
Bij analyse van samenhang tussen variabelen X en Y, kan de contaminerende invloed van derde
variabelen worden verwijderd. De manier waarop is ook afhankelijk van het meetniveau van de
variabelen:
• Categorische variabelen: Tabelsplitsing
• Kwantitatieve variabelen: Partiële correlatiecoëfficiënten
2. Analyse van de samenhang tussen nominale en/of ordinale variabelen adhv kruistabellen
2.1. Onderzoeksvraag en probleemstelling
• Onderzoeksvraag: Samenhang tussen zittenblijven en herkomstgroep wordt onderzocht adhv
differentiatie van schoolloopbanen en schoolachterstand naar herkomstgroep (Turks of
Marokkaans, gewest en migratieleeftijd)
• Contaminerende factoren: Woonplaats en migratieleeftijd:
- Beide herkomstgroepen historisch gekenmerkt door verschillende vestigingspatronen
- Gemiddelde migratieleeftijd van jongeren verschilt tussen beide herkomstgroepen:
Leeftijd wanneer je migreert bepaalt wanneer je schoolloopbaan onderbroken wordt
• Probleemstelling: Onduidelijk in hoeverre nationaliteitsverschillen voor zittenblijven verschillen
tussen beide herkomstgroepen weerspiegelen, dan wel regionale differentiatie of verschillen in
migratieleeftijd
2.2. Data en operationalisering
• DUBBEL: Dummyvariabele met waarde 1 voor mannen die 1 of meer jaren hebben overgedaan
en waarde 0 voor mannen die nooit een jaar hebben overgedaan
• TURK: Dummyvariabele met waarde 1 voor Turkse mannen en waarde 0 voor Marokkaanse
mannen
• GEWEST: Categorische variabele met waarde 1 voor Vlaanderen, waarde 2 voor Brussel en
waarde 3 voor Wallonië
• MIGLFT: Leeftijd waarop respondenten zich in België hebben gevestigd, met waarde 0 voor
Turkse en Marokkaanse mannen van de tweede generatie
2.3. Analyse samenhang in tweedimensionale kruistabel
2.3.1. Drie doelstellingen
• Beschrijven van aard en richting van het verband in de onderzochte steekproef:
- Berekening rij- en kolompercentages om X te vergelijken met verschillende categorieën Y
- Vergelijking van relatieve conditionele verdelingen van Y voor verschillende categorieën X
• Veralgemeenbaarheid van samenhang in de steekproef naar populatie: Hypothesetoets:
- Berekening verwachte celfrequenties bij onafhankelijkheid
- Significantietoets van de samenhang adhv de chi-kwadraattoets
• Bepalen van sterkte van samenhang: Associatiematen voor nominale en ordinale variabelen
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur marsepein. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.